In maart 2000 legde de Europese Commissie zich in Lissabon als doelstellingen op om tegen 2010 de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie te worden, met verbeterde werkomstandigheden en sociale cohesie. Deze doelen worden niet gehaald wanneer de productiviteit en prestaties van de Europese ict niet drastisch verbeteren.
Dat concluderen het Britse adviesbureau Indepen en marktanalist Ovum na onderzoek. Het rapport Achieving the Lisbon Agenda: the contribution of ICT, dat is aangeboden aan de Europese Commissie, waarschuwt dat ‘de toekomstige welvaart en economische groei van de Europese Unie gevaar lopen, tenzij er een grote verbetering plaatsvindt waardoor investeren aangemoedigd wordt’. Zonder verandering zullen de Europese productiviteitsniveaus nog verder terugvallen. Productiviteit is de belangrijkste bron van middellange-termijn inkomensgroei. In 1995 bedroeg de Europese productiviteitsgroei 94 procent van die van de Verenigde Staten, maar sindsdien is één vijfde van de inhaalslag verloren gegaan.
Indepen en Ovum schatten dat Europa op dit moment twintig jaar achter ligt op de VS wat ict-investeringen betreft. De uitgaven die wel worden gedaan zijn vaak minder rendabel en effectief. Zonder maatregelen wordt het moeilijk voor de EU om zijn Lissabon-doelstellingen te bereiken. Steeds meer wordt duidelijk dat ict de economische groei ondersteunt. Daarnaast kan ict het productiviteitsgat tussen Europa en de VS dichten. Het simpelweg verhogen van investeringen in ict zal niet de gewenste productiviteitsstijging en economische groei teweegbrengen. Daarvoor moet ook de manier waarop bedrijven zijn ingericht en functioneren wijzigen. Daarnaast moet het ‘menselijk kapitaal’ veranderen. Het is lastig om deze veranderingen binnen vijf jaar te realiseren.
Aanbevelingen
Indepen en Ovum zien de lagere winstgevendheid en effectiviteit van ict-investeringen in Europa als redenen voor de lagere investeringen. Dit komt mede door moeilijkheden bij investeringen in organisatorische veranderingen, werkgelegenheidsbescherming en de lage integratiegraad van de dienstenmarkt.
Het rapport van Indepen en Ovum geeft twaalf aanbevelingen om het beleid in Europa te veranderen zodat de doelstellingen van Lissabon toch in zicht blijven. De Europese Commissie en de nationale regeringen moeten bij het ontwikkelen van nieuwe wetgeving rekening houden met de effecten op de ict-sector. Reguleringsinstanties als de Nederlandse Mededingingsautoriteit de dynamische impact meewegen in hun beslissingen. Innovaties en investeringen wegen zwaarder dan bijvoorbeeld kostenvoordeel op de korte termijn. Andere aanbevelingen luiden dat er geen sectorspecifieke belastingen op ict zouden moeten worden geheven en dat het gebruik van ict in de publieke sector moet worden gepromoot.
Later deze maand komen de Europese lidstaten bijeen om halverwege de gestelde termijn de Lissabon-doelstellingen te bespreken. De Europese Commissie zal dan ook zijn verbeterde regelgeving presenteren. Afgelopen maandag kwam de concurrentiewerkgroep van de Europese raad van ministers bijeen in Brussel.< BR>
Het onderzoek is te vinden op http://www.indepen.co.uk/news.html