Ik moet beginnen met een afstandsverklaring: ik ben alleen de boodschapper, dood mij niet! Ik geef weer wat ik begrijp van de juridische kwesties die van toepassing zijn op oss-producten (open source software; openbare programmatuur). Een gespecialiseerde jurist kan u advies op maat geven; mijn adviezen zijn niet zo goed, maar wel een stuk goedkoper!
De opkomst van openbare programmatuur genereert op dit moment grote hoeveelheden statistieken. Het belangrijkste nieuws is dat het eerste kwartaal van 2004 een toename van 27 procent van het oss-gebruik op de servermarkt heeft gezien. De verkoop van Linux groeide met 57 procent. Apache bedient nu 67 procent van de webservers, tegen Windows 21 procent. Unix heeft 2,3 procent aan inkomsten verloren. Het valt niet meer te ontkennen: Linux en oss zijn tegenwoordig de belangrijkste trend. Laat u niet misleiden door de kleine hoeveelheden Linux die voor de desktop verkocht worden; Windows zal deze machines nog wel enige tijd domineren, maar de bedrijfssystemen verplaatsen zich langzaam maar zeker naar Linux, oss en Java.
Dit alles moet gewoon enorme effecten hebben op de it-industrie, sommige goed (beperking van Microsoft) en sommige slecht (overmatige verkoop). Ook zullen zich serieuze nieuwe problemen voordoen. SCO heeft zich al gepromoveerd tot ieders grootste vijand ( met uitzondering van Microsoft). Sommige bedrijven, vooral IBM, maar vergeet ook HP niet, bevinden zich in een positie waarin ze van openbare programmatuur kunnen profiteren omdat ze daarmee andere producten (hardware, diensten) kunnen verkopen. Andere, zoals Sun en Oracle, bevinden zich in een lastigere positie en zitten gevangen tussen Microsoft en oss. Sun is dé autoriteit op het gebied van Java, een hoeksteen van veel openbare programmatuur. Het heeft recentelijk aangekondigd dat het Solaris (het eigen Unix-systeem) als oss gaat aanbieden. Wat dat precies betekent weet ik niet, maar wie kan het meer schelen dan het feit dat Microsoft de broncode van Windows aan geselecteerde klanten in licentie geeft? Die klanten hebben zeker behoefte aan problemen!
Een flink gedeelte van de invloed die oss uitoefent, zal op het commerciële vlak liggen. Als Unix 2,3 procent aan inkomsten verliest, heeft dat vooral op Sun invloed. Het echte doelwit is echter Microsoft. IBM is bepaald geen filantropische instelling; de ondersteuning van Linux is een directe aanval op de invloed van Windows op de servermarkt. Het komt dan ook niet als verassing dat Microsoft terugvecht. De ondersteuning van SCO was een logische zet. Verder heeft de softwarereus vele miljoenen gespendeerd aan vergeefse pogingen de opkomst van openbare programmatuur op groeimarkten als India en China in te dammen. Het is dan ook onontkoombaar dat het op grote schaal zal terugvallen op juridische tactieken. Het heeft veel geleerd van de zaak van SCO tegen IBM. Dat is kleinschalig vergeleken met de groeiende problemen van Microsoft en ik denk niet dat dit concern er zo’n puinhoop van zal maken; als het net als SCO moet terugvallen op rechtszaken komen we allemaal in de problemen!
Intellectuele eigendomsrechten, patenten en handelsmerken gaan voor it-managers even belangrijk worden als databases en toepassingspakketten, een angstaanjagend vooruitzicht. Feit is dat it-managers eigenlijk risicomanagers zijn en de juridische gevolgen van oss vormen zeker een risico. It-managers hebben in het verleden niet veel te maken gehad met juridische problemen; de meeste moeilijkheden hadden te maken met contracten, licenties en prestatieproblemen. Dat zal ten minste de komende paar jaar anders zijn. Beoordeling van juridische risico’s is een sleutelfactor geworden in de keuze tussen openbare programmatuur en leverancierspecifieke producten.< BR>
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal it-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.