Na de daling vorig jaar laat de beloning van ict’ers in het afgelopen eerste kwartaal een stijging zien. Dit blijkt uit de cijfers van De Breed & Partners beloningsonderzoeken over het eerste kwartaal van 2004.
In 2003 zagen we het gemiddelde salaris van de ict’er dalen. Het vaste salaris daalde gemiddeld met zo’n 2 procent en de totale beloning met circa 4 procent (totale beloning is door De Breed & Partners gedefinieerd als vast en variabel salaris, mobiliteitsvergoeding (auto en/of reiskosten), onkostenvergoeding, verzekeringsbijdrage werkgever en aandelenopties). Ook het aantal auto’s van de zaak nam dramatisch af. Op het hoogtepunt, halverwege 2002, hadden twee van de drie ict’ers een auto van de zaak (65 procent). Eind 2002 was dit nog 60 procent en eind 2003 nog maar 50 procent.
Inleveren
Nu lijkt het licht aan het eind van de tunnel zichtbaar. In het eerste kwartaal van 2004 stijgt het gemiddeld salaris van een ict’er ten opzichte van 2003 met 3 procent. De totale beloning neemt met zo’n 4,5 procent toe en zit weer net boven het niveau van 2002. Ook groeit het aantal auto’s van de zaak naar 52 procent. De gemiddelde aanschafwaarde is 24.435 euro. De drie meest gereden auto’s van de zaak zijn de Volkswagen Golf, de Opel Astra en de Renault Megane.
Als we kijken naar andere beroepsgroepen zien we dat de ingenieurs (niet-ict technici) er ook op vooruit gaan, nadat ze harde klappen hebben gehad in 2001 en 2002. De beroepsgroepen die pas later last kregen van de neergaande economie, bijvoorbeeld de financieel-economen, geven een ander beeld. De gemiddelde financieel-econoom is er in 2003 in salaris 1 procent op achteruit gegaan, en ziet in het eerste kwartaal van 2004 wederom een daling, van net geen 2 procent. Het lijkt er dus op dat de beroepsgroepen die als eerste klappen hebben gehad, de ict’ers en de ingenieurs, nu ook als eerste weer een stijging zien, terwijl beroepsgroepen die relatief weinig hebben ingeleverd nog steeds inleveren.
De gemiddelde ict’er heeft met zijn tien jaar werkervaring, waarvan zeven in de ict, een gemiddelde totale beloning van 45.244 euro. Hiervan is 86 euro vast salaris, wat neerkomt op 3.150 per maand, exclusief vakantiegeld, dertiende maand en dergelijke.
Prestatiebonussen
Een interessant trend doet zich voor in de bonusregelingen. We zien een verschuiving van niet contractueel vastgelegde bonussen (gratificaties) naar contractueel vastgelegde prestatiebonussen. Een bonus op basis van vooraf vastgelegde prestaties wordt dus meer en meer gemeengoed voor de ict’er.
Dit is overeenkomstig met de veel gehoorde wens van werkgevers om de beloning variabeler te maken zodat de loonkosten makkelijker meebewegen op de golven van de markt en de prestaties van het bedrijf. We zien dat het aantal ontvangen gratificaties bij ict’ers de laatste jaren met ruim 10 procent is gedaald, terwijl het aantal prestatiebonussen met bijna 10 procent is gestegen. Het aantal ontvangen winstdelingen (tantième) blijft relatief stabiel.
De vraag of deze bonussen een (grotere) stijging van het vaste salaris vervangen of een teken zijn van professionalisering van de branche (het vastleggen van bonusregelingen) blijft onbeantwoord. De trend is echter duidelijk zichtbaar en De Breed & Partners verwacht dat deze zich voorlopig doorzet.
De werkgeversbijdrage aan kinderopvang begint een steeds belangrijkere component van de beloning te worden. In 2001 maakte 3 procent van alle ict’ers gebruik van kinderopvangregelingen. In 2003 was dit 8 procent en in het eerste kwartaal van 2004 14 procent. Ook het bedrag dat de werkgever bijdraagt neemt toe, naar gemiddeld 2.877 euro per jaar in het eerste kwartaal van 2004.
Het aantal gsm’s van de zaak blijft al jaren stabiel. Net iets meer dan de helft van de ict’ers heeft een mobiele telefoon die door de zaak beschikbaar is gesteld. We zien echter wel dat steeds meer bedrijven een beperking opleggen aan het privé-gebruik ervan. Mocht in 2001 nog de helft van alle ict’ers met een mobieltje hier onbeperkt gebruik van maken, dat is nu nog maar 31 procent. De veranderde wettelijke en fiscale regelgeving zal hier ook een rol in spelen.
Opleidingsniveau
De laatste jaren is er veel te doen geweest over pensioenen. Opvallend is dat dit in de ict eigenlijk nauwelijks speelt. Slechts een kwart van de pensioenregelingen van de ict’ers is een eindloonregeling. 38 procent heeft inmiddels een middelloonregeling en 15 procent een beschikbare premieregeling. Dat deze omslag weinig publiciteit heeft gehad, is waarschijnlijk te verklaren door de manier waarop hij is ingevoerd. Veel grote ict-bedrijven hebben de oude regelingen laten bestaan voor zittende werknemers en alle nieuwe werknemers in een nieuwe regeling laten instromen.
Als we kijken naar de ontwikkeling in opleidingsniveau van de ict’er zien we een duidelijke trend: dit wordt hoger. In de jaren 2001 en 2002 was gemiddeld 70 procent hoger opgeleid. In 2003 is dit aantal gestegen naar 77 procent. Momenteel lijkt dat zich te gaan stabiliseren rond de 75 procent. Dit is vooral toe te schrijven aan een lager aantal ongeschoolden.
Een verklaring hiervoor is de minder krappe arbeidsmarkt. In de hoogtijdagen was personeel zo schaars dat iedereen met interesse in ict het vak in mocht en opgeleid werd door de werkgever. Hier zijn de grote ict-dienstverleners op teruggekomen. Uit zowel kosten- als kwaliteitsoogpunt stellen werkgevers een opleiding op hbo- of wo-niveau weer op prijs.
Daarnaast groeit het verschil in beloning tussen hbo’ers en academici weer. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de economen, bij wie het verschil juist kleiner wordt. In 1994 verdiende een universitair geschoolde ict’er gemiddeld 11 procent meer dan zijn hbo-collega. In 2000, op het hoogtepunt van de hype, was dit nog maar 7 procent. In 2003 was dit al weer 14 procent, tegen de algemene trend in de arbeidsmarkt in.
Gat gedicht
De Breed & Partners onderscheidt vier branches waarin je werkzaam kunt zijn: handel en industrie, zakelijke en financiële dienstverlening, overheid en non-profit, en ict en telecom.
Zakelijke en financiële dienstverlening lijkt momenteel de beste werkgever te zijn, gevolgd door de handel en industrie. Dat overheid en non-profit onderaan staat, zal niemand verbazen, maar dat ook ict en telecom relatief slecht betaalt, zal veel mensen vreemd in de oren klinken.
Daarom moeten we hierbij een paar kanttekeningen plaatsen. Bij deze vergelijking is puur gekeken naar de beloning per branche. Bij de overheid is dit moeilijk te vergelijken omdat daar veel regelingen zijn die positief kunnen uitpakken voor een individu, zoals doorbetaald ouderschapsverlof, maar die niet in dit onderzoek meegerekend worden.
Daarnaast is niet gekeken naar het gemiddelde opleidingsniveau of de werkervaring. Het is bekend dat ict-bedrijven relatief meer starters aannemen dan bijvoorbeeld de financiële dienstverlening. Het is dus goed mogelijk dat een deel van het verschil te verklaren is door een lagere gemiddelde werkervaring.
Het verschil tussen zakelijke en financiële dienstverlening is al jaren stabiel. Handel en industrie is de laatste jaren dichter bij zakelijke dienstverlening gekomen. De overheid heeft het gat met ict en telecom ook gedicht. Deze twee branches zijn er dus relatief het meest op vooruit gegaan sinds 2002.
Slechtst betaald
De meest voorkomende functies in het ict-onderzoek van De Breed & Partners zijn: systeem- en netwerkbeheerder, ict-consultant, ict-projectleider, programmeur en hoofd automatisering (manager ict).
Kijken welke functie het best betaalt is appels met peren vergelijken. Een manager ict heeft gemiddeld zestien jaar werkervaring, een programmeur gemiddeld zeven. Duidelijk is wel dat de systeem- en netwerkbeheerder relatief het slechtst betaald wordt. Met zijn gemiddeld tien jaar werkervaring verdient hij het minst van de vijf meest voorkomende ict-functies. Dit zal vooral komen door het lagere opleidingsniveau: slechts 40 procent is hoger opgeleid, tegen bijna 75 procent van alle ict’ers.< BR>
Marktconform
Wilt u zelf weten of u marktconform verdient? Computable biedt u in samenwerking met De Breed & Partners hier gratis de mogelijkheid toe. Op https://www.computable.nl/salaris.htm kunt u meedoen aan het Computable beloningsonderzoek. U ontvangt een uitgebreide persoonlijke rapportage.
