Een groot aantal Nederlanders in het buitenland brengt zijn stem voor de Europese verkiezingen uit via internet of de telefoon. De geheimzinnigheid rond het experiment lokt de nodige kritiek uit.
Van dinsdag 1 juni tot donderdag 10 juni zullen 7200 van de twaalfduizend geregistreerde Nederlandse kiesgerechtigden in het buitenland hun stem uitbrengen via internet of de telefoon. De proef met internetstemmen maakt deel uit van het project 'Kiezen op afstand', waarmee het ministerie van Binnenlandse Zaken ervaring wil opdoen met het minder plaatsafhankelijk maken van verkiezingen. Naast het experiment met stemmen via internet kunnen kiezers in vijf Nederlandse gemeenten op 10 juni hun stem uitbrengen bij een willekeurig stemlokaal in hun gemeente. Bij de huidige opzet van verkiezingen is het stemlokaal vooraf bepaald.
Het systeem dat het stemmen via internet of de telefoon mogelijk maakt, is geleverd door Logica CMG. De broncode ervan is op dit moment niet openbaar, waardoor het systeem niet op fouten gecontroleerd kan worden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft het intellectueel eigendom op het systeem in eigen handen, zodat in de toekomst inzage mogelijk is. Voor een aantal mensen is dit gebrek aan transparantie onverkwikkelijk.
Zo vindt Lucas B. Kruijswijk, in het dagelijks leven softwareprogrammeur voor Philips en Asml, dat het internetstemsysteem niet transparant genoeg is voor zijn kritieke taak. “Dat het ministerie bij deze verkiezingen al fraude zou willen plegen is natuurlijk onzin. Ik maak mij alleen zorgen over de langere termijn. Is het systeem over een periode van twintig jaar ook veilig te houden en wat voor garanties zijn daarvoor. Ik kan dat niet nagaan.” Uit protest wilde hij het stemlokaal voor het internetexperiment in Den Haag permanent laten bemannen door waarnemers. Het protest gaat niet door, omdat er bij het experiment geen stemlokaal in gebruik is. Ook in informatiebeveiliging gespecialiseerde wetenschappers, waaronder Peter Knoppers van de TU Delft en Hans Jacobs van de KUN, laken het gebrek aan openheid rond het experiment.