De peetvader van Windows probeert malaria, aids en tbc op dezelfde manier te elimineren als hij eerder deed met Netscape en andere concurrenten. De gewezen pokerspeler is nu de grootste weldoener van de wereld.
| Peetvaders van de IT Er lijkt een heuse wisseling van de wacht op gang te komen in de ict. Het zijn vaak de oprichters van smaakmakende bedrijven die langzaam maar zeker een stapje terug doen. Ze dragen met recht en eer de geuzennaam peetvaders van de it. Computable schildert de portretten van deze generatie it-avonturiers. Alle afleveringen: |
Bill Gates was vijf jaar geleden misschien nog wel te karakteriseren als de bovenbaas en oprichter van Microsoft, de rijkste man van de wereld en de meest prominente icoon van de pc-revolutie. Zijn activiteiten beperkten zich voornamelijk tot het bestieren van het grootste software- imperium van de wereld, het leven in een hightech huis even buiten Seattle en het geven van ‘keynote speeches’ op achtereenvolgende Comdexen. Bill Gates was voor de wereld in 1999 vooral de grondlegger van het Windows-imperium. Zijn jaarinkomen was zo groot dat het bedrag niet paste op het standaard aangifteformulier van de Amerikaanse belastingdienst.Aidsbestrijding
Anno 2004 heeft de figuur Gates, door zijn rijkdommen, zijn filantropische activiteiten en zijn echtgenote een Shakespeariaanse complexiteit verworven. Zeker, hij heeft als bestuursvoorzitter, grootaandeelhouder en CSA (chief software architect) nog steeds een enorme vinger in de pap bij Microsoft. Wie Bill Gates echter invoert als zoekterm bij Google vindt meer resultaten die te maken hebben met aidsbestrijding, Afrika, Bono, tbc, Nelson Mandela en gratis condooms voor Botswaanse hoeren, dan met de toekomstige ontwikkeling van de Windows-mutatie Longhorn. Bill maakt tegenwoordig meer nieuws door de manier waarop hij zijn geld uitgeeft, dan door de manier waarop hij het verdient.
Het mag duidelijk zijn dat in eerste instantie de gulheid van Microsoft bij het weggeven van pc’s en software niet geheel gespeend was van eigenbelang. Het schenken van pc’s en Windows-progamma’s aan armlastige scholen in Pittsburgh en plattelandsbibliotheken in India helpt immers een handje bij het veroveren van een marktsegment – jongeren en scholieren – dat in de toekomst klanten zal opleveren. Het gratis weggeven van producten is in de softwaresector een beproefde strategie om concurrenten in het nauw te drijven.
Achter de gulheid van Gates persoonlijk steekt echter meer dan een cynisch marketingplan. Geïnspireerd door Andrew Carnegie – een staalbaron die zijn gigantische rijkdommen aan het begin van de twintigste eeuw weggaf – is Gates begonnen via de Bill and Melinda Gates Foundation zijn geld weg te geven aan het bestrijden van ziekten, armoede en onwetendheid. Melinda French, de vrouw met wie hij op 1 januari 1994 in het huwelijk trad, heeft een belangrijke rol gespeeld Bill te overtuigen dat hij met aids, malaria en analfabetisme hetzelfde kan doen als wat hij heeft gedaan met Netscape en Wordperfect.
Blufpoker
De echtgenoot van Melinda French heeft een lange weg afgelegd sinds de dagen en nachten die hij in 1975 samen met kompaan Paul Allen en nog een handjevol trawanten doorbrengt in het Sundowner motel in Albuquerque. De ‘geeks’ schrijven daar, omringd door pizzadozen, prostituees, drugdealers en hard-rock muziek Basic-programma’s voor de Mits Altair 8800, de moeder van alle pc’s. Uiteindelijk wordt het niets met deze microcomputer, die geprogrammeerd wordt met behulp van gaatjes in een rol papier, maar in het smoezelige motel in Albuquerque wordt wel het fundament gelegd voor Microsoft.
Paul Allen heeft Gates een paar maanden eerder weggerukt uit een partijtje poker om hem te attenderen op een artikel in Popular Electronics waarin de Altair wordt aangekondigd. Beide Harvardstudenten, die elkaar al kennen van de computerclub van de Lakeside high school in Seattle, zien de kans waarop ze al jaren zitten te wachten. Ze bellen Ed Roberts, de ontwerper van de Altair, met het leugentje dat zij een Basic-programma hebben voor zijn computer. Het is pure blufpoker, maar een paar weken later zit Allen toch in een vliegtuig naar Albuquerque met een in aller haast door Gates geschreven Basic-interpreter voor de Altair.
Blufpoker, programmeren en geldingsdrang zijn de hoekstenen voor het succes van Gates en Microsoft. Wanneer IBM in de jaren tachtig een besturingssysteem nodig heeft voor zijn pc’s, springen Gates en Allen er weer bovenop. Ze kopen, zonder dat IBM daar weet van heeft, voor 50.000 dollar de rechten op van Qdos (quick and dirty operating system) en gebruiken dit als bouwmateriaal voor het vermaarde MS-DOS. Voor de lancering van de pc weet Gates IBM over te halen de rechten op MS-DOS aan Microsoft te laten. Achteraf gezien blijkt dit de meest lucratieve deal van de twintigste eeuw te zijn geweest.
Wanneer de pc-revolutie als een uitslaande brand om zich heen grijpt moeten de bedrijven die klonen maken van de IBM-pc aankloppen bij Gates voor het gebruik van MS-DOS. De licentiegelden beginnen bij miljoenen dollars tegelijk binnen te stromen. In 1986 – het jaar waarin de Space Shuttle Challenger explodeert en een kerncentrale in het Russische Chernobyl implodeert – beleeft Microsoft zijn beursgang en is de 31-jarige Gates op slag de jongste self-made miljardair van de wereld.
Rijden op de beer
De jaren tachtig worden door Bill Gates en Steve Balmer steevast omschreven als de jaren waarin Microsoft ‘rijdt op de beer’. Die beer is uiteraard IBM, het bedrijf dat in deze tijd vrijwel alle segmenten van de computersector domineert. Aanvankelijk doet Gates alles om het IBM naar de zin te maken, onder ander via samenwerking tussen beide bedrijven bij het ontwikkelen van OS/2, de geplande opvolger van MS- DOS. Aan het einde van de jaren tachtig lijken de rollen echter omgedraaid. Gates rijdt niet langer op de beer, maar laat het dier naar zijn pijpen dansen.
William Henry Gates III
|
Verbaal te lijf
Zestig miljard dollar op de bank. Gefêteerd door koningen en presidenten. De op één na populairste man onder Chinese teenagers. Wat doet zoveel geld, zoveel macht en zoveel populariteit met de psyche van een mens? Gates wordt een keiharde. Het blijkt dat de ceo van Microsoft er vooral op uit is koste wat het kost de Pax Microsoftia, de totale overheersing van Windows op de pc, te handhaven. Hij speelt niet langer blufpoker maar een spel dat monopolie heet. Bedrijven die proberen te wedijveren met Microsoft – we noemen Novell, 3Comm, Apple en Netscape – ondervinden al gauw dat Gates geen scrupules heeft om hen de zuurstoftoevoer af te knijpen.
Geen wonder dat hij een aanzienlijk aantal van de peetvaders van de ict tot zijn meest rabiate vijanden mag rekenen. Mensen als Scott McNealy, Marc Andreessen, Steven Jobs, Larry Ellison en Robert Metcalf zijn, verblind door hun Microsofthaat, Gates regelmatig verbaal te lijf gegaan om vervolgens te moeten erkennen dat ze beter hun mond hadden kunnen houden. Gates slaat zelden terug met woorden, maar des te meer met daden. Apple’s Steve Jobs leert uiteindelijk dat men Gates beter als vriend dan als vijand kan hebben, ook als die vriendschap totaal onoprecht is.
Meer nog dan door zijn vijanden kan Gates echter worden gekarakteriseerd door zijn vrienden. Ondanks een lichte vorm van paranoia, niet ongewoon voor heren met veel macht, is hij niet een einzelgänger. Mensen als Paul Allen, Steve Balmer en Melinda French hebben ieder op hun eigen manier een grote en blijvende invloed gehad op wie Bill Gates nu is. Samen met Steve Balmer is hij een soort tweekoppig monster dat Microsoft bestuurt. Melinda staat hem dag en nacht bij met het verzinnen van goede doelen die hard geld nodig hebben. Ze is een dure vrouw maar niet in de zin van diamanten en bontmantels.
De weldoener
Wanneer Gates in 2000 de dagelijkse leiding en de ceo-positie overdraagt aan vriend Steve Balmer is dit het einde van een tijdperk. Uiteraard blijft hij nauw betrokken bij het besturen van Microsoft maar hij doet toch een grote stap terug waardoor hij meer ruimte en tijd krijgt voor andere zaken. Binnen het bedrijf concentreert hij zich meer op de ontwikkeling van nieuwe producten, het bestrijden van de Linux-pinguïn en het uitstippelen van de koers die Microsoft moet varen in het post-pc-tijdperk. Buiten het bedrijf stort hij zich, aangemoedigd door Melinda, met nog meer energie op zijn rollen als weldoener en vader van drie kinderen.
De combinatie van een onverbiddelijke ondernemer en een vrijgevige filantroop in één en dezelfde persoon is niet uniek. De Schot Andrew Carnegie, een groot voorbeeld voor Gates, verzamelde als de meest gehaaide ‘robberbaron’ in de Amerikaanse staalindustrie een voor de negentiende eeuw ongekend kapitaal – 400 miljoen dollar – door het keihard uitschakelen van concurrenten en het meedogenloos uitbuiten van arbeiders. Voor het einde van zijn leven slaagde hij erin het leeuwendeel weer weg te geven aan goede doelen. Gates is een volgeling van Carnegie’s ‘gospel of wealth’, een evangelie dat verkondigt dat de rijken de morele plicht hebben hun geld weg te geven aan de nooddruftigen.
Voor Gates zelf is er trouwens helemaal geen sprake van een contradictie in zijn persoonlijkheid. Hij heeft Microsoft altijd gezien als een bedrijf dat alles op alles zet om de pc-gebruikers van de wereld het beste van het beste te geven. Iedere volgende versie van Windows is in het perspectief van Gates de zoveelste gulle gift aan de mensheid. Eigenlijk bedrijft Microsoft dus ook een soort filantropie. Hoe kortzichtig is het dat politici, anti-monopolisten, concurrenten en pinguïns Gates daarbij voor de voeten lopen.< BR>
