De Nederlandse ict-industrie presteert beter dan uit de bedrijfstakkenstatistiek blijkt. De huidige statistieken van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) zijn gericht op het beschrijven van de nationale economie waardoor de prestaties van multinationals niet volledig in kaart worden gebracht.
Dat blijkt uit het document ‘De Nederlandse ict-industrie en multinationals; De relatie tussen prestaties en competenties’ van het CPB (Centraal Plan Bureau). De omzet- en productiviteitsgroei van de ict-sector in Nederland blijft internationaal achter en ze maakt weinig gespecialiseerde ict-producten. Daartegenover staan goede competenties. Nederland beschikt over veel ict-kennis, hoog opgeleid personeel en een aantal hoofdkantoren en toonaangevende onderzoekscentra (zoals Philips, Asml en Océ). Volgens het CPB zijn er twee redenen voor het verschil tussen de prestaties en competenties. De eerste is dat onderzoek en ontwikkeling van Nederlandse multinationals voornamelijk leidt tot productiviteitsgroei in het buitenland. Daarnaast bestaat er een verschil in de toedeling van het onderzoekswerk aan een bedrijfstak. In Nederland deelt het CBS de belangrijkste laboratoria van de ict-industrie in bij die industrie zelf. Buitenlandse statistische bureau’s delen het onderzoekswerk vermoedelijk in bij een bedrijfstak buiten de ict-industrie, namelijk de ‘bedrijfstak’ onderzoek- en ontwikkelingswerk.
Het CPB noemt in haar rapport drie risico’s voor de Nederlandse ict-industrie. Ten eerste maakt de concentratie bij enkele multinationals de bedrijfstak kwetsbaar. Dat bleek concreet in 1990 toen het voortbestaan van Philips aan een zijden draadje hing. Daarnaast is op basis van theorie en empirie niet duidelijk of kenniswerk en productiewerk op termijn op grote afstand van elkaar kunnen worden verricht. Het derde risico ligt erin dat de Noordwest-Europese economie structureel een lagere groei kent vergeleken met andere regio’s. Een grote innovatieve markt is een belangrijke factor bij de vestigingskeuze van fabrieken en laboratoria van de ict-industrie.
Tijdens de Europese top over ict in Lissabon in 2000 werd tot doel gesteld dat de inzet van ict en onderzoek en ontwikkeling Europa tot de meest dynamische en competitieve regio moet maken in 2010. Om dat doel te behalen, moet volgens het CPB-rapport het beleid erop gericht zijn de beoogde prestaties verder te concretiseren en te meten op basis van passende indicatoren. Daarnaast moeten de voor- en nadelen van de bestaande toedeling van de prestaties van multinationale ondernemingen in nationale statistieken worden onderzocht.< BR>