Traditionele integratiespelers als Tibco Software, Webmethods en Seebeyond moeten in de eai-markt (enterprise applicatie integratie) steeds vaker concurreren met fabrikanten als IBM en BEA Systems. Wat zijn de kansen en bedreigingen voor de traditionele eai-leveranciers?
Op dit moment zijn Tibco Software, Webmethods, Seebeyond, Mercator Software en Vitria de vijf belangrijkste traditionele integratieleveranciers in de Europese markt en de Benelux. Het Britse onderzoeksbureau Datamonitor ziet goede kansen voor Tibco, Webmethods en Seebeyond in deze markt, waarvan ook steeds meer fabrikanten van infrastructurele software een graantje van willen meepikken.
Over het voorbestaan van Mercator en Vitria op de lange termijn is Datamonitor bezorgd. Beide fabrikanten zouden solide producten hebben, maar ze zijn klein. In Europa en de Benelux hebben ze een beperkt marktaandeel en de afgelopen tijd zijn de omzetten zowel wereldwijd als in Europa verder gedaald. Datamonitor denkt dat Vitria hierdoor uiteindelijk ervoor zal kiezen om zich geheel uit Europa terug te trekken en zich zal richten op zijn thuismarkt, de VS.
Voor Mercator zou het betekenen dat er eind 2003 winstgevende cijfers in de boeken moeten staan, anders loopt deze firma het risico te worden overgenomen, bijvoorbeeld door een van de naaste concurrenten. Afgelopen mei deed investeringsmaatschappij Strategic Software Holdings al een poging tot een vijandige overname. Deze aanval wist Mercator ternauwernood af te slaan. Datamonitor voorziet uiteindelijk een consolidatie in de markt van ‘pure’ integratiespelers, waarin Tibco, Webmethods en Seebeyond zullen overblijven.
Vloeiend communiceren
Voor de traditionele eai-spelers lijken gunstige tijden aan te breken. Ondernemingen geven aan dat ze de economisch moeilijke tijden willen aangrijpen om bestaande it-systemen beter met elkaar te integreren. Uit onderzoek van integratiesoftware-fabrikant Webmethods onder cio’s en it-leidinggevenden blijkt dat tweederde van de ondervraagden in de top-200 van grote bedrijven in Nederland en België van plan is om nog dit jaar te investeren in betere integratie van de bestaande it-systemen.
Deze uitkomst wordt min of meer bevestigd door een wereldwijd onderzoek van Gartner dat voorspelt dat de verkoop van integratiesoftware dit jaar twee keer zo snel zal groeien als de rest van de markt. Het probleem voor de traditionele spelers is dat ze de koek moeten delen met concurrenten uit de it-infrastructurele wereld. IBM vormt de grootste bedreiging, maar ook BEA Systems, Microsoft en Oracle delen mee in deze lucratieve markt.
De software die de eai-fabrikanten leveren laat verschillende applicaties binnen een bedrijf of binnen een keten real-time vloeiend met elkaar communiceren, ongeacht de gebruikte programmeertaal. Dat kan gaan om de koppeling van frontoffice-applicaties, maar ook om de connectie naar de backoffice, bijvoorbeeld de koppeling van erp-, crm- of andere toepassingen en de koppeling naar oude applicaties. Verschillende niet compatibele technologieën zijn met behulp van de software vaak ook applicatieonafhankelijk te beheren.
Kleinere opdrachten
Met behulp van eai-software heeft Tibco bijvoorbeeld bij bandenfabrikant Pirelli de communicatie met het dealernetwerk gestroomlijnd, waardoor de voorraadkosten volgens de integrator zijn gereduceerd met 20 procent. Ongeveer vijfduizend dealers van de banden, met allemaal verschillende softwaresystemen, zijn real-time geïntegreerd met het erp-systeem van de fabrikant voor productieplanning en fabricage.
Hoewel de vooruitzichten voor de markt van applicatie-integratie gunstig zijn, is een project met de omvang als bij Pirelli op dit moment schaars. Het kostte Tibco meer dan een jaar om het project af te ronden, iets wat nu weinig meer voorkomt. Net als in de erp-markt geven de eai-leveranciers aan dat de omvang van de individuele opdrachten momenteel kleiner is.
"De oplossingen waar de markt nu om vraagt, zijn over het algemeen meer deeloplossingen", zegt Aditya Shivran, marketingdirecteur van Tibco Emea. "Het zijn nu meer specifieke oplossingen voor specifieke problemen. Eén van onze klanten wil op dit moment bijvoorbeeld zijn crm-oplossing stroomlijnen omdat hij diverse merken heeft staan voor verschillende delen van het crm-proces. Siebel moet geïntegreerd worden met Peoplesoft en met nog wat andere serviceapplicaties. Hij wil dus een oplossing voor een specifiek probleem, in plaats van zijn hele bedrijfsproces te veranderen. Dat was twee jaar geleden wel anders."
Om dezelfde omzetdoelen te kunnen halen als voorheen, moeten er meer opdrachten worden binnengehaald, bevestigt sales director Norbert Heijke van Webmethods Benelux. "Bedrijven beginnen nu klein en breiden dan langzamerhand uit. Daar heb ik een hele hoop voorbeelden van. Numico, Ahold en Organon bijvoorbeeld: die rollen erp uit en moeten niet alleen hun oude applicaties koppelen aan een nieuwe erp-laag, maar ook de nieuwe lagen met elkaar integreren. Daar spelen wij een rol in. We beginnen klein met de projecten, maar beschrijven tegelijkertijd wel het hele groeiscenario met klanten."
Diversifiëren
IBM is met zijn oplossingen onder de naam Websphere waarschijnlijk de grootste bedreiging voor de pure eai-fabrikanten. Tibco en Webmethods zien IBM als dé grote speler in de eai-markt. Een opmerking van Webmethods-ceo Philip Merrick illustreert hoe sterk ze die concurrentie ervaren: "We moeten de markt leren dat er een beter alternatief is voor IBM in de integratiewereld." De verkoopcijfers van Websphere zijn evenwel opgenomen in de totale softwareverkoop, waardoor het moeilijk exact valt vast te stellen wat het marktaandeel van IBM op de eai-markt is.
Het concern is zelf van mening dat software voor applicatie-integratie te beperkt is om klanten tevreden te stellen. "De pure integratiemarkt, daarmee ga je het niet redden", zegt Karel Paarhuis, manager technical sales binnen de softwaregroep van IBM Nederland. "De vraagstelling van klanten is over het algemeen veel breder. Onze portaaltechnologie binnen Websphere biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om verschillende applicaties te integreren richting één interface voor eindgebruikers. Ook zitten er functionaliteiten in om zelf applicaties te bouwen en die zo te bouwen dat ze gemakkelijk te integreren zijn."
De pure integratiespelers zijn zich terdege bewust van de zwakte van een te eenzijdige specialisatie. Daarom diversifiëren ze hun productportfolio steeds meer. Tibco, Webmethods en Seebeyond hebben inmiddels een bpm-laag (business process management) in hun portfolio opgenomen, waarmee handvatten worden aangereikt om real-time de kpi’s (key performance indicator) te visualiseren en te analyseren. Tibco heeft daarnaast een portaalproduct. Ook zijn er verschillende messaging-oplossingen aan het portfolio toegevoegd na de overname van Talarian in april 2002. Seebeyond heeft zijn integratietechnologie recentelijk verder ontwikkeld in een product dat ook de bouw van nieuwe, gemakkelijk integreerbare applicaties kan faciliteren.
Strategie
Om de directe competitie met IBM en Webmethods in de toekomst aan te kunnen, zou Tibco zijn verkoopstrategie moeten verbeteren. Kleinere deals bij meerdere klanten zou volgens Datamonitor beter zijn voor het bedrijf. Nu leunt Tibco nog teveel op enkele grote klanten, wat een negatief effect heeft op een geleidelijke omzetontwikkeling. Een voorbeeld daarvan is de verkoopovereenkomst die de onderneming heeft met Reuters, waarmee ze de financiële markt indirect bewerkt. Overigens loopt deze overeenkomst af in mei 2004, waarna Tibco de financiële markt direct gaat benaderen.
Webmethods heeft volgens Datamonitor de afgelopen tijd in termen van omzet terrein gewonnen ten opzichte van aartsrivaal Tibco, hoewel de positie vooral op de Europese markt nog lang niet zo sterk is. De omzet uit de verkoop van licenties in Europa zou op dit moment ongeveer de helft bedragen van die van Tibco. In de Benelux zou dit zelfs nog wat minder zijn (zie tabel Benelux-omzet 2002).
De grootste uitdagingen voor Webmethods de komende tijd zijn: die Europese positie versterken en de winst ten opzichte van Tibco vasthouden, en tegelijkertijd de competitie afslaan vanuit de hoek van IBM, BEA Systems en applicatiefabrikanten die eveneens in integratiemarkt zullen stappen. Vooral BEA, dat vanuit de applicatieserver-technologie de eai-markt is binnengestapt, zou volgens Datamonitor zijn positie in de markt steeds verder verstevigen.
Seebeyonds recente lancering van het product Ican 5.0 zou juist bedoeld zijn om de competitie aan te gaan met fabrikanten van applicaties en applicatieservers die de integratiemarkt opkomen. Datamonitor vraagt zich echter af of de fabrikant zich hiermee niet op een terrein begeeft dat je beter aan andere partijen kunt overlaten.
Malaise
De eai-leveranciers halen hun grootste omzet uit de financiële wereld, gevolgd door de telecommunicatiemarkt en fabricage. Webmethods Benelux claimt ook sterk vertegenwoordigd te zijn in de chemische industrie. Dit is niet zo vreemd, omdat het integratieplatform van Webmethods ook Cidx ondersteunt, een op XML gebaseerde standaard voor gegevensuitwisseling binnen de chemische industrie.
De financiële positie van Tibco is volgens Datamonitor goed, hoewel de fabrikant te lijden heeft gehad onder de economische malaise. De problemen in de economie hebben vorig jaar gezorgd voor een teruggang in de wereldwijde omzet, die terugliep van 330 miljoen dollar in 2001 naar 292,6 miljoen in 2002. Er werd een verlies genoteerd van 94,6 miljoen. De afgelopen tijd is een reorganisatie doorgevoerd. Mede daardoor kon in het eerste kwartaal van 2003 een bescheiden winst gerealiseerd worden van 1,7 miljoen dollar.
De omzet van Webmethods is met 198 miljoen dollar kleiner dan die van Tibco, maar deze firma presteert goed vergeleken met de andere eai-fabrikanten. Ondanks de economische teruggang liep de omzet slechts terug met 4 procent. Het verlies van 24,49 miljoen dollar was substantieel kleiner dan het jaar ervoor.
Seebeyond maakte de grootste val van deze drie eai-leveranciers. De omzet liep terug met 21 procent ten opzichte van 2001 naar 150,8 miljoen dollar in 2002. Het omzetpercentage uit licentieverkoop daalde volgens Datamonitor van 58 procent in 2001 naar 45 procent in 2002. Die daling zette zich voort naar 36 procent in het eerste kwartaal van 2003. Geen positie om te benijden, concludeert Datamonitor, maar misschien dat de op 10 maart uitgebrachte Ican Suite Versie 5.0, met ondersteuning voor meer industriële standaarden, iets kan goedmaken.< BR>
