Cisco ceo John Chambers krijgt zijn vuurdoop na afloop van het milleniumjaar. Als de internet- en telecomsector ineenstort en de economie in zijn val meeneemt past hij het concern razendsnel op de nieuwe realiteit aan.
Peetvaders van de IT Er lijkt een heuse wisseling van de wacht op gang te komen in de ict. Het zijn vaak de oprichters van smaakmakende bedrijven die langzaam maar zeker een stapje terug doen. Ze dragen met recht en eer de geuzennaam peetvaders van de it. Computable schildert de portretten van deze generatie it-avonturiers. Alle afleveringen: |
Een enthousiaste voorvechter van internet, een televisiedominee die zijn praatje over internet nog steeds kwijt moet. De meningen zijn verdeeld over John Chambers sinds zijn voorspelling over de gigantische productiviteitsgroei van internet door de ingezakte wereldeconomie op zijn minst in een ander daglicht is geplaatst. Toch dwingt de manier waarop Chambers Cisco begin 2001 pijlsnel bijstuurde bij vriend en vijand respect af. Na een superdip die binnen enkele weken een einde maakte aan de enorme groei van de inkomsten bij ’s werelds grootste fabrikant van netwerkapparatuur wist hij het concern in een jaar tijd weer vlot te trekken. Vorig jaar boekte Cisco weer een recordwinst ook al staat de omzet nog steeds onder druk.
Ongekende groei
In de bijna tien jaar tijd die Chambers er eind 2000 bij Cisco op heeft zitten heeft hij het bedrijf ongekend snel zien groeien. Als hij begin jaren negentig aantreedt als directeur sales bij het bedrijf boekt Cisco een omzet van 183 miljoen dollar. Tien jaar later is dat uitgegroeid tot 22 miljard dollar. Chambers zelf heeft daar als ceo vanaf 1995 voor het volle pond zijn draai aan kunnen geven. Een belangrijke pijler in de groeistrategie van Chambers is de overname van kleine technologiestarters geweest.
Cisco heeft met grootschalige acquisitie van dit soort bedrijven het productaanbod snel uitgebreid. Ook kon het concern door overnames over een schier oneindige poel van technici putten. In een overname of een fusie met een bedrijf van dezelfde omvang heeft Chambers nooit geloofd. Zo was hij een belangrijke tegenstander van de in 1992 door de toenmalig Cisco ceo John Morgridge voorgenomen fusie met de evengrote hubfabrikant Synoptics. Hij vreest dat het dan alleen nog in routers gespecialiseerde Cisco door deze transactie zal vastlopen door hoge kosten van de transactie en onoverbrugbare cultuurverschillen.
Een andere belangrijke bijdrage van Chambers is dat hij van Cisco meer heeft gemaakt dan een fabrikant van netwerkapparatuur alleen. Eind jaren negentig sturen grote concerns hun hele topmanagement op pad om met Chambers om de tafel te kunnen zitten. Politieke leiders passen hun agenda aan om met hem de toekomst van internet door te kunnen spreken. Al deze mensen hangen aan zijn lippen omdat niemand beter uit kan leggen hoe je beter geld kunt slaan uit internet, dat eind jaren negentig inmiddels uitgegroeid is tot de meest hippe vorm van zakendoen. Voordat deze beslissers overgaan tot grote investeringen willen ze van iemand in klare taal horen waarom grote investeringen in deze infrastructuurvoorzieningen gerechtvaardigd zijn.
Het is voornamelijk Chambers die voor deze aantrekkingskracht tekent. Het feit dat Cisco marktleider is in de internet infrastructuurmarkt speelt een rol van ondergeschikt belang. Chambers begrijpt niet alleen het reilen en zeilen van de nieuwe high-techeconomie en kan dat goed uitleggen, hij staat ook aan het hoofd van een bedrijf dat al zijn bedrijfsprocessen via internet laat lopen. De visie van Chambers gaat erin als zoete koek. High-tech is volgens hem de voornaamste groeifactor van de wereldwijde economie ingezet door internet, een zakelijk hulpmiddel dat nog maar net is komen kijken maar dat met de jaren ons leven, de manier van werken, spelen en leren ingrijpend zal veranderen.
Cisco speelt daarmee een belangrijke rol in de verandering in communicatie die we de komende jaren zullen beleven. Bedrijven en regeringen hoeven alleen maar in Chambers technologie te investeren en ze kunnen al belangrijke vruchten als hogere productiviteit en meer efficiëntie plukken. Chambers weet dat hij door internet op deze manier te verkopen het beste verkooppraatje voor Cisco-producten aan het houden is. Hij buit de nieuwsgierigheid van zijn toehoorders naar internet uit en laat ze zo in de Cisco-fuik zwemmen.
Abrupte stop
Maar ook Cisco blijft niet gevrijwaard van de afkoeling van de wereldeconomie na het milleniumjaar. De abrupte stop in de orderstroom komt in januari 2001 hard aan bij het concern. In december 2000 merkt Chambers op dat de orderstroom een tijd lang met 10 procent terugvalt. Navraag bij klanten leert hem dat bedrijven hun eigen inkomsten zien opdrogen en massaal orders afzeggen om zich aan te passen aan de nieuwe situatie. Begin januari verslechtert de situatie verder. Ook Cisco’s orderstroom droogt op. In de maand november van 2000 noteerde het concern nog een groei van zijn inkomsten van 70 procent jaar over jaar. Anderhalve maand later is dat omgeslagen in een daling van 30 procent.
John Chambers
|
Het zijn ongekende cijfers voor Cisco die tot dan toe alleen in het derde kwartaal van 1997 jaar over jaar met 3,5 procent ziet groeien. De rest van de tijd presteert het bedrijf boven verwachting van beursanalisten. Jaren waarin de omzet met 40 procent groeide waren standaard. Een daling van de inkomsten heeft het concern nooit gekend. In de loop van 2000 spreekt Chambers zonder te knipperen met zijn ogen over een omzet van vijftig miljard dollar op jaarbasis. Ook ligt een marktwaarde van een triljoen dollar het concern in het verschiet. De omzet over boekjaar komt uiteindelijk uit op 22 miljard dollar. In de laatste twee boekjaren ligt de omzet net onder de 19 miljard dollar.
Overstroming
Chambers vergelijkt de kentering eind 2000 met ‘een vloed die eens in de honderd jaar voorkomt’. Als individueel bedrijf kun je je daar niet op voorbereiden, laat staan het tij keren. Het grote verschil met eerdere vertragingen in de groei van het bedrijf is dat het concern nu alle aandacht op zich gevestigd weet. Cisco is in maart 2000 Microsoft korte tijd voorbijgestreefd in marktwaarde door de astronomisch hoge notering van zijn aandeel. Het is veranderd van een snel groeiend technologiebedrijf dat op de achtergrond opereert in een concern dat door zijn omvang de weerman van de economie is. Het concern bevindt zich door deze positie begin 2001 in het oog van de storm.
Vroege tekenen dat de interneteconomie minder robuust is dan aangenomen en de economie in zijn geheel aan het verslechteren is, merkt het concern niet op. Zo doet Cisco net als Nortel en Lucent rond 2000 mee aan leaseconstructies van apparatuur voor startende internet- en telecombedrijven. Het zijn niet langer de banken en investeerders die hen financieren, maar de producenten van systemen die de markt voor hun waar met eigen geld zo ver mogelijk oprekken. Ook andere signalen komen niet door. Afnemers klagen eind 2000 niet langer over lange levertijden. Door schaarste van sommige componenten is deze opgelopen van een tot drie weken naar anderhalf tot drie maanden.
De grote voorraden die Cisco erop na houdt om deze lange levertijden zoveel mogelijk in te dammen komen het concern door de ingeslonken orderstroom extra slecht uit. Chambers schrijft in maart 2001 deze inventaris in één keer af voor ruim twee miljard dollar. Ook andere rigoreuze maatregelen schuwt Chambers niet. Zo ontslaat hij in dezelfde maand bijna achtduizend werknemers, een kleine 20 procent in totaal. Met zo’n grote saneringsronde wil hij voorkomen dat hij later nog een keer in het personeelsbestand moet snijden om boekjaar 2001 niet helemaal verloren te laten gaan.
De ontslagronde valt hem het zwaarst. Chambers kent dit slagersmes van zijn vorige werkgever Wang Laboratories. Deze minicomputerspecialist zag zijn marktaandeel eind jaren tachtig wegslinken door de massale overstap van bedrijven naar de pc. Chambers zette eigenhandig vijfduizend mensen op straat om het concern op de nieuwe realiteit aan te passen. De dag dat hij duizenden Cisco-mensen op straat zet, noemt hij later de zwartste dag uit zijn carrière. Ook al schuift hij de verantwoordelijkheid voor deze maatregel grotendeels toe aan de slechte staat van de economie, toch ervaart hij het ook als een persoonlijke blunder. Sinds Wang had hij zich heilig voorgenomen nooit weer personeel te zullen ontslaan.
Eigen schuld
Later als duidelijk is dat de directie van Cisco Chambers de dramatische gang van zaken niet aanrekent geeft de topman toe dat het concern de tegenwind voor een deel aan zichzelf te wijten heeft. Tegen Robert Slater, auteur van ‘The eye of the storm, how John Chambers steered Cisco through the technology collapse’ verklaart hij dat het succes van Cisco tot 2001 verdovend had gewerkt. "Misschien heeft het zelfs onze ogen van de realiteit afgehouden. Als je zo snel groeit als Cisco dan neem je succes voor waar aan. Dat kan fataal zijn. Zelfs als je snel groeit, zijn winst en de omvang van je personeelsbestand cruciale zaken om in de gaten houden."
Het zijn weinig gehoorde uitlatingen van een rasoptimist, die tot dan toe bij directies en regeringsleiders veel succes oogst met zijn verhaal over de productiviteitsgroei van internettechnologie. Begin 2001 stelt Chambers een puntenlijstje op waarmee hij het bedrijf weer op de rails wil krijgen. Naast beperking van het werknemersaantal wil hij de bedrijfsmiddelen vooral inzetten in markten waar het bedrijf het snelst kan groeien en waar de winstmarges het hoogst liggen. Verder wil het opnieuw veranderingen in de markt eruit pikken om meer marktaandeel naar zich toe te trekken.
Ook moet het web een belangrijke bijdrage leveren om de kosten verder te verlagen en efficiënter zaken te doen. Daarnaast snijdt het rigoreus in het aantal leveranciers en stroomlijnt het de informatiehuishouding met deze partijen volledig via het web. Productiviteit per werknemer opstuwen door alle processen te sturen met internettechnologie. En daarmee lijkt Chambers opnieuw te bewijzen dat juist internettechnologie bedrijven in staat stelt om de omzet per werknemer en daarmee de productiviteit te laten groeien.< BR>