Bij het recent gevallen besluit ‘Subsidies investeringen in de kennisinfrastructuur’ blijft een flink aantal ict-onderzoeksprojecten die zich richten op applicaties en toepassingen, verstoken van steun. Belangrijke reden is de voorkeur van de bij de subsidie betrokken ministeries.
De commissie van Wijzen die zich gebogen heeft over de projectvoorstellen voor toekenning van subsidie aan ict-projecten uit het Ices/Kis 3 programma laat een duidelijke voorkeur zien voor generieke technologieontwikkeling. Van de negentien ingediende projectvoorstellen binnen de ict-poot van deze 802 miljoen euro grote subsidiepot krijgen negen voorstellen het leeuwendeel van het geld dat zij hebben aangevraagd. De tien afgevallen onderzoeksvoorstellen zijn voor een groot deel gericht op onderzoek naar applicatieontwikkeling in specifieke sectoren, waaronder de gezondheidszorg.
Belangrijke reden is dat de bij deze subsidiestroom betrokken ministeries van OC & W en Economische Zaken veel meer in de melk te brokkelen hebben dan ministeries voor specifieke sectoren. VWS en LNV zijn hooguit indirect bij de besluitvorming betrokken. Het oordeel is dan al snel geveld over een project als I-Care dat met onderzoek naar adaptieve intelligente systemen de planning in de zorg wilde verbeteren om de doorstroom van patiënten te versnellen. Dit projectvoorstel van het Centrum voor Wiskunde en Informatica beoogde met een multidisciplinaire aanpak de problemen in de zorg aan te pakken, en is afgewezen.
Bedrijfsleven
Een andere factor die deze voorkeur versterkt heeft is het feit dat in Nederland ook het bedrijfsleven zelf relatief weinig gericht is op fundamenteel onderzoek naar applicatieontwikkeling. Bedrijven uit de financiële sector en andere grote sectoren zoals de media, de chemie en de procesindustrie, zijn nauwelijks bereid om te investeren in fundamenteel onderzoek naar applicatievernieuwing. Financiële betrokkenheid en concrete deelname van bedrijven in de onderzoeksprojecten waren ook belangrijke factoren van de commissie in de subsidietoekenning.
Gevolg is wel dat een multidisciplinaire onderzoeksaanpak in Nederland niet van de grond komt. Specifieke sectoren, zoals de zorg, komen er bekaaid af omdat sleutelfiguren uit die hoek ontbreken in het besluitvormingsproces voor de subsidietoekenning. Deze personen hebben zicht op de concrete problemen en de mogelijke oplossingen in de sector. Met die wijsheid zullen zij de maatschappelijke relevantie en andere wegingsfactoren voor applicatievernieuwing anders inkleuren. Door deze lacune is vooral voor technologie-gedreven onderzoek het licht op groen gezet. De commissie heeft haar besluit genomen op schriftelijk advies van de Knaw, het CPB en Senter op elk van de onderzoeksvoorstellen.
"De commissie van Wijzen laat uit haar keuze blijken minder aandacht te hebben voor toepassingen en applicaties", zegt Daan Velthausz, werkzaam bij het Telematica Instituut. Hij is programmadirecteur voor het Freeband-programma, dat met een toekenning van dertig miljoen euro de komende jaren wel een vervolg krijgt. Dit onderzoek is gericht op gebruikers van draadloze technologie die in de toekomst met hun terminals naadloos tussen de verschillende netwerken moeten kunnen schakelen. < BR>