Volgens Frans de Wit is het vakmanschap van de persoon vele malen belangrijker dan een methode, terwijl aan de andere kant een standaardmethode als Prince II een belangrijk aspect is voor de professionalisering van een organisatie.
| Prince II: kikker of prins? De methodiek voor projectmanagement Prince II kent voor- en tegenstanders. Gebruikers Ron Seegers en Brigit Hendriks-van Winden zijn tevreden, maar wezen in hun artikel Succesvol veranderen vereist structuur wel op de haken en ogen van de methodiek. Michiel van der Molen kan voor een groot deel met hun bevindingen en adviezen meegaan, maar vindt dat het belang van het lijnmanagement te laag wordt ingeschat. Jos Keetels heeft een heel andere mening over Prince II. In zijn reactie in Computable (24 oktober 2003) op Elimineer het verrassingselement van John Roos, veegt hij de vloer aan met de methodiek. Dit is bij velen in het verkeerde keelgat geschoten. Hieronder de reacties: |
Ik zal dit proberen duidelijk te maken aan de hand van een voorval. Een vriend van mij kon redelijk koken, maar bij nieuwe recepten hield hij zich altijd zeer strikt aan het recept. Op een dag had hij weer een nieuw recept en er stond in dat hij een rode paprika fijn moest snijden. Strikt als hij was deed hij dit en volgde vervolgens keurig de stappen van het recept. Nadat hij alle stappen had doorlopen was het gerecht klaar. Er was echter een probleem: hij had de fijngesneden rode paprika nog op een bordje liggen. Nergens in het recept stond aangegeven wat hij hiermee moest doen. Het gerecht was volgens hem niet gelukt en gaf de schuld aan het feit dat het recept niet deugde.
Het lijkt wellicht geen verband te hebben met het stuk over Prince II, maar vervang in het bovenstaande ‘recept’ door ‘methode’ en vervang het koken van gerechten door het leiden van projecten of het ontwikkelen van software, en zie: dit gebeurt vaak bij het toepassen van methodes die we binnen de automatisering hebben. Personen die nog te weinig vakbekwaam zijn en een nieuwe methode hanteren, doen vaak precies datgene wat er geschreven staat. Als het vervolgens misgaat in de praktijk krijgt de methode de schuld. Begin jaren 80 zei Jaap van Rees al ‘De methode doet het niet …’ en feitelijk gaat die uitspraak ook hier op. Het exact volgen van een methode is geen garantie voor succes en het helpt zeker niet om alle problemen in het project op te lossen.
Volwassenwording
Keetels reageert op John Roos (26 september 2003), die ingaat op succesfactoren voor volwassen projectmanagement. Roos noemt Prince II als voorbeeld van een internationale kwalificatiestandaard voor de volwassenwording van projectmanagement binnen een organisatie. De kern van deze volwassenheid ligt volgens hem in de samenwerking tussen de projectmanager en een goede stuurgroep, het op juiste wijze balanceren van de stuurelementen (tijd, geld, kwaliteit en ‘scope’) en het belang van testen.
Keetels geeft in zijn artikel terecht aan dat een methode als Prince II kan leiden tot veel onnodige en administratieve ballast, en cya-gedrag (cover your ass) kan uitlokken. Dit heeft volgens mij meer met persoonlijk vakmanschap van de projectmanager te maken dan met de methode zelf. Als ik nog even terug ga naar het koken van een nieuw recept, is uiteindelijk het vakmanschap van de kok bepalend voor het eindresultaat. Een vakbekwame kok zal het recept als handige leidraad zien en het gerecht niet snel laten mislukken door een foutief of schijnbaar onwerkbaar recept. Hij zal naar eigen inzicht het recept volgen, maar zal aanpassingen aanbrengen om het gerecht te laten slagen. Dit geldt ook voor de vakbekwame projectmanager die de methode als gereedschapskist ziet en elementen eruit toepast en eventueel aanvult, afhankelijk van de situatie van het project.
Aan de andere kant is er de volwassenheid van projectmanagement in organisaties. Zoals Roos in zijn artikel terecht opmerkt is een methode als Prince II een belangrijk aspect. Dit geldt zeker als er sprake is van internationale projecten en het samenwerken met externe partners. Eén van de doelen voor de keuze van een standaardmethode is een efficiëntere communicatie tussen de diverse partijen. Standaard methodes bieden dit, omdat het algemeen beschikbare producten zijn. Hierdoor is veel informatie en ervaring in de markt aanwezig. Bij grotere en internationaal opererende organisaties is een ander voordeel dat er geen keuze hoeft te worden gemaakt voor de methode van een bedrijfsonderdeel binnen de organisatie. Vanuit bedrijfspolitiek oogpunt ontstaan vaak problemen bij de acceptatie. Een standaard methode die op de markt beschikbaar is wordt als onafhankelijk gezien en eerder door alle partijen geaccepteerd.
Gereedschapskist
Organisaties met volwassen projectmanagement beschouwen de methode als gereedschapskist. De methode dient als basis voor de invulling van het eigen projectproces en biedt een gemeenschappelijk referentiekader. Deze organisaties hebben een minimale set met afspraken over hoe met de methode moet worden omgegaan. Hierdoor kunnen projecten zich concentreren op het oplossen van de inhoudelijke problematiek, zonder dat er ellenlange discussies hoeven te worden gevoerd over de aanpak van het project en de op te leveren producten.
Wat mij betreft is het dus niet de vraag of Prince II geschikt of ongeschikt is, maar is de vakbekwaamheid van een projectmanager en de volwassenheid van een organisatie in projectmanagement belangrijker. Ik ben overigens wel benieuwd welk alternatief Keetels heeft voor Prince II. Deze methode is per slot van rekening het resultaat van jarenlange ervaring in projectmanagement. Veel organisaties kiezen nog steeds bewust voor deze methode om een professionelere manier van projectmanagement in te richten. Ook bij een methode geldt echter dat deze evolueert en eventueel vervangen moet worden als er een betere voor handen is. < BR>
Frank de Wit
