Interviews met ceo’s naar aanleiding van het verschijnen van de Computable 100. Met vragen als: Hoe ziet u de ict-markt over tien jaar? Welke technologische ontwikkelingen zouden de ict revolutionair vooruit helpen? Hoe heeft uw bedrijf het volgens u gedaan in het afgelopen boekjaar? En met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
‘Ik geloof niet meer in revoluties’
Hoe ziet u de ict-markt over tien jaar?
"We hebben de afgelopen jaren een ict-markt gekend waarin niets te gek was. Er waren groeipercentages die je in bijna geen enkel marktsegment hebt gezien. Daar krijg je ook de terugslag van, die hebben we nu. Dan zie je ook dat de ict-markt veel verder terugzakt dan andere markten. Ik denk dat de ict-markt over tien jaar net als de andere markten een heel normale markt geworden is, met normale groeipercentages en normale winstpercentages."
"Ik geloof niet meer in revoluties. Ik denk dat de ict-wereld nog steeds redelijk snel groeit en dat ook zal blijven doen. Dat groeiproces gaat schoksgewijs, echt revolutionaire groeipatronen zie ik niet zo snel meer voorkomen. Je ziet ook dat de samenleving iedere keer weer moet wennen aan nieuwe technologieën. Je kunt de samenleving niet blijven overspoelen met nieuwe dingen, omdat het absorptievermogen beperkt is. Kijk maar naar Microsoft, dat iedere twee jaar een nieuwe versie van Windows uitbrengt. Ik denk dat er maar weinig mensen zijn die iedere keer de nieuwste versie aanschaffen, op een gegeven moment gaan mensen een trapje overslaan."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Met Gerard Kleisterlee. Ik heb enorm veel bewondering voor Philips. In vergelijking met de concurrentie heeft dat bedrijf een geweldige achterstand gehad, door zijn kleine thuismarkt. Als je dat vergelijkt met Sony, dat een heel grote thuismarkt heeft die ook nog eens helemaal afgeschermd wordt, dan vind ik dat Philips zich in die elektronische industrie ondanks alles toch goed staande weet te houden."
‘Er ontstaat een wereldwijde markt van webdiensten’
Erik van der Meijden – ceo Hewlett-PackardHoe heeft uw bedrijf het volgens u gedaan in het afgelopen boekjaar?
"In mijn optiek hebben we goed gepresteerd, met een omzet van ongeveer 1,9 miljard euro. In 2002 heeft de integratie van Compaq in HP plaatsgevonden en het doel was om daarbij niet meer dan 10 procent van de omzet te verliezen. Uiteindelijk zijn we binnen die marge gebleven, volgens mij was het exact 10 procent. Mijn indruk is dat die daling eerder een gevolg was van de ingezakte markt dan van de fusie zelf."
Wat is het doel voor het lopende boekjaar?
"We denken op hetzelfde bedrag uit te komen, waarbij er per deelsegment wel verschillen te zien zijn. De pc-markt blijft teruglopen, maar in de opslagmarkt zijn we in geld juist gegroeid. In de Unix-markt groeien we in marktaandeel. We kijken heel sterk naar groei in absolute zin, wat betreft omzet, vergeleken met het voorgaande jaar. Daarnaast kijken we sterk naar marktaandelen."
Wat zou beter kunnen?
"Voor de integratie van Compaq benaderden we de behoefte van de klant vanuit het it-oogpunt. We zitten nu in een proces om die behoefte meer te benaderen vanuit de bedrijfsbehoefte van de klant. In dat proces kunnen nog verbeteringen worden aangebracht. Daarnaast hebben we het afgelopen jaar op het gebied van ‘outsourcing’ toch een paar deals laten liggen, dus ik denk dat het ook daar nog beter kan."
Hoe ziet u de ict-markt over tien jaar?
"De markt gaat steeds meer naar dienstverlening en de onderliggende technologie wordt steeds minder belangrijk. Tenminste als pure technologie, het blijft natuurlijk wel een belangrijke bouwsteen. Ik denk dat de telecom- en it-markt steeds meer in elkaar zullen convergeren, waardoor je een wereldwijde markt van webdiensten krijgt. De it wordt steeds meer een ‘utility’. Ook ‘outsourcing’ zet door, maar het proces verandert wel. Het krijgt meer de vorm van webdiensten."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Ik wil wel een dagje ruilen met Luca di Montezemolo, de directeur van Ferrari. Dat is een heel ander bedrijf dan HP, qua omzet behalen ze bij wijze van spreken minder dan HP in Nederland, maar Ferrari heeft zoveel bekendheid, het roept zoveel emotie op. Ja, met Luca di Montezemolo. Natuurlijk met bijbehorende auto, haha. Krijgt hij mijn BMW, neem ik zijn Ferrari!"
‘Ik denk dat de ict-markt zich medio 2004 herstelt’
Thomas Cohn – voorzitter raad van bestuur Siemens NederlandWat kan er beter in uw bedrijf?
"Er kunnen altijd dingen beter. We besteden veel aandacht aan de processen binnen onze organisatie. Betrokkenheid van de medewerkers, aandacht voor de klant en maatschappelijk betrokken ondernemen heeft bij ons de hoogste prioriteit, maar het kan altijd beter. We zijn dit jaar opnieuw finalist voor de Efqm-award (‘European Foundation for Quality Management’ – red.), wat aangeeft dat procesverbetering binnen ons bedrijf alle aandacht krijgt."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"Het kan niet slechter, de bodem is bereikt. Op een bepaald moment moet er herstel optreden. Velen denken dat dit medio 2004 is. Ik denk dat dat wel een realistische mogelijkheid is, maar een garantiekan natuurlijk niemand geven."
En wat doet u dan?
"Als ik gezond blijf, ben ik dan mooi met pensioen!"
Welk apparaat is voor u persoonlijk onontbeerlijk geworden?
"Dat is de mobiele telefoon. Mijn zoon is op wereldreis, hij was in New York, Miami, Rio de Janeiro, en overal is hij bereikbaar. Dat vind ik fantastisch."
Hoeveel uur per week werkt u?
"Als ik om drie uur ’s nachts een oplossing bedenk voor een probleem, ben ik dan aan het werk of is dat betrokkenheid? Eigenlijk dus 24 uur per dag, maar ik zit gemiddeld tien tot elf uur per dag op kantoor. Met zakendiners meegerekend kan het tot zestig uur per week oplopen. De tijd in de sauna telt ook mee, want daar heb ik altijd de beste ideeën!"
‘Ict mag niet onder tapijt geschoven worden’
Reinhard Holekamp – ceo T-MobileHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Het afgelopen halfjaar hebben we uitstekend afgesloten met een omzetgroei van 68 procent ten opzichte van het halfjaar ervoor. Dat is een belangrijke indicatie dat we de groei vasthouden. We zijn opgeklommen van de vijfde naar de derde positie in Nederland. Dat is een enorme prestatie."
Wanneer treedt er herstel op in de markt?
"In de Verenigde Staten zijn de eerste tekenen van herstel te zien en Europa is altijd zes maanden later dan de VS, dus ik zou zeggen over zes maanden tot een jaar."
Welke beleidsmaatregelen zou u nemen als u in de schoenen stond van de minister-president?
"Een aantal jaren geleden, zei mevrouw Jorritsma dat Nederland de nummer 1 moest worden op it-gebied in Europa. Daar hoor ik nooit meer iets over en dat vind ik jammer, want ict is niet alleen een techniek of iets waar je veel geld mee verdient, maar het drijft veel ontwikkelingen in onze samenleving. Als ict nu onder het tapijt wordt geschoven, denk ik dat dit van grote invloed is op de positie die Nederland op de Europese markt inneemt. En niet alleen op it-gebied."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Met Ad Scheepbouwer van KPN, maar dan is één dag niet genoeg. Als ik ergens aan begin, wil ik ook weten hoe het afloopt. Ik kom zelf van Deutsche Telekom, dus het lijkt me goed om eens te zien wat de verschillen tussen die bedrijven zijn."
‘Er moet ict-beleid komen’
Oswald Coene – algemeen directeur Getronics NederlandWanneer treedt het herstel op in de markt?
"Voor dit jaar zie ik nog geen tekenen van herstel. Ik merk wel dat de markt nu steeds stabieler wordt, maar ik waag me niet aan een concrete voorspelling."
Wat zou er moeten veranderen om herstel mogelijk te maken?
"Bedrijven moeten zorgen dat inzet van ict bij hun klanten ook daadwerkelijk leidt tot meer productiviteit. Wanneer ze daarin slagen, zal de klant weer meer gaan investeren en trekt de markt ook weer aan."
Hoe ziet u de ict-markt over tien jaar?
"De ict-markt is een duidelijke groeimarkt en dat zal over tien jaar nog zo zijn, hoewel ze dan wel gekenmerkt kan worden als een volwassen markt. Ik denk dat over tien jaar de ict een nadrukkelijke rol speelt in het dagelijkse handelen."
Wat doet u dan zelf?
"Ik zit al 12,5 jaar bij Getronics en heb het hier goed naar mijn zin. Voor mij is er vooralsnog geen horizon buiten Getronics."
Welke ict-beleidsmaatregelen zou u nemen als u in de schoenen stond van de minister-president?
"Ik zou zorgen dat er een ict-beleid komt! Op dit moment is daar nog veel te weinig sprake van, vind ik. Het belang van ict wordt door de overheid niet genoeg uitgedragen. Het moet veel meer in de schijnwerpers worden gezet."
Welk apparaat is voor u persoonlijk onontbeerlijk geworden?
"Dat is mijn Blackberry. Ik kan er onder meer mee bellen, internetten en mailen. Het is voor mij echt onmisbaar geworden en maakt het werken onderweg een stuk gemakkelijker."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Ik zou wel een dag willen ruilen met een persoon in de creatieve sfeer. Ik zou wel een dag de trainer van Ajax willen zijn. Of de organisator van het Rolling Stones-concert. Er komt zoveel kijken bij het organiseren van zo’n groot evenement. Ik ben heel benieuwd hoe ze dat allemaal geregeld krijgen."
‘Markt moet vertrouwen terugkrijgen’
Bart Fehmers – algemeen directeur IBM NederlandHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"In een markt die met 8 tot 9 procent kromp, zijn wij qua omzet maar 6 procent gekrompen. Dat noem ik relatieve groei. Daarmee kom je er niet, maar ik ben er in die krimpende markt wel blij mee. Voor dit jaar is de doelstelling echter absolute groei en dat maken we tot nu toe waar."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"Als je naar de marktcijfers kijkt, zijn er twee belangrijke signalen. Ten eerste neemt de investeringsbereidheid bij bedrijven weer toe. Ten tweede is ict op de strategische agenda van bedrijven terechtgekomen. Ik denk dat de markt in het eerste halfjaar van 2004 weer aantrekt, gezien de voortekenen in de Verenigde Staten."
Wat moet er veranderen om het herstel mogelijk te maken?
"Het vertrouwen dat een innovatieve inzet van it kan leiden tot twee zaken: kostenbesparing en het aanboren van nieuwe omzetmogelijkheden. Dat vertrouwen moet terugkomen in de markt. Ik zie het zich wel heel voorzichtig aandienen, maar het is nog niet in voldoende kracht aanwezig."
Hoe ziet u de ict-markt over tien jaar?
"Over tien jaar zal er sprake zijn van een infrastructuur die mogelijk maakt dat alles dat iets te ‘vertellen’ heeft aan de rest, in staat is om dat ook te doen. Dan heb ik het over koelkasten, liften, wasmachines, maar ook over mensen. Wat je daarvoor nodig hebt, is een breedbandig netwerk, maar de aanleg daarvan zal enige tijd vergen."
Wat is dan de positie van IBM?
"Tweeledig. Enerzijds willen we dan de leider zijn op het gebied van hardware- en softwaretechnologieën en anderzijds willen we een zeer groot dienstenapparaat zijn dat op basis van innovatieve inzet van die technologie werkelijk waarde toevoegt aan de kritieke bedrijfsprocessen van onze klanten. En misschien draaien we zelfs wel in grote hoeveelheden die kritieke bedrijfsprocessen."
‘Ik ben voor beloning naar prestatie’
Ad Scheepbouwer – ceo KPNWat is uw target voor het lopende boekjaar?
"We hebben net onze halfjaarcijfers gepresenteerd. De resultaten waren boven verwachting. Er blijft zat te wensen over, maar in z’n totaliteit zijn we er tevreden mee. Dit jaar willen we uitkomen op een omzetgroei bij de mobiele divisie van 10 procent. Bij het vaste net blijft dat ongeveer 0 procent. De winstgroei moet tenminste 10 procent zijn."
Wat kan er beter?
"De groei bij het vaste net kan beter. Die staat onder druk door de economische recessie. Daarbij is adsl wel een positieve ontwikkeling, maar de kosten gaan voor de baten uit en er zijn mensen die alleen nog mobiel bellen. Verder kan ook de klanttevredenheid beter, dat is een speerpunt van het bedrijf."
Wat vindt u van de toenemende kritiek op de beloningsstructuur van de bedrijfstop?
"Die heeft afgelopen jaren hoog op de maatschappelijke agenda gestaan, ik ben er zelf ook bij geweest. In mijn variabele beloning was vastgelegd dat als het bedrijf failliet was gegaan, ik niets had gekregen. Dus geen vertrekregeling, geen opties, niets. Het bedrijf stond echter vrij snel weer op de rails, dus viel mijn beloning nogal hoog uit.
Ik ben een voorstander van beloning naar prestatie. Ik zie liever een lager vast salaris en een hoger variabel deel. Verder denk ik niet dat voor ieder bedrijf hetzelfde moet gelden. Een bedrijf dat in kalm vaarwater zit, moet een andere beloningsstructuur hebben dan een bedrijf dat enorm snel groeit of dat enorm in de problemen zit."
Heeft u zich dat destijds erg aangetrokken, die kritiek?
"Ja, ik vond dat buitengewoon vervelend, maar het was een niet te winnen discussie."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Met minister Brinkhorst. Dan zou ik eens goed gaan kijken hoe we het toezichthouden in Nederland gaan regelen; hoe we de Opta zouden moeten positioneren."
‘Er is sprake van een voorzichtig economisch herstel’
Wilbert Kieboom – ceo Atos OriginHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"De omzet is in lijn met de verwachting. Ook de winst staat op een gezond niveau. Dus voor het derde achtereenvolgende jaar hebben wij een constante ‘performance’ en groei laten zien, wat in een moeilijke economische markt tegenwoordig toch een prestatie is."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"Ik ben zelf van mening dat we toch al een tijdje weer aan een voorzichtig economisch herstel bezig zijn. Ondanks het feit dat de consument dat nog niet meteen merkt, want die zit in een recessie altijd aan het eind van de cyclus. In business-to-business merken we het altijd eerder als het wat minder gaat, maar ook als eerste als het wat beter gaat.
Verschillende analisten voorzien ook weer een groei tussen de 5 en 10 procent. Wat wel te verklaren is, omdat in 1999 en 2000 voor het laatst groot is geïnvesteerd in hardware en software. Logisch is dat je drie of vier jaar daarna te maken krijgt met een vervangingsvraag. Het herstel zal zich daarom denk ik in 2004 doorzetten."
Hoe ziet u de ict-markt over enkele jaren?
"Dan zullen we wederom een groot tekort hebben aan it-professionals. Ik voorzie een tekort aan it-professionals die niet alleen de bits en de bytes begrijpen, maar ook een gedegen bedrijfskundige kennis hebben, specifiek voor bepaalde marktsectoren."
Wat vindt u van de toenemende kritiek op de beloningsstructuur van de bedrijfstop?
"Ik vind het een nogal overdreven reactie die er eigenlijk niet zou moeten zijn. Ik kan me niet herinneren dat we ooit dezelfde soort discussies hebben gehad over voetballers of mensen die in het entertainmentvak zitten, waar bedragen de revue passeren die vaak nog vele malen hoger zijn. Dat is blijkbaar heel normaal. Maar het wordt opeens een issue als mensen een enorme verantwoordelijkheid op hun schouders nemen, om duizenden gezinnen goed te laten leven, en daar zich volledig voor inzetten. Dat vind ik hypocriet. Het is gewoon een traject van vraag en aanbod, waarbij talent wordt beloond. Het is typisch Nederlands dat we mensen in een soort van gemiddelde proberen te stoppen, waarbij je er niet aan de onderkant uit mag steken en niet aan de bovenkant."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Met de nieuwe ceo van Ahold. Ik heb het altijd interessant gevonden om ondernemingen die zulke uitdagingen hebben, aan te mogen sturen en te veranderen."
‘Consolidatie, standaardisatie en simplificatie’
Henk Broeders – ceo Cap Gemini Ernst & Young BeneluxHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Het jaar 2002 is een heel lastig jaar geweest. Voor de markt en daarmee ook voor Cap Gemini Ernst & Young. Als we kijken naar 2003, dan hebben we een heel redelijk eerste halfjaar gehad. We hebben onze eigen doelstellingen voor de regio gerealiseerd. Het marktaandeel is vergroot en we hebben de marge weten te verbeteren door de kostenstructuur onder controle te houden."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"Het lijkt erop dat de bodem geraakt is in het derde kwartaal van dit jaar. De vraag is natuurlijk wanneer er een krachtig herstel komt, dat iedereen zal kunnen waarnemen. Dat verwacht ik op z’n vroegst in 2004."
Wat drijft momenteel de markt?
"Ik verwacht dat mobiel dataverkeer een belangrijke ‘driver’ zal worden, maar niet zo krachtig als bijvoorbeeld de opkomst van internet. Een tweede element waarvan ik veel verwacht, is consolidatie, standaardisatie en simplificatie. Er wordt binnen veel organisaties gezocht naar een eenheidsplatform. Gestandaardiseerde software. Geconsolideerde serverparken. Dat zal leiden tot nieuwe investeringen, maar zal ook een basis creëren waarop veel ondernemingen en instellingen hun ict-toekomst beter kunnen inrichten en meer snelheid kunnen maken. In een rommelige informatiestructuur kun je wat minder snel stappen zetten dan in een gestandaardiseerde en geconsolideerde infrastructuur. Ik verwacht daar een duidelijke impuls van."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Ik zou wel eens met Alan Greenspan willen ruilen. Het gevoel dat je de hele wereldeconomie kunt beïnvloeden door enkele simpele zinnetjes te zeggen, dat lijkt me wel aardig."
‘Ik denk dat we een probleem krijgen met de prijzen’
Ron du Croix – ceo Debitel NederlandHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar en wat kan er beter?
"Over de resultaten van 2002 zijn we tevreden. Als we kijken naar dit jaar, dan is het allemaal wat moeilijker geworden. Sinds 2000 doen we verwoede pogingen om intern het gevoel te versterken dat de klant belangrijk is. De mensen hier in het gebouw moeten blijven beseffen dat de klant de boterham is die lekker gesmeerd moet worden. De vragen van klanten moeten bijvoorbeeld sneller worden afgehandeld. Ik denk dat in ongeveer 80 procent van de gevallen vragen afgehandeld zouden kunnen worden door de eerste persoon die een klant aan de lijn krijgt, zodat hij minder lang hoeft te wachten."
Wat is uw target voor het lopende boekjaar?
"We willen proberen om in Nederland meer dan 500 miljoen euro omzet te draaien."
Wat drijft de markt momenteel?
"Er is een behoorlijk overschot aan aanbodzijde. Dat zie je terug in de prachtige aanbiedingen. Dat is leuk voor de klanten, maar het zou ook wel eens druk kunnen zetten op de ‘business cases’ van diverse partijen. Ik denk dat we daardoor een probleem krijgen met prijzen. We willen allemaal groeien. Herstel op de markt zal alleen optreden als er minder aanbieders overblijven en de klantvraag toeneemt door nieuwe mogelijkheden, zoals umts."
Welke ict-beleidsmaatregelen zou u nemen als u in de schoenen stond van de minister-president?
"Ik zou in het hogere en middelbare beroepsonderwijs meer aandacht besteden aan het verschijnsel telecom, zodat er een beroepsgroep telecom gecreëerd wordt."
Welke apparatuur is voor u persoonlijk onontbeerlijk geworden?
"Ik heb een prachtige telefoon, een xda, die ik eigenlijk altijd in m’n broekzak heb zitten. Het is eigenlijk meer een mini-pc, waarop je zelfs Excel kan gebruiken. Ik probeer alle mogelijkheden uit, maar ik moet eerlijk zeggen, nadat Van Hooijdonk weg is gegaan bij Feyenoord kijk ik wat minder naar ‘goal-alert’! Maar zonder gekheid: het interessantste is natuurlijk dat je calculaties kunt uitvoeren, een spreadsheet bij de hand hebt en dat je kunt mailen."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Ik ben gevleid door de term ’topman’, haha! Ik zou wel eens een dagje willen meelopen in organisaties zoals het leger en de spoorwegen. Daar hebben ze vaststaande structuren en processen. Mij lijkt het interessant om te kijken of je die wat dynamischer kunt maken."
‘Een doorbraak in batterijtechnologie zou welkom zijn’
Jef Keustermans – president Ericsson BeneluxHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Ondanks een neergaande markt hebben wij onze marktpositie weten te versterken. Wij hebben wel onze kosten in lijn moeten brengen met de verwachte omzetcijfers; we zijn bezig met heel zware herstructureringsprogramma’s. Maar gegeven de marktomstandigheden doen we het toch goed."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"Als herstel betekent: terug naar de gouden tijden, dan ligt het heel ver weg. Als je praat in termen van een gematigde groei, dan moeten we de komende kwartalen eerst een stabilisatie zien voordat we kunnen spreken van herstel. Je ziet dat de bedrijven in onze sector nog steeds primair bezig zijn met het in orde brengen van de financiële huishouding. Dus ik verwacht dat we toch nog een aantal kwartalen stabilisatie gaan proberen op te zoeken."
Welke technologische ontwikkelingen zouden de ict revolutionair vooruithelpen?
"Ik denk dat een revolutionaire doorbraak in batterijtechnologie erg welkom zou zijn. Dat je een batterij nooit meer hoeft op te laden tijdens de levensduur van een apparaat. En een doorbraak in ‘interoperability’ tussen allerlei systemen, producten en diensten."
Welke apparatuur is voor u persoonlijk onontbeerlijk geworden?
"Als ik nieuwe producten krijg van Sony Ericsson, dan probeer ik ze altijd zelf te installeren. Want als het mij niet lukt, dan zullen er meer mensen met problemen zijn. Ik gebruik nu permanent een Sony Ericsson pda en die doet het probleemloos. Ik heb al twee jaar geen papieren agenda meer."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Dan wil ik wel eens de baas zijn van het Havenbedrijf Rotterdam. Daar is dynamiek. Ik ben niet bekend met scheepvaart of havens, mijn ouders hadden thuis een veevoederfabriek. Maar fysiek iets zien gebeuren, dat heeft op mij een grote aantrekkingskracht."
‘We willen toch weer vers bloed aantrekken’
Paul Schuyt – ceo Logica CMGHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Ik ben toch eigenlijk wel heel erg trots op wat we hebben neergezet. In een moeilijke tijd waarin de markt terugloopt, hebben we ook nog een fusieproces doorgemaakt. Wat ik heel belangrijk vind, is dat we geen klanten hebben verloren. Dat hoor je nog wel eens als er gefuseerd wordt."
Wat is uw target voor het lopende boekjaar?
"Op sommige plekken in de organisatie willen we toch weer vers bloed gaan aantrekken. We merken dat er een schaarste is op het gebied van technisch specialisten. We gaan niet echt voor kwantiteit, voor het werven van massa’s nieuwe mensen. We gaan specialisten werven. Dat is de komende tijd een voornemen."
Wat drijft momenteel de markt?
"Organisaties hebben de neiging om zich te concentreren op hun kernactiviteiten en het beheer van applicaties of desktops uit te besteden. Je ziet ook dat nieuwe accounting-standaarden, zoals IAS/Ifrs, worden aangegrepen om financiële administraties en de achterliggende databases te verbeteren. Wat we verder zien, is dat bedrijven flink hebben gesneden in de kosten, maar dat ook hebben gedaan om nu weer te kunnen investeren. Dat zie je bij KPN. Die hebben een forse reorganisatieslag doorgemaakt, ook heel diep gesneden in het it-budget. Maar duidelijk met het voornemen om nieuwe zaken op te pakken en te ontwikkelen."
Hoe ziet u de ict-markt over een paar jaar?
"Ict zal steeds meer een bijdrage leveren aan het verdienen van geld, in plaats van het besparen van geld. Een heel simpel voorbeeld zit in de media- en entertainmenthoek, waarbij mensen kunnen stemmen op een songfestival, of de man van de wedstrijd, door sms’jes te sturen. Dat is duidelijk een omzetverhogende bijdrage voor KPN en voor degene die het televisieprogramma onder zijn beheer heeft. Dat is dus niet meer alleen kostenbesparend, dat is omzetvergroting.
Waar ik erg bevreesd voor ben, is dat er een schaarste zal blijven aan goed opgeleid en ervaren ict-personeel. Op dit moment is de instroom van informaticaopleidingen met het terugvallen van de arbeidsmarkt beperkter geworden. Ik denk dat we over een jaar of drie weer met een situatie te maken zullen hebben waar er meer vraag is naar goed geschoolde mensen, dan dat er aanbod is."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Moet die dan ook op mijn stoel terechtkomen? Dan zou ik dus niet willen ruilen. Maar anders, ik ben een groot voetballiefhebber. En wat me wel heel erg fascineert, is hoe zo’n voetbalbedrijf nou eigenlijk werkt. Ik zie het nu van de sportieve kant, maar er zit ook een bedrijfsmatige kant aan. Ik zou op zich wel eens een dagje willen ruilen met de voorzitter van Ajax."
‘Mms straks ook populair in zakelijke omgevingen’
David Holliday – ceo Orange NederlandHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Sinds onze lancering (de overgang van Dutchtone naar Orange – red.) in maart van dit jaar, hebben we flinke successen geboekt. Mensen in Nederland hebben grote interesse in ons merk getoond. Dus we zijn erg enthousiast."
Wat zou beter kunnen?
"Sinds wij wisten dat we zouden overgaan in Orange, hebben we het klantenbestand niet laten groeien. Eerste prioriteit was alles op orde te krijgen, zodat we konden voldoen aan de eisen die het merk Orange stelt. Wij hebben daarom eerst 250 miljoen euro geïnvesteerd in de kwaliteit van het netwerk, verkoop en service. En nu zitten we in een positie waarin we wel kunnen groeien."
Wat drijft momenteel de markt?
"Doordat de hoeveelheid beschikbare zakelijke en entertainmentinformatie steeds verder toeneemt, zie je daar het zwaartepunt wat betreft marktgroei. Mms wordt steeds populairder. Jongeren zijn nu de eerste gebruikers, maar je zult zien dat het straks meer gebruikt gaat worden in zakelijke omgevingen."
Hoe ziet u de telecommarkt over vijf jaar?
"Ik denk persoonlijk dat de overlevers in deze markt de bedrijven zullen zijn met een robuuste Europese aanwezigheid."
Wat is dan de positie van uw bedrijf?
"Orange is één van die bedrijven. Wij hebben 45 miljoen klanten in 19 landen in de hele wereld. Nederland is de zesde markt in Europa en zal een belangrijk onderdeel zijn in het geheel. Tegen 2005 of 2006 willen we een marktaandeel hebben van ongeveer 20 procent."
Welke ict-beleidsmaatregelen zou u nemen als u in de schoenen stond van de minister-president?
"Ik zou de markt écht liberaliseren, op een eerlijke en inzichtelijke manier, en een eind maken aan de huidige situatie waarin sommige spelers van het overheidsbeleid profiteren en anderen niet."
Welke apparatuur is voor u persoonlijk onontbeerlijk geworden?
"Mijn Orange spv. Dat staat voor ‘sound picture video’. Zonder het apparaatje zou ik absoluut onthand zijn. Ik kan de telefoon synchroniseren met m’n pc. Via Microsoft Outlook heb ik toegang tot duizenden adressen, tot mijn agenda, tot internet. Het is in kleur en je kunt er ook nog foto’s mee nemen. Zes maanden geleden had ik mij nog niet kunnen voorstellen dat ik er zo afhankelijk van zou worden."
Hoeveel uur werkt u per week?
"Ik woon in Den Haag, terwijl mijn vrouw en kinderen in Engeland zitten. Wij wilden onze kinderen niet van hun scholen halen, want we hebben ons hele leven al over de wereld gereisd. Soms ga ik in het weekend naar huis en dat is dan natuurlijk geweldig. Maar doordat ik van huis ben, en geen vrouw heb die me thuis verwacht op een bepaalde tijd, kan ik meer tijd in het werk stoppen. Veertien uur per dag is niet ongewoon, soms zeven dagen per week."
‘Ik verwacht meer investeringen in de frontoffice’
Ronald Kasteel – ceo OrdinaHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Na de dalende economische groei zijn onze klanten minder gaan investeren in ict en dat heeft ons in de afgelopen jaren geraakt. Toch hebben wij onze marktpositie in dit gure klimaat verder weten te versterken."
Wat is uw target voor het lopende boekjaar?
"We kijken actiever naar acquisitiemogelijkheden. Naar spelers die zich bezighouden met de frontoffice van bedrijven. Daarin hebben we dit jaar al een acquisitie gedaan, Clockwork. Dat domein wil ik verder versterken. Ik verwacht namelijk dat bedrijven na een periode waarin vooral is geïnvesteerd in de backoffice, nu zullen investeren in de frontoffice. En dat grotere delen van budgetten worden geïnvesteerd in internet.
Het tweede gebied is ‘enterprise applications’. Daarin zijn we op zoek naar consultancy-partijen op het gebied van SAP, JD Edwards/Peoplesoft, Oracle of Siebel. Een derde type acquisitie waar ik naar kijk, zijn partijen die een portfolio hebben op het gebied van ‘application outsourcing’ of applicatiemanagement."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"In telecom zijn we in het eerste halfjaar weer gegroeid, en ook in de financiële sector. Dat zijn voor ons de eerste tekenen van licht herstel. Daarnaast zien wij een toename in de offertestroom van klanten sinds het einde van het tweede kwartaal. Hoewel we daar in de tweede helft van 2003 weinig van moeten verwachten, omdat de besluitvormingstrajecten bij klanten relatief langdurig zijn."
Welke ict-beleidsmaatregelen zou u nemen als u in de schoenen stond van de minister-president?
"Er wordt vaak gesproken over domeinen als zorg, onderwijs en veiligheid. Iedereen is ervan overtuigd dat ict een belangrijke bijdrage zou kunnen leveren in het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Remkes heb ik ooit horen roepen om ict-investeringen te laten toenemen in politieland, zodat het politieapparaat effectiever en efficiënter kan opereren. Ik denk dat de overheid nu ook werkelijk de daden bij de woorden moet gaan voegen."
‘Vanuit de overheid verwacht ik geen bestedingsimpuls’
Pinkroccade – ceo Henk BosmaHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Gezien de marktomstandigheden vind ik dat we het redelijk goed gedaan hebben. Maar ik zou het niet willen overdrijven. We hebben stabiele resultaten bereikt doordat we vrij veel terugkerende business hebben die we op basis van contracten uitvoeren. Dan moet je denken aan ‘outsourcing deals’ die we hebben gesloten met Campina, met Vendex KBB en onlangs met PCM."
Wat zou beter kunnen?
"Onze winstgevendheid vind ik aan de magere kant, eerlijk gezegd. Onze resultaten zullen niet slechter zijn dan vorig jaar, maar daarvoor hebben we wel een ongelooflijke hoeveelheid kostenmaatregelen moeten nemen. En het snijden in de kosten blijft ook nog wel even doorgaan. Het gaat niet meer om van die verschrikkelijk grote getallen. We zijn de afgelopen anderhalf jaar drastisch gekrompen, toch alles bij elkaar van 9400 man naar zo’n 7500. Maar je praat nog wel over enkele honderden die we nog kleiner zullen worden."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"Wij zitten voor 50 procent in de overheidsmarkt, maar ik zie niet veel nieuwe initiatieven in die markt. Ik denk eerlijk gezegd dat je het komende jaar vanuit de overheid niet veel bestedingsimpuls kunt verwachten.
Ik begin nu langzamerhand wel te denken dat het halverwege volgend jaar een beetje beter zal worden. Met name door achterstallig onderhoud. Langzamerhand zullen zo hier en daar toch wel wat dingen beginnen te kraken. Dat zal toch wel tot enige vraag gaan leiden."
Wat is de marktpositie van Pinkroccade over enkele jaren?
"Doel 1 is de grootste nationale speler te worden, maar ondertussen moeten we scherp in de gaten houden wat er met consolidatie in deze industrie gebeurt. Het kan best zo zijn dat er nog heel veel consolidatieslagen plaatsvinden en dan zou het zo kunnen zijn dat we aan die consolidatie moeten meedoen. Dat is zo helder als een klontje. Dan moet je een geschikte partner zoeken voor een fusie of een overname. Op doel 1 stemmen we ons beleid af, maar die tweede mogelijkheid houden we wel in ons achterhoofd. Ik praat wel eens met investeringsbanken en die verwachten dat die consolidatietrend zich gaat doorzetten. Als de markt van ons eist dat wij op Europees niveau moeten meedraaien, komen we dus in scenario twee terecht."
Welke ict-beleidsmaatregelen zou u nemen als u minister-president was?
"De overheid zou toch nog eens moeten gaan nadenken of ze als koper, als klant, toch niet wat meer impuls in die markt zouden kunnen zetten. Dan denken ze natuurlijk meteen: dat gaat centen kosten. Maar de overheid heeft veel ict in huis die ze in de markt goedkoper kan uitbesteden. Ik ben ervan overtuigd dat uitbesteding de markt zou kunnen helpen. Wij zijn er zelf het levende bewijs van dat uitbesteding geld kan opleveren. In 1990 zijn we in feite uitbesteed door de overheid en als je kijkt wat we eerst aan tarieven vroegen en vier jaar later, daar zit een enorm verschil tussen. Dat scheelt ongeveer 40 procent."
‘In de toekomst komen vaste telefonie en mobiel weer samen’
Ton aan de Stegge – ceo TelfortHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"We zijn nu sinds een paar weken weer Telfort. Het afgelopen jaar heeft onze voormalige moeder O2 gezegd dat ze geen toekomst meer ziet in Nederland. Vervolgens moesten we kijken in welke hoedanigheid we het voort zouden zetten, maar het eindresultaat is voor ons allen hier uiteindelijk uiterst plezierig. Wij kunnen nu onszelf zijn als Nederlands bedrijf en hoeven met niemand te overleggen wat we gaan doen. Mensen vragen ons ook hoe deze deal nou tot stand is gekomen. Dat je voor maar 25 miljoen euro een bedrijf koopt, terwijl het een mooie omzet heeft, een goed marktaandeel, winstgevend is en geen schuldenlast meetorst. Ik heb het antwoord niet. Ik kan alleen zeggen dat we er erg blij mee zijn."
Wat is uw target voor het lopende boekjaar?
"Dat we daadwerkelijk laten zien dat we bestaansrecht hebben. Wij positioneren ons als typisch Nederlands: als je wilt bezuinigen, dan moet je bij Telfort zijn. We hebben de doelstelling om daarmee eind van dit jaar in Nederland zo’n 450 miljoen euro omzet te draaien. En we willen een nettowinst boeken."
Hoe ziet u de telecommunicatiemarkt over tien jaar?
"Heel anders. Op enig moment zie ik vaste telefonie en mobiel weer samenkomen. Dan gaan andere concentraties ontstaan en zullen de huidige verschillen tussen vaste en mobiele operators verdwijnen. Met name als je kijkt naar breedbandtoepassingen. Dsl-achtige mobiele communicatie en umts. Ik denk dat je uiteindelijk als consument behoefte hebt aan één communicatiespeler."
Wat is dan de positie van Telfort?
"Wij maken daar wel eens grapjes over. Dan zouden bijvoorbeeld BT en Telfort kunnen samenkomen, of Versatel en Telfort."
Welke ict-beleidsmaatregelen zou u nemen als minister-president was?
"Het grootste deel van de misère in de ict-branche is toch voortgekomen uit de umts-veilingen. Als Telfort hebben wij 950 miljoen gulden betaald. Eén van de mooiste manieren om toch iets terug te doen naar de industrie, is netjes de btw terug te geven die wij hebben betaald in de umts-licentie."
Welke apparatuur is voor u persoonlijk onontbeerlijk geworden?
"De Blackberry. Het is een apparaat dat er absoluut niet sexy uitziet, werkt op gprs en dus altijd met internet is verbonden. Het is een pda waar je heel veel mee kan, maar het enige waar ik hem écht voor gebruik, is mijn e-mail."
‘We waren in het verleden veel minder zichtbaar’
Coks Stoffer – algemeen directeur EDS NederlandHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Als je kijkt naar het lopende boekjaar, staan onze resultaten net als de hele markt onder druk. Aan de andere kant hebben we wel een aantal grote nieuwe contracten afgesloten. Positieve en zorgelijke momenten wisselen elkaar af. Wij hebben net aangegeven een aantal mensen te moeten ontslaan, maar dat is niet alleen ingegeven door het willen snijden in kosten. We willen de processen ook anders inrichten om het bedrijf strategisch te versterken."
Wat is uw target voor het lopende boekjaar?
"Vorig jaar hebben we een trend ingezet waarin we de Nederlandse identiteit van EDS nadrukkelijker in de markt willen zetten en dit jaar zetten we dat door. We waren in het verleden veel minder zichtbaar. Zelf maakten we dat misschien iets te weinig kenbaar en de aansturing van de Nederlandse unit van EDS was wellicht wat rommelig. Nu is het veel meer een consistente eenheid."
Wanneer treedt het herstel op in de markt?
"Herstel zou veronderstellen dat het weer wordt wat het was. Ik denk dat het gezicht van die markt verandert. Het verschuift van het inhuren van mensen naar managed-services-achtige zaken. Het op grote schaal inhuren van mensen… ik denk dat dit vooralsnog niet aan de orde is en ook niet in die mate weer terugkomt."
Wat vindt u van de toenemende kritiek op de beloningsstructuur van de bedrijfstop?
"Op zich is het spijtig dat we in zo’n situatie terecht zijn gekomen. Het geeft toch het beeld dat topmannen alleen maar aan zichzelf denken. Ik denk wel dat we het af en toe over ons afroepen als bedrijfstop. Als je salarisverhogingen doorvoert in moeilijke economische tijden, dan is dat natuurlijk onderwerp van gesprek. Ik denk dat de verantwoordelijkheden wat groter zijn en dat er meer op ons af kom, maar topmannen moeten net als anderen worden beloond naar ‘performance’ en feiten."
‘Een topprestatie mag best worden beloond’
Jeanine van der Vlist – ceo Dell Computer NederlandHoe heeft uw bedrijf het in uw optiek gedaan het afgelopen boekjaar?
"Waar ikzelf heel blij mee ben, is dat we het afgelopen jaar duidelijk hebben kunnen maken dat we steeds meer doen op het gebied van complexere it-oplossingen. In het verleden hebben we het imago gehad dat we veel op kleinproducten werkten. De complexere server- en opslag-oplossingen, in bijvoorbeeld datacenters, leveren echter een steeds grotere bijdrage aan onze omzet. We hebben op dit moment 26 procent marktaandeel op het gebied van Intel-servers in Nederland en dat is ruim 9 procent meer dan dezelfde periode vorig jaar."
Wat zou beter kunnen?
"Waar we onze organisatie de komende tijd verder in willen verstevigen, is met name in de dienstverlening rond onze it-oplossingen. Op dit moment staan we nog vooral bekend om onze installatie- en onderhoudsdiensten en wat migratieactiviteiten. Maar we zijn druk bezig om in onze organisatie en productportfolio te investeren, wat richting ‘managed services’ gaat. Dat betekent dat we het ict-beheer voor klanten kunnen inrichten."
Met welke andere topman zou u wel eens een dag willen ruilen?
"Het lijkt me wel eens leuk om te ruilen met Anders Moberg van Ahold. Als ik kijk naar de uitdagingen die hij heeft ten aanzien van de publieke opinie, maar met name ook de complexheid van zaken waar hij mee te maken heeft. Het lijkt me interessant om me daar in te verdiepen en mee te helpen om dat op te lossen."
Wat vindt u van de toenemende kritiek op de beloningsstructuur van de bedrijfstop?
"Het is gewoon een vrijemarktwerking. We vinden dat topspelers in de voetbalwereld wel een topsalaris mogen verdienen, terwijl topspelers in het bedrijfsleven genoegen moeten nemen met een normaal salaris. Een topmanager levert ook een topprestatie en dat mag best worden beloond."< BR>
