Charles Wang heeft met een oeroude strategie van ‘verover en heers’ een agressief software-imperium opgebouwd dat wars is van hype. Na zijn terugtreden mag opvolger Sanjay Kumar proberen het gehavende piratenschip Computer Associates een vriendelijke imago te geven.
| Peetvaders van de IT Er lijkt een heuse wisseling van de wacht op gang te komen in de ict. Het zijn vaak de oprichters van smaakmakende bedrijven die langzaam maar zeker een stapje terug doen. Ze dragen met recht en eer de geuzennaam peetvaders van de it. Computable schildert de portretten van deze generatie it-avonturiers. Alle afleveringen: |
Charles Wang werkt in de jaren zestig tijdelijk als kassier in een kruidenierswinkel wanneer hij besluit programmeur te worden. Wanneer zijn moeder hem vraagt naar zijn beweegredenen, laat hij haar de advertentiesectie van de New York Times zien waarin tientallen programmeurs worden gevraagd. "Wat is een programmeur eigenlijk? ", vraagt moeder Wang. Dat weet Charles ook niet precies. Dat ze erg in trek zijn, is voor hem goed genoeg. Hij doet een cursus Fortran en slaagt erin, zonder enige ervaring maar met een vlotte babbel, een baan te krijgen als programmeur bij Columbia University.Nee, het programmeren is voor Charles Wang, en dus voor Computer Associates, nooit een verfijnde vorm van kunst geworden. Software is voor de rijkste Aziaat van Amerika gewoon een lanceerinrichting voor zijn expansiedrift. Waren de tijden anders geweest dan hadden het ook tweedehands auto’s of verzekeringen kunnen zijn.
In het tijdsgewricht waarin Wang opgroeit, is software echter de snelste weg naar macht en rijkdom. In een bedrijfstak die toch al niet gekenmerkt wordt door doetjes, ontwikkelt Charles Wang zich tot de meest gevreesde ’tough guy’, de Bruce Lee van de software-industrie.
Wang leert hard te zijn als Chinees kind in de straten van de Newyorkse wijk Queens. Hij moet zich handhaven als de enige Chinese speler in een Little League honkbalteam in Queens. Wanneer zijn vader een huis wil kopen, wordt er in de buurt een handtekeningenactie op touw gezet om de koop van een huis door Chinezen tegen te houden. Charles leert dat als je in Amerika iets wil hebben, je het zelf moet grijpen zonder je daarbij van anderen iets aan te trekken. "Ik ben meer Amerikaan, dan de meeste Amerikanen," zegt Wang dan ook terecht in 1998.
In 1974 wordt Wang de Amerikaanse distributeur van het Zwitserse bedrijfje Computer Associates dat software verkoopt voor mainframes. Wang is zo’n agressieve en succesvolle verkoper dat hij als distributeur al snel het moederbedrijf overvleugelt. In 1979 koopt Charles samen met zijn oudere broer Tony de Zwitserse eigenaars uit. Charles wordt voor 47,9 procent eigenaar van het bedrijf dat nu officieel Computer Associates International heet. Zoals een baas op zijn hond lijkt, zo ontwikkelt Computer Associates zich als het evenbeeld van zijn topman. Computer Associates begint te groeien door een niet aflatende stroom overnames.
Wereldrecord
Wang maakt door de manier waarop hij bedrijven entert en plundert nog sneller vijanden dan Bill Gates. Tussen 1980 en 2002 pleegt Computer Associates zo’n 180 complete en gedeeltelijke overnames. De grootste klappers zijn Uccel (1987), Legent (1995), Cheyenne (1996), Platinum (1999) en Sterling (2000). Wang mag de twijfelachtig eer koesteren wereldrecordhouder te zijn in de weinig nobele sport van het ontslaan van programmeurs. Wanneer Computer Associates een bedrijf overneemt, vetrekken eerst de topmanagers omdat in de woorden van Wang ‘deze draak slechts één kop heeft’. Daarna wordt doorgaans, om onmiddellijk de kosten te drukken, codeschrijvend voetvolk ‘en masse’ de deur uitgewerkt.
Charles B. Wang
|
Wang’s allergrootste klapper, de vijandelijke poging tot overname van CSC (Computer Sciences Corp), draait in 1998 op een fiasco uit. De 9 miljard dollar waarmee Computer Associates wappert om de ‘outsourcing’ en consultancy expertise van CSC binnen te halen, blijkt onvoldoende om de aandeelhouders over de streep te trekken. Een verbitterde Wang verwijt de top van CSC dat ze racistische argumenten gebruikt om een anti-Wang stemming te creëren. Men laat namelijk doorsijpelen in de pers dat een bedrijf geleid door twee Aziaten waarschijnlijk de lucratieve contracten van CSC met de CIA en andere overheidsinstanties zal verliezen.
Wang besteedt niet veel tijd aan het likken van zijn wonden en stuurt rechterhand Sanjay Kumar er onmiddellijk op uit om (voor 3,5 miljard) Platinum, het bedrijf van aartsvijand Andrew Filipowski over te nemen. Filipowski’s bedrijf is net als dat van Wang en Kumar groot gegroeid door een hele reeks overnames. In tegenstelling tot Wang probeert Filipowski steeds zoveel mogelijk personeel van de door hem overgenomen bedrijven binnen boord te houden. Dit breekt hem uiteindelijk de nek. Platinum raakt in de financiële problemen en Filipowski, die altijd geroepen heeft nooit te zullen buigen voor het schrikbewind van Wang, kiest eieren voor zijn geld.
Klanten en aandeelhouders
Ook klanten van Computer Associates ondervinden aan den lijve hoe hardhandig Wang kan optreden. Velen van hen zijn tegen wil en dank afnemers geworden van het bedrijf en voelen zich eerder krijgsgevangenen dan klant. De duizenden bezoekers die ieder jaar vermaakt worden op de CA World bijeenkomsten vormen voor een belangrijk deel een ‘captive audience’. Wang en Kumar verkopen producten voor de integratie van computernetwerken die veelal nergens anders verkrijgbaar zijn. Door dit semi-monopolie durft Wang zelfs in het begin van de jaren negentig EDS, zijn grootste klant, voor de rechter te slepen wegens vermeende inbreuken op een licentieovereenkomst.
Wang ziet de wereld in absolute zwarten en witten. Hij creëert daardoor vaak controverses die hij moeilijk in de hand kan houden. Het is dan ook wel zijn grootste verdienste dat hij een rechterhand en opvolger heeft gevonden die zijn piratenmentaliteit deelt, maar die tegelijkertijd in staat is om compromissen te sluiten en een vriendelijker beeld van het bedrijf naar buiten te brengen. Wanneer het alsmaar voortslepende juridische conflict met EDS in 1994 volledig uit de hand dreigt te lopen, mag Sanjay Kumar puin gaan ruimen. De jonge Tamil komt tot een schikking die er uiteindelijk toe leidt dat de banden tussen EDS en Computer Associates nog verder worden versterkt.
Vriendelijker imago
Waarschijnlijk onder invloed van Kumar probeert ook Wang in de jaren negentig een wat vriendelijker imago te kweken. Hij stelt zich meer open voor de pers en publiceert een Chinees kookboek dat ‘Wok Like a Man’ heet. Via de pers komen we te weten dat Wang een fanatieke basketballer is en dat het altijd zijn grootste ambitie is geweest om voor de New York Knicks te spelen in de NBA. Uiteraard is Wang een keiharde speler die zijn gebrek aan lengte compenseert met een agressieve speelstijl. Zijn grootste vaardigheid is, uiteraard, het stelen van de bal.
Wangs familieleven blijft echter zelfs voor zijn naaste medewerkers totaal taboe. Pas wanneer Nancy Lee, de ‘chief technology officer’ van Computer Associates, in 1992 zwanger is, wordt bekend dat zij al een aantal jaren met Wang getrouwd is. Wang en Lee reizen veel naar Azie, vooral naar China, waar de ceo van Computer Associates het voorbeeld is van de Aziaat die het helemaal gemaakt heeft in het verre Amerika. Het is opvallend dat zowel Wang als Kumar vluchtelingen zijn. Wangs familie vluchtte na de communistische machtsovername in China en Kumars familie vluchtte in 1976 voor het etnische geweld op Sri Lanka.
De poging van Wang en Kumar om hun bedrijf in een wat gunstiger daglicht te plaatsen loopt door eigen toedoen forse deuken op. In 1999 worden de heren van Computer Associates symbolen van de hebzucht bij topmanagers, wanneer blijkt dat ze in 1998 samen meer dan een miljard dollar aan salarissen en bonussen hebben opgestreken. De toch al getergde aandeelhouders – Computer Associates marktwaarde is wat magertjes vergeleken met de ‘nieuwe economie’-bedrijven – smijten met rechtszaken alsof het rotte tomaten zijn. Het topduo wordt gedwongen de helft van alle bonussen weer in te leveren. Bovenop het schandaal over de vette salarissen komt in 2000 een onderzoek van de Securities and Exchange Commission en een officier van justitie in Brooklyn naar het boekhoudkundige stunt-en vliegwerk waarmee inkomsten van het bedrijf tweemaal in de boeken zijn terechtgekomen.
De onvrede van de aandeelhouders is koren op de molen van de zakenman Sam Wyly die in 2001 een machtsgreep doet in een poging de raad van commissarissen over te nemen. Deze coup mislukt maar de Texaanse struikrover blijft als een dolle hond aan de broekspijpen van Computer Associates hangen. Uiteindelijk besluit Kumar, die in 2000 Wang heeft vervangen als ceo, tien miljoen dollar over te maken naar Wyly om van het gezeur af te zijn. Deze oprotpremie heeft het gewenste effect maar wordt in de Amerikaanse pers beschreven als het zoveelste schandaal. In November 2002 treedt Wang ook terug als voorzitter van de raad van bestuur.
Wang heeft met een agressieve manier van zakendoen een software-imperium opgebouwd dat in 2002 met een omzet van circa 3 miljard dollar en 15.000 werknemers het op vier na grootste software bedrijf van de wereld is. Hij laat een bedrijf achter dat volgens de meeste analisten een twijfelachtige reputatie heeft op het gebied van klantvriendelijkheid, dienstverlening, respect voor de aandeelhouders en verantwoord ondernemerschap. Over het laatste fiscale jaar lijdt het bedrijf een verlies van bijna een miljard dollar. Wangs grootste verdienste is dat hij het bedrijf achterlaat in de handen van een opvolger die geacht wordt in staat te zijn het imago van Computer Associates als een piratenschip om te buigen.< BR>
