De agrarische sector moet werken aan het ict-bewustzijn en de rol die ict kan spelen in het kader van voedselveiligheid. Dat is een van de conclusies uit de meso-toets, onderdeel van de Internationale ICT-toets 2002.
Door een goede traceerbaarheid van voedsel is het mogelijk om ondeugdelijke producten in een vroeg stadium al uit de winkels terug te halen. Daarnaast kan de oorzaak van het ‘kwaad’ makkelijker en effectiever aangepakt worden. Het blijkt dat veel bedrijven in de agrosector hun traceerbaarheid nog niet goed geregeld hebben. De verschillen tussen de afzonderlijke sectoren wat betreft de inzet van ict zijn aanzienlijk.
De vleessector is het meest vooruitstrevend. Daar wordt al gebruik gemaakt van centrale databases voor dierregistratie, daarnaast wordt er gewerkt aan een uitwisselingssysteem met het buitenland. De sector graan-brood heeft de minste ict-integratie. Er worden veel verschillende, vaak niet koppelbare, systemen in de keten gebruikt en er is vrijwel geen sprake van elektronische communicatie.
Door het gebruik van ict in de keten van grondstof tot product kan nauwgezet worden bijgehouden waar het product zich bevindt en wat ermee gedaan is. Volgens het onderzoek kan de Nederlandse overheid de inzet van ict bij traceerbaarheid stimuleren door het ontwikkelen van een programma waarin bedrijven samen met ict-leveranciers zoeken naar innovatieve traceerbaarheidsconcepten. Daarnaast is het nodig een aantal databases te ontwikkelen en op elkaar aan te sluiten. Informatie kan dan snel elektronisch uitgewisseld worden en wordt voor alle partijen in de keten beschikbaar.
Ook het bedrijfsleven kan hieraan een impuls geven door internationale kennisontwikkeling en -uitwisseling over traceerbaarheid en innovatieve technologieën. Dit kan worden bereikt door onder meer samenwerking met nationale en internationale kennisinstituten en universiteiten.
Het grootste probleem is dat de ict-systemen in de agrosector niet uniform zijn binnen de verschillende schakels van een complete keten. Een ander knelpunt is dat complexe technologieën als erp alleen zijn weggelegd voor grote bedrijven. Voor kleine ondernemingen – zoals boeren – zijn deze systemen financieel niet haalbaar.
Uit het onderzoek kwam een aantal ict-toepassingen naar voren die kunnen zorgen voor verbetering op het gebied van identificatie, administratie, communicatie en de daarvoor benodigde infrastructuur. Op het gebied van identificatie zal RSS – barcodes met een grote informatiedichtheid – de komende jaren in toenemende mate toegepast gaan worden. Een algemene trend bij de administratie is het overschakelen van maatwerksoftware naar standaardsoftware, daardoor wordt koppeling makkelijker en kunnen bij alle schakels in de keten steeds meer bedrijfsprocessen worden geautomatiseerd.
Uitwisseling van informatie verloopt vooralsnog moeizaam, maar aangenomen wordt dat edi hierin een grote rol kan spelen. Ook de agrosector krijgt in toenemende mate te maken met web-enabled applicaties, waardoor op de duur de administratie op een centraal systeem kan worden gedaan en de ondernemer geen eigen applicatie meer hoeft aan te schaffen.