De DTP-programma’s en de bijpassende hardware die begin jaren tachtig ontwikkeld werden, maakten het voor een groot publiek mogelijk documenten zelf op te maken en af te drukken op een eigen printer. Dezelfde ontwikkeling is nu zichtbaar op het gebied van videobewerking. Net als bij de introductie van desktoppublishing, speelt fabrikant Apple ook bij de videobewerking een grote rol.
Juist bij vormgevers en in de uitgeefwereld heeft Apple traditioneel een sterke positie. Het is onder meer daarom dat de fabrikant een director creative markets in dienst heeft. In een periode waarin de eigenzinnige fabrikant een groot aantal producten aankondigde, spreken we met Oran Ziv, die deze functie bekleedt voor de gehele Europese markt. De verschillende landen hebben een business development manager die op lokaal niveau contact houdt met gebruikers in artistieke omgevingen.
Oran Ziv (43) begon zijn carrière bij MicroD, het latere Ingram Micro, wat toen nog een relatief kleine partij was. Ziv verzorgde er onder meer een reseller newsletter. Naar eigen zeggen leerde hij er ‘how to target resellers’. Eén van de fabrikanten die onder zijn hoede viel, was Adobe. ‘Wat ik uit die tijd heb overgehouden, is de overtuiging dat een oplossing altijd uit meerdere producten moet bestaan, dus een op elkaar afgestemd pakket van software en hardware.’ In 1985 werkte Ziv voor eerst met een Apple. ‘Bij MicroD stonden Mac’s. Om een grote deal te krijgen, moesten we snel een presentatie voorbereiden en we werkten drie dagen lang bijna dag en nacht op een Mac. We hebben de deal binnengehaald, en sindsdien werk ik op Mac’s.’ Ziv kwam in 1998 bij Apple werken.
Marx
Voor de gedrukte media was 1984 een revolutiejaar. DTP betekende niet meer knippen en plakken om tot een lay-out te komen. Voor kleinere klussen waren geen externe vormgevers meer nodig, omdat de software het voor grote groepen mensen makkelijker maakte om al dan niet volgens standaard stramienen documenten op te maken.
Volgens Ziv heeft iedereen in de grafische keten, van hoofdredacteur tot drukker, andere taken gekregen. ‘In de grafische wereld is te zien wat Marx wel de verdeling van arbeid noemde. Het werk is enorm verschoven, van de arbeidsintensieve drukkerijen naar de kantoor- of zelfs huisomgeving. Geen zetlood meer en veel minder geschuif met drukproeven.’
Deze ontwikkeling had grote consequenties, ook voor de manier waarop mensen naar drukwerk en presentaties kijken. ‘Je kunt nu echt niet meer met een paar getypte velletjes in een mapje aankomen. Verkopers zijn bijna standaard onderweg met laptops en inmiddels zelfs beamers. Ook een standaard PowerPoint-presentatie voldoet al niet meer. Je zult zien dat mensen straks naast teksten ook complete videoclips en geluid gaan gebruiken in presentaties.’ Ook hier is dus een verschuiving zichtbaar. ‘Je hoeft de ontwikkeling en het afdrukken van foto’s al niet meer uit te besteden, en dit gaat ook gelden voor dvd. Nieuwe programma’s, zoals ons Keynote, combineren al PowerPoint-achtige omgevingen met Quicktime-film.’ Zelfs een amateur kan volgens Ziv nu zijn digitale camera aan een computer koppelen en zelf films monteren en branden op een schijfje.
Slimme buurman
‘De creatieve markt is een bijzonder segment’, stelt Ziv. ‘Terwijl veel mensen de computer gebruiken als vervanging voor de ouderwetse typemachine, eventueel aangevuld met internet en e-mail, is het bij vormgevers, fotografen en muzikanten veel meer een uniek afgesteld instrument met vaak niet-alledaagse software.’ Vanuit die optiek kan volgens Ziv gesteld worden dat de computer niet alleen gereedschap vervangt, maar ook een geheel nieuw instrument is, met nieuwe functionaliteit. ‘Mensen zijn van beroep geen computergebruiker, maar muzikant of fotograaf. Onze opdracht is dan ook voor deze gebruikers het werken makkelijker te maken en hun productiviteit te verhogen.’
Deze professionals leunen vaak sterk op hun reseller. ‘Het zijn veelal eenmansbedrijfjes, zonder ICT-afdeling en werkend met speciale software, dus je kunt niet, zoals bij Office-programma’s, even een slimme buurman vragen als je iets niet snapt.’ Andersom kan Apple niet zonder de gespecialiseerde VAR’s. ‘Er zijn partijen bij die complete filmstudio’s kunnen leveren, die kennen de film- en videowereld door en door.’
De ontwikkelingen op DTP-gebied zijn nog niet afgerond. De volgende slag die hier gemaakt gaat worden, is de overstap naar certified PDF, PDF-bestanden die alle informatie bevatten zonder vervuiling. ‘PDF wordt de standaard’, stelt Ziv. ‘Ons besturingsprogramma Mac OS X werkt volledig met PDF, zonder dat je het merkt. Alles wat gepresenteerd wordt, is een PDF. Vormgevers zullen in de nabije toekomst PDF-bestanden naar de drukkerij sturen, hetgeen minder werk betekent voor de prepersafdeling van drukkerijen.’
De Windows-industrie omarmde onlangs de tablet pc. Heeft Apple daar de boot niet gemist? ‘Nee’, meent Ziv. ‘We hadden in onze PDA Newton al een voorloper van deze techniek en in het programma Inkwell zie je het weer terug. Ik heb natuurlijk zelf ook zo’n Palm-computer, maar mij zijn de functie en het bestaansrecht van dergelijke apparaten op de lange duur nog niet duidelijk. Mensen zoeken volgens mij beslist geen vervanging voor het bekende keyboard, dat werkt altijd sneller en je hoeft je handschrift niet aan te passen. De beste organiser is volgens mij allang uitgevonden: papier. Wie opmerkingen, gedachtes etc. wil noteren, kan beter dan iets anders een notitieboekje pakken (toont klein moleskin notitieboekje). Wat ik hierin schrijf, vul ik aan met digitale foto’s die ik maak van de evenementen die ik bezoek.’
Geheim
Bij alle aandacht voor film, lijkt de grafische gebruiker wat op de achtergrond te raken. Zo is het programma dat bijna standaard gebruikt wordt op redacties, Quark Express, nog steeds niet geoptimaliseerd naar Mac OS X. Ziv: ‘Er is keuze: ook Adobe heeft een programma. Overigens verwacht ik binnenkort een nieuwe versie van Quark.’
Jonathan Ive startte in 1999 met de ontwikkeling van de LCD Mac, de verrassende computer die de fabrikant vorig jaar introduceerde. Op de vraag wat de designer nu doet, antwoordt Ziv: ‘Dat is zoals altijd een groot geheim, maar hij zal zeker met interessante producten blijven komen.’
m.dees@channelweb.nl
