Gemeenten slagen er moeizaam in hun websites goed bruikbaar te maken voor gehandicapten. Slechts weinig voldoen aan de subsidievoorwaarde betreffende toegankelijkheid.
Vrijwel alle gemeenten, 431 van de 489, hebben van het ministerie van Binnenlandse Zaken 25.000 gulden ontvangen voor opname van een productencatalogus in hun website, maar dit geld blijkt niet op te leveren waar het voor bedoeld is.
Omdat BZK denkt dat individuele benadering niet snel tot verbetering leidt, ook al omdat de richtlijnen uiteenlopende interpretaties toelaten, speelt het ministerie het nu via de leveranciers. Minister Remkes heeft vorige week met twaalf aanbieders een convenant gesloten, waarin deze verklaren gemeentesites voor 1 juni te laten voldoen aan de WAI-richtlijn (Web Accessibility Initiative) van het World Wide Web Consortium. Deze kent een oplopende graad van zwaarte, van prioriteit 1 (met 16 ‘ijkpunten’) via 2 (30) tot 3 (19). Genoemde subsidievoorwaarde stelde prioriteit 1 verplicht. Daar het convenant zich ook daarop richt, dwingt Remkes nu in feite gemeentelijke naleving van de BZK-voorwaarde af via de leveranciers.
Resultaten onderzoek BZK niet altijd correct!.
Doordat de richtlijnen worden gecontroleerd door een softwarepakketje (BAS) komt het (veel) voor dat de produktencatalogus wordt gescand, maar daar waar links naar sites buiten deze catalogus zijn opgenomen, deze site/pagina mee wordt beoordeeld. Het kan dus goed zijn dat de productencatalogus wel aan de eisen voldoet, maar wordt afgekeurd doordat er links voor meer informatie worden opgenomen.
Het is BZK in ieder geval gelukt om toegankelijkheid op de agenda’s van gemeenten te krijgen door te dreigen met het (deels) intrekken van de subsidie.
Hetgeen wat ik niet begrijp is dat er geen centrale methode wordt ontwikkeld voor het opzetten van de sites van gemeenten, die als een template kan worden gebruikt. Een simpele blauwdruk waar de meeste topics van een gemeentesite hun weg op kunnen vinden. HTML design levert over het algemeen afdoende mogelijkheden met het gebruik van CSS templates om een eigen smoel te geven aan dit soort sites per gemeente, die zich dan alleen hoeven bezig te houden met content vergaring. Een goed opgezette template kan eventueel dynamisch worden opgebouwd uit een database waar de niet technici van een kleine gemeente hun teksten aanpassen. Voor de som van de subsidiebedragen kan er een heel leuk systeem worden ontwikkeld, dat aan alle eisen voldoet.
Het grootste probleem met websites is overigens de betrokkenheid van de content leverancier aan de site. Meestal dient het dan in de workflow te worden opgenomen, die waarschijnlijk nog steeds per gemeente verschillend zijn.
Wel dient er ook eens te worden nagedacht over andere vormen van standaardisatie behalve het omarmen van de W3C standaarden (dat vindt ik overigens al zeer bemoedigend). Ook de design tools en editors dienen hierop te worden afgesteld…Alleen op die manier kan men voorkomen dat goedwillende idioten middels een HTML export van een word document bloated code genereren die een arme steuntrekker met een 28 Kb modem er een halfuur over laat doen om een pagina te openen.
Alleen door het leveren van een totaal oplossing door BKZ kan men daadwerkelijk standaardisatie opleggen van sites en interfaces naar de burger.
Het probleem bij bijna alle gemeentesites is dat deze niet vanuit de communicatiehoek benaderd worden maar vanuit de technische, zeg internetsite hoek. Kunnen praten wil nog niet zeggen dat je ook communiseert, dit geldt ook voor gemeenten, bedrijven en andere instellingen. Bij de gemeenten zie je bijvoorbeeld dat de internetgebruikers achteloos tot burger worden gedegradeert. Een burger is een burger omdat hij toevallig in een gemeente woont. Maar de aannemer die met het winkelcentrum aan de slag gaat is echt een andere burger in de communicerende zin dan zijn buurman die een duivenkot op het dak wil gaan timmeren. Wil een burger de behoefte krijgen om te communiceren met zijn gemeente, dan zal deze gemeente de mogelijkheid moeten bieden om aan deze vaak zeer verschillende burgerbehoeften te voldoen. Hierbij moet dan wel in dezelfde taal en met een voor beide partijen geldig begrippenkader met de diverse burgers gesproken worden. Een ander punt voor de gemeente is de aandacht die besteed moet worden aan de inrichting van de dienstverlende afdelingen die via de digitale media gaan communiceren. Het aansluiten van de dienstuitvoering bij de verwachting die hierover is ontstaan bij de digitaal communicerende burger is van essentieel belang voor het vertrouwen dat de burger krijgt in deze nieuwe communicatie mogelijkheden.
Last but not least een goed doordachte, (Communicatie)doelgerichte en eenduidige infrastructuur met gestandaardiseerde applicatieomgeving maakt kostenbeheersing (lees voorkomen van geldverspilling) en benodigde dynamiek (lees aanpassen aan veranderende situaties) bereikbaar.
Een integrale aanpak vanuit een totaalbeeld van communicatie en dienstverlening is voor de gemeente en zijn leveranciers noodzakelijk. Gemeenten zullen vanuit hun eigen doelstelling meer initiatieven en verantwoordelijkheden moeten nemen bij het tot stand brengen van de diverse communicatiekanalen en zich hierbij minder moeten richten tot hun van huis uit technische adviseurs en leveranciers. Communiceren moet je leren dat geldt ook voor gemeenten. Samen leren communiceren is voor veel gemeenten de snelste en goedkoopste weg naar een effectieve samenspraak en dienstverlening aan hun belanghebbende burgers. Voor adviseurs en leveranciers is het noodzakelijk om oude technologische standpunten los te laten en zich meer te richten op de signalen uit het toepassingsgebied. Nieuw instrumentarium is in deze dringend gewenst.
Wij zijn buitengewoon opgetogen over de prijzenregen en de positieve recensies over Dordrecht, waar wij de techniek voor verzorgd hebben.
Jelle Mulder, er zijn wel degelijk centrale templates, maar dat is meteen de achilleshiel, want dat is niet flexibel en loopt dus altijd achter de feiten en ontwikkelingen aan. Daarom zijn veel gemeentesites dus ook zo slecht.
Verder heeft niet elke gemeente dezelfde omvang, ververssnelheid en complexiteit van informatie, waardoor templating ook weer zo’n one-size-should-fit-all dwangbuis wordt waar je niemand echt blij mee maakt.
Het klopt trouwens ook dat blinden-toegankelijkheid beter met ervaringsdeskundigen kan worden getest dan met van die validatie-testprogrammaatjes. Echte blinden geven oneindig veel bruikbaardere informatie. Validators produceren hele bergen onzinnige foutmeldingen die kant noch wal raken.