Fred van der Molen beschouwt en becommentarieert het ict nieuws van de afgelopen week. Met deze keer: Hoe vinden we de pinguïn op de bureaucomputer? Waar is Sun echt goed in? Hoe maak je een bestandsformaat populair bij de media-industrie?
Hoe vinden we de pinguïn op de bureaucomputer?
… even eenvoudig als een naald in een hooiberg. Deze week was er een aantal grafische Linux-desktopbesturingsystemen te bewonderen waren op de Linux World. Maar deze producten van fabrikanten als Lindows, RedHat, Sun en SuSe kunnen niet verhelen dat het open-broncode-systeem ook de komende jaren vooral wordt gebruikt op servers. Daar valt zelfs nog een enorme groei te verwachten. Meta Group gelooft dat zo rond 2007 bijna de helft van alle servers op de wereld op Linux draait. Anders dan de Linux-gemeenschap ooit hoopte, knaagt de vinding van Linus Torvalds eerder aan de wortels van Unix dan van Windows. Natuurlijk heeft Microsoft daar wel last van, want Gates c.s. hadden nu juist voor het eigen Windows-systeem de rol van Unix-killer weggelegd. De opmars naar het datacenter wordt daardoor fors vertraagd.
Ondertussen blijft het op de werkplek rommelen in de marge. Microsoft heeft daar zo’n voorsprong op het gebied van applicaties, ondersteuning van randapparatuur en gebruiksgemak dat er in de consumentenmarkt voorlopig weinig perspectief is voor Linux. De huidige Linux desktop-versies van Red Hat en Sun richten zich op niches in de zakelijke markt waar pc’s voor beperkte taken worden ingezet. De nieuwe client-versies van Lindows en Suse hebben meer pretenties. Vooral Suse moeten we, mede vanwege de serieuze belangstelling van de Duitse overheid van open-broncode-software, in de gaten houden. De kersverse desktop-versie kan zelfs, dankzij emulatiesoftware van Code Weavers, MS Office-applicaties draaien. Maar nogmaals, het blijft voorlopig allemaal marginaal. De melkkoe van Microsoft komt voor geen moment in gevaar. Dat is jammer, want aan die onbehoorlijke winstmarge van 86 procent mag wel eens wat gedaan.
Waar is Sun echt goed in?
… in procederen tegen Microsoft. De juridische afdeling van Sun boert een stuk beter dan de commerciële. Terwijl het bedrijf in het laatste kwartaal van vorig jaar een historisch verlies leed van 2,3 miljard dollar, wint het bedrijf in de rechtszaal wel van Microsoft, het advocatenkantoor dat ook in software doet. In alle aanklachten rond Java trok Microsoft de laatste jaren aan het kortste eind. Het begon allemaal toen Microsoft Java volgens Sun ‘vervuilde’ met functies die alleen onder Windows werkten. In februari 2001 eindigde het eerste juridische Java-gevecht in een schikking. Sun trok zijn beschuldigingen in; Microsoft betaalde twintig miljoen dollar en stopte de Java-ontwikkeling. Voortaan zou Microsoft alleen nog de oude goedgekeurde versie van de Java Virtual Machine (jvm) meeleveren met Windows.
Maar een jaar later besloot Microsoft die jvm maar geheel weg te laten uit nieuwe versies van Windows. Sun deponeerde weer een aanklacht die wederom als kern had dat Microsoft misbruik maakte van zijn monopoliepositie. Microsoft – ongetwijfeld kopschuw gemaakt door andere veroordelingen – besloot een aantal maanden later toch maar weer de eigen jvm uit 1997 mee te leveren met Windows XP. Stokoude software natuurlijk, en daar nam Sun geen genoegen mee. De rechter had daar begrip voor, en verplichtte Microsoft de nieuwe Java-software van Sun mee te leveren zo snel als dat technisch kon. Microsoft meende daar wel een jaar voor nodig te hebben en wederom riep Sun de rechter te hulp. Die besliste in al zijn wijsheid dat Microsoft dat klusje ook in drie maanden kan klaren.
Een leuke opsteker voor Scott McNealy in deze sombere tijden. Maar het wachten is op de volgende zet van Microsoft.
Hoe maak je een bestandsformaat populair bij de media-industrie?
…door het te promoten als middel tegen illegaal kopiëren. Op de muziekbeurs Midem liet Robbie Williams weten dat hij het wel een kick vond dat zijn muziek via netwerken als Kazaa en Gnutella zo massaal de wereld rond ging. Hij heeft makkelijk praten, want van zijn laatste cd ‘Escapology’ gingen er ook nog vijf miljoen exemplaren betaald over de toonbank. Maar vorig jaar daalde de omzet in de platenindustrie met zo’n 9 procent door het illegaal kopiëren en downloaden. Tenminste, dat voert de mediabranche als reden aan.
Het illegaal verspreiden van muziek en video via internet probeert men vooral – en met weinig succes – via juridische middelen te bestrijden. Het thuis kopiëren van cd’s en dvd’s hoopt de media-industrie nog altijd via technische middelen onmogelijk dan wel een stuk lastiger te maken
De laatste bijdrage op dit front komt van Microsoft. Die komt met een technologie waarbij muziek een aantal malen in diverse lagen en in diverse formaten op een cd wordt gezet. De topkwaliteit kan via een normale cd-speler worden beluisterd; de tweede laag staat in Microsofts Windows Media 9-formaat en wordt via beheersoftware bewaakt. Alleen deze laag kan via een pc worden benaderd. De muziekproducent kan vervolgens softwarematig beperkingen inprogrammeren, waarbij bijvoorbeeld alleen een matige kwaliteit kopie op een harde schijf kan worden gezet of gekopieerde muziek wordt voorzien van vervaldatum of kopieerslot. Dat zou het kopiëren van cd’s onmogelijk maken.
Intertrust Technologies, inmiddels een dochter van Sony en Philips, werkt aan vergelijkbare technologie. Met zijn variant poogt Microsoft de media-industrie te paaien voor zijn Windows Media Format (wmf). De nieuwe beveiligingsopties zijn een verleidelijke extra boven mpeg-4, de would-be standaard voor de komende jaren.
De Amerikaanse media-industrie stuurt overigens al enige tijd aan op wetgeving die hardwarefabrikanten verplicht hun apparatuur uit te rusten met ‘sloten’ om ongeoorloofd kopiëren tegen te gaan. De it-industrie wil daar niet aan. Een aantal brancheverenigingen heeft inmiddels een compromis gesloten op dit onderwerp. Drm-software zoals Microsoft en Intertrust die voorstellen zal daarin een cruciale rol gaan spelen. Wellicht krijgen de mediabedrijven het nog voor elkaar dat in de toekomst alleen nog kopieerhardware wordt ontwikkeld die functioneert onder het regime van drm-software. Maar ongetwijfeld zien hackers dit weer als een boeiende uitdaging. Je kunt er op wachten dat er vervolgens ook ‘behandelde’ cd-branders op de markt komen. Dat is gewoon een kwestie van ‘Escapology’.
Fred van der Molen