Nooit eerder is ICT-Nederland zo overzichtelijk in kaart gebracht als in de Computable 100. We hebben een ‘harde’ lijst voor u samengesteld van de honderd krachtigste ICT-bedrijven in de Nederlandse markt, gemeten naar omzet, aantal werknemers en omzet per werknemer in Nederland.
Daarnaast hebben we met behulp van meer dan duizend Computable-lezers voor drie categorieën een imago-top 100 samengesteld. In deze drie lijsten vindt u de honderd innovatiefste bedrijven, de honderd beste zakenpartners en de honderd aantrekkelijkste werkgevers van ICT-Nederland.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Andere verplichtingen zijn minder heilig. We stuitten onder meer op een multinational die weigert zijn cijfers bij de Kamer van Koophandel te deponeren, en de boete die hij daarvoor ieder jaar krijgt lachend betaalt. Eenduidige rapportage ontbreekt regelmatig. Alleen bij hoge uitzondering geeft een multinational, Siemens bijvoorbeeld, zonder morren de juiste cijfers.
Dit betekent dat het samenstellen van de Computable 100 enig rekenwerk heeft gevergd. Om tot een eenduidige berekening te komen is, wanneer bedrijven één of meerdere kengetallen voor de Nederlandse markt niet vrijgeven, een naar rato-berekening gemaakt. Op basis van de totale omzet en winst zijn de omzet en winst per werknemer wereldwijd geprojecteerd op het aantal medewerkers in Nederland. Voor enkele ondernemingen pakt dit minder gunstig uit, omdat de Nederlandse vestiging het soms beter doet dan andere lokale kantoren. De simpele mededeling dat de Nederlandse vestiging het beter doet dan andere zonder concrete cijfers te noemen is echter niet voldoende om de gepubliceerde cijfers te wijzigen. Ieder bedrijf dat in de Computable 100 is opgenomen heeft aan het eind van het traject schriftelijk de mogelijkheid gekregen te reageren op de cijfers.
De markt
In het volgende artikel gaat onderzoeker Bas Vlugt dieper in op de cijfers in deze bijzondere markt, waar het totale verlies de totale winst overtreft. Wanneer we kijken naar de samenstelling van de Computable 100 valt aan aantal zaken op. Dienstverlenende bedrijven – de automatiseerders en systeemintegrators – domineren de Nederlandse ICT-markt. In deze brede categorie vallen 42 bedrijven. Ondernemingen die zelf software ontwikkelen of hardware produceren zijn veruit in de minderheid. Verspreid over de lijst vinden we vijftien softwareontwikkelaars en dertien hardwarefabrikanten. Ook de telecombedrijven zijn met dertien vertegenwoordigers in de minderheid, maar dringen wél overwegend door tot de bovenste vijftig.
De ICT-markt is extreem beweeglijk. Dit betekent dat een momentopname als de Computable 100, waarin we een beeld geven van de stand van zaken in 2001, dit jaar al belangrijke mutaties laat zien. Landis en KPN Qwest bijvoorbeeld bestaan ondertussen niet meer en zijn daarom niet in de lijst opgenomen. Andere bedrijven, zoals Navision en Aino, zijn inmiddels overgenomen door respectievelijk Microsoft en Centric. Ook Compaq en Hewlett-Packard komen in een overzicht over 2002 niet meer apart voor.
Daarnaast zijn een aantal uitkomsten paradoxaal. De opvallendste paradox is de nummer 1, KPN Telecom. Op het eerste gezicht is het vreemd dat een zo zwaar met schulden beladen bedrijf de lijst met honderd krachtigste ICT-ondernemingen aanvoert. In 2001 zou dat tot een heroverweging geleid kunnen hebben, maar nu blijkt het resolute optreden van ceo Ad Scheepbouwer de latente kracht van het bedrijf te onderstrepen. De recente afwaarderingen hebben de positie van KPN versterkt, en de speculaties over een dreigend faillissement zijn grotendeels verdwenen. Hoe reëel de kracht is van de nu opgenomen ICT-bedrijven blijkt uiteraard vooral uit de mutaties in een volgende editie van de Computable 100.
Het imago-onderzoek
Het tweede gedeelte van deze speciale uitgave bestaat uit een imago-onderzoek. Dit onderzoek is online gehouden onder de lezers van Computable. Maar liefst 1.031 lezers vulde het enquêteformulier volledig in, waardoor we nu antwoord hebben op de vragen:
-Wie is in de perceptie van de Computable-lezer het innovatiefste ICT-bedrijf?
-Wie is in de perceptie van de Computable-lezer de aantrekkelijkste zakenpartner?
-Wie is in de perceptie van de Computable-lezer de aantrekkelijkste werkgever?
De respondenten hebben uit een longlist van 150 ICT-bedrijven die actief zijn op de Nederlandse markt in elk van deze drie categorieën vijf bedrijven gekozen, en die onderling een waarderingscijfer cijfer van 5 (hoogst) tot en met 1 (laagst) gegeven. De gewogen lijsten zijn in deze speciale uitgave opgenomen. Het resultaat is drie ranglijsten van elk honderd bedrijven in deze categorieën, én een totale imagoranglijst van honderd bedrijven. Het Computable imago-onderzoek kent één duidelijke winnaar: IBM scoort op alle fronten het hoogst.
Het imago
Er komen meer verrassingen uit dit perceptieonderzoek. In de imagoranglijsten dringen 33 ondernemingen door die niet in de ‘harde’ Computable 100 voorkomen. In de innovativiteitspeiling komen vooral softwarebedrijven die er goed uit. Oracle staat op de derde plaats. SAP, in de Computable 100 goed voor een 38-ste plaats, komt op de lijst met innovatiefste ondernemingen uit op de zesde plaats. Rational verruilt zijn honderdste plaats in de Computable 100 voor de 34-ste plaats op de innovativiteitslijst. Borland, dat buiten de Computable 100 valt, staat op de 22-ste plaats.
Borland doet het in alle imagolijsten goed. In de lijst van beste zakenpartners staat het op nummer twintig. Een in Nederland relatief klein bedrijf als Citrix neemt een comfortabele 25-ste positie in. In de lijst met aantrekkelijkste werkgevers komen Apple en Lost Boys binnen op respectievelijk de 33-ste en 29-ste plaats. Interessant is de nummer honderd, Chryos, dat vrij klein is maar zich op de technologisch interessante markt voor financiële software beweegt.
Tot slot: de honderdste plaats, hoewel onder aan de ranglijsten, betekent niet een plaats onderaan in de markt, maar een plaats bij de honderd krachtigste, innovatiefste of aantrekkelijkste ICT-bedrijven die actief zijn op de Nederlandse markt.
Marco van der Hoeven, redactiecoördinator
Ik ben benieuwd of er een update is van dit imago onderzoek. Ik vraag dit omdat uit het Cushman and Wakefield onderzoek Nederlandse IT CEO’s het imago van Nederland op IT gebied niet goed vinden vergeleken met het buitenland. Hebt u daar misschien een artikel over.