In het strategisch akkoord van CDA, VVD en LPF wordt met geen woord gerept over ‘open source’. Open source kan een bijdrage leveren aan het vernieuwingsproces in de gezondheidszorg en geeft de burger in principe de mogelijkheid om te controleren hoe de systemen met zijn informatie omgaan, meent Jan Talmon.
Ik ben het met de conclusie van Jan Waldorp eens dat de overheid in Nederland zou moeten kiezen voor ‘open source’. Ik vind zijn argumentatie daarvoor echter te veel gericht tegen Microsoft. Er wordt te weinig stelling genomen tegen gesloten systemen in het algemeen, waarvan de betrokkenen niet weten wat er precies gebeurt.
Recentelijk heeft de regering van Peru gekozen voor open source. Dat heeft geleid tot een reactie van Microsoft, en een reactie daarop van een lid van het congres (Villaneuva). De in Peru gebruikte argumenten laten zien dat is nagedacht over de rol van de overheid bij het beheren van gegevens van hun burgers. Er is duidelijk gesteld dat de burgers een vertrouwensrelatie hebben met de overheid, en dat zij in staat moeten zijn om na te gaan hoe die overheid met hun gegevens omgaat. Daarom heeft Peru open source gekozen voor de informatiesystemen van de overheid (zie http://pimientolinux.com/peru2ms/ voor een overzicht van de verschillende documenten).
Peru wil de burgers de mogelijkheid geven te controleren wat er binnen de informatiesystemen met de gegevens wordt gedaan. Daarmee wil de overheid voorkomen dat de gegevens van de burgers ‘onder water’ aan derden toegespeeld kunnen worden.
Opheffen stagnatie
Helaas wordt in het strategisch akkoord van het CDA, en de VVD en LPF met geen woord gerept over ‘open source’. In bepaalde sectoren van de overheid zou open source een middel zijn om stagnatie in de informatievoorziening op te heffen. Daarbij gaat het niet alleen om het gebruik van bestaande open-source-systemen die de basisinfrastructuur mogelijk maken, zoals Linux en Apache. Het gaat ook om applicatiesoftware die in opdracht wordt ontwikkeld, maar waarvan de broncode voor de opdrachtgevers beschikbaar komt. In de publieke sector zouden deze opdrachtgevers deze code vrijelijk ter beschikking moeten stellen.
De gezondheidszorg is een van de sectoren waar open source een bijdrage kan leveren aan het vernieuwingsproces dat in gang is gezet. Doordat er sprake is van een ontwikkeling van gecompartimentaliseerde zorg naar netwerkzorg, is het essentieel dat patiëntinformatie beschikbaar is op het moment dat en de plaats waar er behoefte aan is. Dat kan een huisartsenpost zijn in het weekend, maar ook een specialistische kliniek waarnaar de patiënt is doorverwezen. Essentieel in een dergelijke omgeving is het vertrouwen dat de patiënten – en dat zijn wij uiteindelijk allemaal – hebben in een dergelijk zorginformatie netwerk.
Open source kan een bijdrage leveren aan de totstandkoming van een dergelijk netwerk en geeft de burger in principe de mogelijkheid om controle uit te oefenen hoe de systemen met zijn informatie omgaan.
Jan Talmon Stichting Innovatie ICT in de Zorg