Fred van der Molen beschouwt en becommentarieert het ict nieuws van de afgelopen week. Met deze keer: Hoe krijgen we de automobilist aan de telematica? Wat is een ‘hoax’? Wat is hét probleem van e-mail?
Hoe krijgen we de automobilist aan de telematica?
…de auto-industrie weet het ook niet meer. Auto’s zijn uitgerust met tientallen chips, maar daarmee doen we niet veel meer dan wat we altijd al deden: starten, remmen, rijden en het dashboard in de gaten houden. De meest tastbare ict-innovaties in de auto de laatste tien jaar zijn de navigatiesystemen en de mobiele telefoon.
Veel werd er verwacht van zogeheten ‘autotelematica’ – de samenkomst van draadloze en computertechnologie in de hightech auto. Dealers zouden hun wagenpark permanent gaan ‘monitoren’ en boordcomputers zouden op onze tocht naar het zuiden met zachte stem suggesties doen voor hotels en campings langs de route.
Microsoft werkte daarom in het kader van zijn ‘Windows everywhere’-strategie hard aan zijn Windows for Cars – de toetsen Ctrl, Alt, Del waren bij wijze van spreken al ingetekend naast de knoppen voor achterruitverwarming en mistachterlicht. En Suns visionaire topman Scott McNealy zag eind jaren negentig de auto als een ‘Java-browser op wielen.’ Nog in juli 2000 voorspelde IDC dat de omzetten in deze branch van ruim 1 miljard dollar in 1998 zouden oplopen tot maar liefst 42 miljard in 2010.
Van dat optimisme is weinig over. De auto-industrie beschouwt het vele geld dat in onderzoek en ontwikkeling van geavanceerde autotelematica is gaan zitten, min of meer als verloren. Dat bleek op de Telematica-conferenties vorige week in Detroit en een maandje eerder in Stuttgart.
Aan ideeën geen gebrek, maar aan valide bedrijfsmodellen des te meer. Automobilisten zijn wel geïnteresseerd in systemen voor navigatie, verkeersinformatie, noodhulp, weerberichten en amusement, maar blijken er niet veel geld voor over te hebben.
De ervaringen met de eerste generatie telematicatoepassingen in de VS geven de autofabrikanten ook niet veel hoop. De eerste draadloze diensten mikken vooral op extra veiligheid en beveiliging. Een van de meeste populaire diensten, On Star, komt bijvoorbeeld in actie na een ongeluk; de centrale krijgt automatisch een melding als een airbag zich opblaast. Ook kun je van afstand je deur laten openen als je de sleutels erin hebt laten zitten. Als je auto gestolen is, kan de centrale traceren waar de dief zich bevindt. Leuk, maar wie heeft daar 200 dollar per jaar, want dat kost het, voor over? Er zijn onvoldoende mensen om er een commercieel succes van te maken, zoveel is nu wel duidelijk. Waarschijnlijk voelt de autogebruiker zich met een mobiele telefoon wel voldoende uitgerust om pech en ander ongemak te pareren. Het wachten is nu op een ‘killer-app’. Dat kan nog lang duren, want de autofabrikanten schroeven hun investeringen danig terug. De ict-industrie is aan zet.
Wat is een ‘hoax’?
…een nepvirus of liever een nepwaarschuwing voor een virus. Tegenwoordig kan ik met een superieure en snelle reactie berichten dat het allemaal onzin is, maar ik ben er natuurlijk ook de eerste keer ingetrapt: de ‘hoax’, oftewel de valse waarschuwing voor een virus die je via een betrouwbare relatie krijgt toegemaild. Er trekt er weer één door de wereld. Dit keer wordt gewaarschuwd voor een virusbestand jdbgmgr.exe dat op de harde schijf zou zijn geplaatst en binnenkort vreselijke dingen gaat doen. Vast onderdeel bij dit soort nepwaarschuwingen is dat het virus niet door de recente antiviruspakketten worden herkend. Het advies is vervolgens het betreffende bestand weg te gooien, vooral ook uit de prullenmand!
In dit geval gaat het, anders dan bij eerdere nepwaarschuwingen, om een niet onbelangrijk systeembestand. Daarmee krijgt dit soort puberale ongein een andere dimensie. Kon je om kettingbrieven waarin zogenaamd gecollecteerd werd voor de operatie van een zielige arme Braziliaanse jongen nog de schouders ophalen, met dit soort boodschappen gaat het om het bewust veroorzaken van schade. De nepwaarschuwing is even schadelijk als sommige virussen en trekt ook in vergelijkbaar recordtempo de wereld door. Op internet kun je maar beter iedereen wantrouwen, juist je beste vrienden.
Wat is hét probleem van e-mail?
… er is altijd wel iemand die het bewaart. Je zou verwachten dat Microsoft door schade en schande wijs geworden zou zijn, maar wederom lekte een compromitterend mailtje van Bill Gates uit. Ditmaal betrof het zijn toestemming aan Microsofts deelname aan de Web Services Interoperability Group (WSI) op voorwaarde dat Sun uit de oprichtingsgroep werd geweerd. Zo geschiedde, en de Java-roerganger zag ineens een internet-standaardisatiegroep ontstaan – inclusief alle it-grootmachten – zonder zelfs maar te zijn uitgenodigd!
Advocaten en justitie lusten wel pap van dit soort interne correspondentie. Microsoft ondervond dat al in diverse rechtszaken. Een uitgelekt mailtje van Microsofts Java-hoofd Ben Slivska over de te volgen tactiek ondergroef de opgebouwde stellingen van Microsoft in het Java-proces in 1998 tegen Sun. Slivska mailtje zei precies wat iedereen wist maar Microsoft ontkende: ‘Laten we vooral voortmaken en de Java-taal kapen’. En wat te denken van Gates zelf die in 1997 een fors bedrag in het zieltogende Apple stak, maar ondertussen aan zijn staf mailde: ‘Hebben we duidelijk voor ogen wat we Apple willen laten doen om Sun te ondermijnen?’
Een monopolist leeft in een glazen huis. Microsoft loopt tegen dezelfde problemen aan als IBM in de jaren zestig, die toen ook om de haverklap werd beschuldigd van monopolistische praktijken. De bedrijfstop werd daar zo nerveus van dat het personeel een verbod kreeg om krijgshaftige taal te gebruiken, niet alleen in geschreven stukken, maar zelfs in vergaderingen. De concurrentie om zeep helpen, de pas afsnijden, bij de strot grijpen, in de wielen rijden, plat walsen – het was allemaal taboe. Big Blue werd er een krampachtig concern van.
Ik was ervan overtuigd dat Microsoft inmiddels een juridisch waterdichte geheimtaal, een eigen ‘e-speak’ – zou hebben ontwikkeld om compromitterende uitspraken te verdoezelen. Daarin zouden een uitdrukking als ‘Knife the baby’ bijvoorbeeld zijn vervangen door ‘zou je je kind niet naar een andere school brengen’; ‘Kill Sun’ door ‘We gaan Sun niet leuk vinden’ en ‘We gaan die arrogante zakken platwalsen’ door ‘Die nodigen we niet uit voor het nieuwjaarsconcert’. Maar Microsofts e-speak blijkt niet verder te zijn gekomen dan de armzalige codenaam ‘foo’ voor de WSI.
Fred van der Molen