De voorgenomen fusie van HP en Compaq is nog niet tot stand gekomen, hoewel Walter Hewlett recent zijn verzet tegen de fusie heeft opgegeven. De fusie is in feite meer een overname van Compaq door HP, maar beide bedrijven zijn zo groot dat het niet eenvoudig zal zijn om de eigen bedrijfscultuur aan de ander op te dringen. Dit wordt een enorm karwei, omdat HP een solide achtergrond heeft, terwijl Compaq ondanks zijn Texaanse wortels een product is van de whizzkidgeneratie uit Californië, en een Silicon Valley-achtige uitstraling heeft.
Beide kampen wellicht met slechte resultaten, maar laten we niet vergeten dat ze een gigantische omzet hebben. Dit is alleen mogelijk met agressieve en concurrerende verkoopafdelingen en het zal een enorme klus zijn om die zodanig te coördineren dat ze één bedrijf dienen.
Er bestaat veel overlap tussen de producten, hetgeen de reorganisatie tot op zekere hoogte zal helpen, maar het zal ook tot problemen bij de fabricage leiden. Compaq is natuurlijk toonaangevend in de pc-markt, maar HP bezit ook een aanzienlijk marktaandeel. Deze afdelingen zouden makkelijker kunnen fuseren omdat ze in dezelfde markt zitten, een markt die zijn wortels heeft in de wereld der ondernemingen.
HP is sterk in het leveren van robuuste, grootschalige systemen voor bedrijven, met name in de technische sector. Compaq is daar ook vertegenwoordigd, maar pas kort vergeleken met HP, en wel na de overname van Tandem en daarna Digital. Natuurlijk is er enorme vooruitgang geboekt in de capaciteit van op Intel gebaseerde servers. En Compaq is snel doorgedrongen op de markt van afdelingsservers toen de markt van bureaucomputers begon in te storten. Maar dit staat in scherp contrast met de regelmatige ontwikkeling van HP als leverancier van middelgrote en grote servers. Het samensmelten van productontwikkeling zal niet zo moeilijk zijn, maar de prijsstelling- en verkoopstrategieën zullen problemen leveren.
HP is lang een supporter van Unix geweest. Compaq was erg liberaal in de keuze van zijn besturingssystemen, en heeft een duidelijke achtergrond in Windows. Maar het heeft een hele reeks andere systemen in zijn portfolio, inclusief meerdere versies van Unix: Ultrix, Tru64 en Unixware, en niet te vergeten Himalaya, VMS en andere overblijfselen van Tandem en DEC. Unix zal ongetwijfeld het zwaartepunt vormen in het gecombineerde bedrijf, maar het is moeilijk om dit te rationaliseren. Er is geen reden waarom het nieuwe bedrijf de besturingssystemen van Microsoft niet zou blijven ondersteunen op dezelfde wijze waarop dat in het verleden gebeurde, en zoals IBM dat zo succesvol doet. Maar Windows kan niet langer een pijler zijn, omdat het onderscheid met andere hardwareleveranciers erdoor wordt bemoeilijkt. IBM daarentegen gebruikt Windows om hardware te verkopen, evenals eigen software, ondersteuning en diensten. Zowel HP als Compaq hebben een belangrijk dienstenaanbod, maar ook dat moet gecoördineerd worden (en dat betekent problemen met de klantenloyaliteit), en ze hebben niet IBM’s softwareportfolio. Hier kan ‘open source’ een belangrijke rol gaan spelen. Software levert niet de grootste bijdrage aan beider inkomsten. Daarom moeten ze de gelegenheid aangrijpen om een gecombineerde productlijn efficiënt op te zetten rond onder meer Linux en Apache, waarbij ze tegelijkertijd gebruikmaken van de enorme vaardigheden op het gebied van Unix en integratie. Dat zal hen tot de nummer 1 in oss-systemen maken.
Er doemen desalniettemin grote problemen op. HP-oprichter Walter Hewlett was fel tegen de fusie. Hij houdt niet van de gedachte dat HP door een fusie met een bedrijf dat 65 procent van zijn inkomsten uit eenvoudige gebruiksgoederen haalt, zijn toekomst riskeert wanneer die markt instort. Hij had sterke argumenten, onder meer dat geen enkele grote fusie in de it-industrie ooit succesvol is geweest! Inmiddels heeft hij zijn verzet opgegeven.
Het grootste pijnpunt ligt bij Compaq. Sinds de overname van Digital voor een 10 miljard dollar, is Compaqs aandelenkoers 20 procent gezakt, aldus experts die Hewlett steunden. De fusie tussen Compaq en Tandem lijkt weinig te hebben opgeleverd. De fusies tussen AT&T en NCR en tussen Burroughs en Sperry zijn voorbeelden van overige fusies die tot problemen hebben geleid.
Er zijn tal van andere voorbeelden. Natuurlijk zijn er naast fusies allerlei andere economische redenen voor het zakken van aandelen. Het lijkt er echter op dat de problemen die fuseren geeft, veel meer geld vergen dan de potentiële toename in de business en de gereduceerde operationele kosten opleveren. En daarmee is het duidelijk waarom de fusie niet Hewletts steun had!
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal it-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.