De belangstelling van universiteiten en hogescholen voor open source software groeit. Dit bleek op een bijeenkomst vorige week voor deze onderwijsinstellingen. Daarnaast gebruiken de instituten de software met vrije broncode meer dan gedacht. Een inventarisatie leverde een lange lijst toepassingen op.
De bijeenkomst was georganiseerd door Surfdiensten, intermediair voor software voor het onderwijs. "We krijgen veel telefoontjes over open source en merken ook door onze andere contacten binnen het onderwijs dat de interesse toeneemt", aldus Rinia Willemse van Surfdiensten.
De bijeenkomst was volgens haar bedoeld om de discussie over dergelijke toepassingen te stimuleren en contacten tussen leveranciers en afnemers te bevorderen. De feitelijke aanschaf van open source software bij de softwaretussenhandelaar blijft volgens haar echter beperkt. "Onderwijsinstellingen kiezen toch voor reguliere software."
Inventarisatie
Wel wordt op universiteiten en hogescholen meer met open source software gewerkt dan gedacht, zo concludeert ict-consultant voor het mkb Valentijn Sessink. Zijn inventarisatie voor de bijeenkomst vorige week bij achttien instellingen, waaronder de universiteiten in Rotterdam, Delft, Groningen en Wageningen en hogescholen in Leiden, Den Bosch, Arnhem en Amsterdam, leverde een verbazingwekkend lange lijst van toepassingen op.
Sessink vermoedt dat er nog meer toepassingen zijn waar de onderwijsinstellingen officieel geen weet van hebben.
Als voorbeeld geeft hij geen onderwijsinstelling, maar de openbare bibliotheken van Zeeland. "Die hebben het bijzonder goed voor elkaar en daar zijn ze heel bedeesd over. Ze hadden nergens gekozen voor peperdure pakketen." In Zeeland zijn 39 bibliotheekvestigingen en enkele gerelateerde instellingen aangesloten op een extranet dat draait op het open source besturingssysteem Linux. "De hardware is één 19 inch rack pc zonder monitor en harde schijf, alleen een ramdisk en drie netwerkkaarten."
Een combinatie van php en mysql helpt de gebeurtenissen in het netwerk te volgen. Dezelfde software in combinatie met een Apache webserver levert de website van de Zeeuwse Bibliotheek en het intranet een content management systeem. Een andere server met deze software ontsluit het digitale archief dat ongeveer vijftig duizend foto’s omvat.
Consultant Matthijs Bloem vergeleek de kosten van open source en bedrijfseigen software voor een onderwijsinstelling met duizend werkstations, tien servers, tien beheerders en zestig administratieve medewerkers. Volgens hem zijn de kosten voor een instelling die kiest voor ‘gesloten’ software vier tot vijf keer zo hoog. Als nadelen van de open source software noemt hij onder meer de kosten voor het omzetten van bestaande databases en de scholing van de beheerders.
Gebruikte pc’s
Het basis- en voortgezet onderwijs kiest voorlopig nog massaal voor gesloten software. Begin dit jaar protesteerden onderwijsvertegenwoordigers en leden van de Tweede Kamer tegen de aangekondigde wijzigingen van de meest gebruikte softwarelicenties van Microsoft. Volgens Microsoft Nederland hebben totnogtoe zesduizend van de zo’n zevenduizend basisscholen de licentieovereenkomst getekend. Van de zevenhonderd scholen in het voortgezet onderwijs gingen er meer dan vijfhonderd akkoord.
Scholen in het basis- en voortgezet onderwijs kunnen sinds kort gratis Windows-licenties krijgen voor hun tweedehands pc’s. Met de toezegging dat het voor het tweedehands pc-park gratis Windows-licenties verstrekt, komt Microsoft, na het nodige trek- en duwwerk, tegemoet aan de wens van de scholen en hun softwaretussenhandelaars APS en SLB.
Veel scholen in het primair en voortgezet onderwijs werken met door bedrijven afgedankte pc’s. De bij de geïnstalleerde software behorende (Windows)licentie wordt in dat geval meestal niet meegeleverd. Microsoft dreigde geld te gaan vragen voor het gebruik van deze software. Dat zou de scholen veel geld hebben gekost.