De pc van de komende jaren wordt volgens Gerald Holzhammer, director of Desktop Architecture van de Desktop Platforms Group van Intel Labs, stiller, sneller en kleiner en blijft in wezen een machine voor algemene doeleinden. Een voortzetting van de huidige ontwikkelingen dus, maar de weg naar 10 GHz is nog lang. Een interview tijdens het Intel Developer Forum in San Francisco.
In het kleine zaaltje van het Moscone Conference Center in San Francisco worden op woensdag 27 Februari de Taishan en Grand Isle desktop-computer prototypen gefotografeerd alsof het sportwagens zijn in plaats van pc’s. De mensen van Intels Desktop Architecture Lab lijken er een beetje beduusd van, maar vooral het Aziatische deel van de uitgenodigde vakpers heeft blijkbaar niet genoeg aan de officiële foto’s.
Toch is er niet veel te zien aan de pc-kasten die Intel samen met respectievelijk de Chinese oem Legend en HP heeft ontworpen – het enige dat opvalt is dat ze compacter zijn dan normaal.
Spreker Gerald Holzhammer heeft er echter al op gewezen dat de dimensies van de huidige pc dezelfde zijn als die van het IBM AT model uit 1990.
"Zo om de tien jaar kun je eens iets fundamenteel veranderen," vertelt Holzhammer, director of desktop architecture van de Desktop Platforms Group van Intel Labs.
Hij is afkomstig uit Oostenrijk, werkte bij Siemens in Duitsland en is inmiddels al enige jaren actief bij Intel in Oregon aan de Amerikaanse westkust.
Het probleem dat hij bespreekt lijkt triviaal, maar hogere snelheden vergen een betere koeling en snellere ventilatoren veroorzaken geluidsoverlast. Hogere snelheden veroorzaken meer emi (elektromagnetische interferentie) waardoor kasten beter afgesloten moeten zijn, en dat is weer in strijd met de luchtdoorstroming die nodig is voor koeling. Het zijn, wat ze bij Intel ‘baksteen en cement’ (‘bricks and mortar’) problemen noemen. Weinig spectaculair, maar daarom niet minder reëel.
"Het werk van onze groep bij Intel Labs is het heruitvinden van de pc, van binnenuit," stelt Holzhammer. Zijn voordracht houdt hij in het kader van het Intel Developer Forum. Intel maakt, zoals bekend, zelf geen computers maar bouwstenen voor computers en communicatie tussen computers (4000 nieuwe producten in 2001). Maar het bedrijf werkt wel nauw samen met Original Equipment Manufacturers als HP, Legend en anderen, aan systeemconcepten met exotische namen als Taishan, Grand Isle, Akeru, Beacon Rock en Hailey.
Nog zo’n concept is de Lecta-pc, eerder op de dag gedemonstreerd in een ‘keynote speech’ van Louis Burns, vp van Intel en gm van de Desktop Platforms Group.
De Lecta moet als voorbeeld dienen van de ‘extended pc’, waarmee Intel een pc bedoelt die als centrum fungeert voor en daarbij communiceert met allerlei consumentenelektronica. De Lecta dient bijvoorbeeld voor de opslag en bewerking van beeldmateriaal dat echter vervolgens weer bekeken kan worden in een elektronische fotolijst op een andere locatie. Draadloze verbindingen, met name IEEE 802.11b wlan (‘wireless local area network’), spelen daarbij een sleutelrol, en die worden dan ook helemaal geïntegreerd in de pc, verwacht Louis Burns. Hij noemt ook de toevoeging van een tv-tuner als mogelijkheid voor de niet al te verre toekomst.
Nog zeven jaar pci
Betekent het concept van de ‘extended pc’ dat de pc zelf een gespecialiseerd apparaat voor consumententoepassingen wordt?
Holzhammer: "Nee, we bedoelen daarmee beslist niet dat de pc zal evolueren tot een ‘monster tv’ of iets dergelijks. Wat we bedoelen is dat de pc steeds meer als ‘master controller’ zal fungeren voor allerlei externe functies, maar daarvoor is het juist nodig dat de pc zijn flexibiliteit behoudt. Het moet een apparaat blijven voor algemene doeleinden (‘general purpose machine’), al was het alleen maar omdat je niet weet voor welke toepassingen hij ooit gebruikt zal worden."
Wel heel duidelijk is dat de vraag naar i/o-bandbreedte het komende decennium explosief zal toenemen – vijftig maal. De cpu-prestaties nemen logaritmisch toe tot 1 tips (tera instructions per second) in het jaar 2010, en dat betekent onder meer dat de huidige pci-bus (‘peripheral computer interface’) niet meer zal voldoen. Intel heeft vorig jaar het initiatief genomen voor opvolger 3gio (‘generation input output’) en in November 2001 hebben 67 bedrijven meegewerkt aan de 0.9 versie van de specificatie. De 1.0 versie moet halverwege 2002 gepubliceerd worden door de pci-SIG die de 3gio-specificatie ook verder zal beheren.
Intel heeft zich – en dat kwam ook bij andere IDF-presentaties steeds weer naar voren – duidelijk gecommitteerd aan open standaarden.
Holzhammer: "Het systeem waar ik bij Siemens aan gewerkt heb, was misschien de laatste bedrijfseigen computer. Het project was zijn tijd twintig jaar vooruit, maar heeft het niet gehaald. Geen enkel bedrijf kan tegenwoordig al het werk alleen doen."
Het seriële en tot boven de 10 GHz schaalbare 3gio is bedoeld als standaard voor de komende tien jaar, maar pci zal zeker nog zes tot zeven jaar blijven. Volgens Holzhammer leert de ervaring dat een nieuwe technologie zeker vijf jaar nodig heeft om volledig geaccepteerd te worden.
Thuisnetwerk uitdaging
Samen met 3gio is een groep verwante communicatiestandaarden op komst zoals Infiniband voor verbinding tussen systemen en AGP, een afgeleide van pci voor graphics die in 3gio is geïntegreerd. Op deze briefing niet aan de orde gekomen maar elders op het IDF wel genoemd, is de nieuwe serial ata (‘advanced technology attachment’) standaard voor communicatie met opslagmedia.
Nu al beschikbaar is usb 2.0 (‘universal serial bus’) dat dan ook deel uitmaakte van zowel de HP als de Legend-prototypen. De Taishan en de Grand Isle hadden Pentium 4-processoren met kloksnelheden opgeklokt waren tot 2 à 3 GHz. Zoals gezegd, koeling, geluid en emi zijn hier de beperkende factoren en daaraan is dan ook veel aandacht besteed. De koelribben van de processor wekken associaties met een twee-cylinder motorfiets en toch maakt de Taishan nauwelijks meer geluid dan een VCR, zo laat Holzhammer met een grafiek weten.
De pc wordt dus kleiner, stiller en sneller, maar de software wordt steeds groter, onhandzamer en trager, lijkt het wel. Waarom duurt het bijvoorbeeld nog steeds zo lang voor de pc is opgestart?
Volgens Holzhammer is dat met Windows XP al een stuk verbeterd. Bij het Desktop Architecture Lab wordt bij al die nieuwe concepten ook gedacht aan samenwerkbaarheid (‘interoperability’) en schaalbaarheid. De pc van de toekomst zal steeds meer bestaan uit modulen en cassettes die verwisselbaar en uitneembaar zijn. Die architectuur houdt ook in dat je de pc in gedeelten aan en uit kunt schakelen. Als je het besturingssysteem en je toepassingen in het werkgeheugen kunt bewaren, terwijl de rest van de pc uit staat, dan hoeft het opstarten niet meer dan 2 of 3 seconden te duren.
"De ‘out of the box experience’ is aanzienlijk verbeterd, maar we zijn er nog niet," geeft Holzhammer toe.
"Het thuisnetwerk wordt een grote uitdaging de komende jaren. In de kantooromgeving staan we voor een vergelijkbare opgave. Er wordt meer connectiviteit gevraagd maar dat vergt dan weer firewalls en de kunst is om dat allemaal mogelijk te maken zonder verdere belasting van een it-afdeling. Het gaat erom de totale eigendomskosten te verlagen en de beheerbaarheid voor de eindgebruiker te vergroten.
De pc-industrie is al een jaar of tien een horizontale industrie en de beste manier om vooruitgang te boeken is door middel van open standaarden voor de infrastructuur. De pci-standaard was in 1991 het eerste voorbeeld daarvan, en zo moeten we doorgaan – eerst samenwerken, dan concurreren. Zo heeft de ‘personal computer’ een toekomst!"
Hans Van Thiel Freelance Medewerker
