Fred van der Molen beschouwt en becommentarieert het ict nieuws van de afgelopen week. Met deze keer: Hoe lang duurt dat proces nu al? Wie is daar verantwoordelijk voor? Mag ‘spam’ nu wel of niet? Nog nieuws van de CeBit?
Hoe lang duurt dat proces nu al?
… ruim vier jaar. Met het schikkingsvoorstel in november leek het einde van het anti-trustproces tegen Microsoft nabij, maar niets is minder waar. In het verleden heeft Microsoft herhaaldelijk processen zo lang gerekt dat de uitspraak er niet meer toe deed, maar ditmaal zijn het vooral de tegenstanders van Microsoft die niet van ophouden weten. Microsoft is in november al akkoord gegaan met het schikkingsvoorstel van justitie. Begrijpelijk, want Microsoft komt daarin goed weg. Er wordt weliswaar geoordeeld dat het bedrijf zich heeft bezondigd aan illegale concurrentiepraktijken, maar dramatische sancties blijven uit. Het bedrijf hoeft niet te worden opgesplitst en Windows hoeft evenmin te worden gestript. Concurrentievervalsend gedrag in het verleden wordt veroordeeld maar op geen enkele wijze onmogelijk gemaakt in de toekomst. Met deze schikking in de achterzak mag en zal Microsoft zijn dominante positie op de desktop wederom gebruiken om zijn nieuwe handel rond het .Net platform wereldwijd te pluggen. Toepassingen als Explorer, Messenger, Media Player en Passport fungeren daarbij als fuik waarmee de klanten voor de nieuwe generatie internetdiensten worden gevangen.
Maar een Amerikaans schikkingsvoorstel is nog geen schikking. Het is Nederland niet. Daar toetst in ieder geval nog een onafhankelijke rechter of Justitie wel genoeg zijn best heeft gedaan. Anders dan verwacht, neemt de rechter niet alleen ruim de tijd voor dit oordeel, maar past zij het onder druk van de buitenwereld op tal van punten aan. Deze aanpassingen vertragen uiteraard de afwikkeling, want op elke actie volgt een reactie.
Aartsvijand Sun heeft in navolging van AOL (Netscape) inmiddels zelf maar besloten Microsoft te dagen. Het claimt minstens een miljard dollar geleden schade, omdat Ballmer c.s. het Java-platform frustreren. Dit zijn typisch het soort rechtszaken die weer jaren gaan duren.
Dan zijn er de zeven ‘dissidente’ staten die het schikkingsvoorstel direct verwierpen. Zij zetten het anti-trustproces op eigen houtje voort. De uitkomst van deze route is nog volledig ongewis. Eén eis is dat hardwarefabrikanten Windows ook zonder applicaties als Messenger, Media Player en Explorer moeten kunnen uitleveren. Microsoft moet daar niet aan denken. Dit soort toevoegingen zijn namelijk cruciaal voor de greep die het bedrijf op de webdienstenmarkt wil krijgen. Topman Ballmer roept dan ook dat Microsoft wel kan sluiten als het gedwongen wordt versies van Windows zonder ‘middleware’ (let op de terminologie: geen ‘applicaties’, dat suggereert immers een lossere koppeling) te leveren. Microsoft zou volgens hem dan wel te maken krijgen met ‘vier- tot achtduizend versies van het besturingssysteem’. Aperte onzin natuurlijk. Weet iemand nog waar die anti-trustzaak om draaide? Dat Microsoft zijn monopoliepositie op het gebied van desktop-besturingssystemen niet zou mogen gebruiken om andere markten te annexeren. Dat gaat ondertussen gewoon door.
Wie is daar verantwoordelijk voor?
… ook ik vrees ik. Een standaardpraktijk van elk pr-bureau is het navlooien van kranten en tijdschriften om te kijken of daarin hun klanten worden genoemd. Bij gunstige ‘coverage’ laten ze de klant weten dat dit hun verdienste is. En slecht nieuws is een signaal dat ‘er nog een hoop moet gebeuren’. Altijd kassa dus. Maar welk it-bedrijf wordt er wereldwijd nu het meest genoemd in de pers? Microsoft natuurlijk, dat zal niemand verrassen. Het pr-bureau Applied Communications heeft dat geturfd. Daar heb ik zelf, vrees ik, ook mijn steentje aan bijgedragen. Sterker nog, ik heb in het half jaar dat ik deze rubriek verzorg maar één keer de naam Microsoft niet genoemd. Zal het er onbewust mee te maken hebben dat je altijd tegen dat Windows-scherm zit aan te kijken? Mea culpa.
Mag ‘spam’ nu wel of niet?
… dat hangt van de provider af. De principiële vraag of je via e-mail ongevraagd reclameboodschappen mag versturen, werd helaas niet beantwoord. Maar de rechter gaf in het kort geding tussen provider Xs4all en direct-marketeer Adfab de provider gedeeltelijk zijn zin. Adfab mag klanten van Xs4all niet meer lastig vallen met reclameboodschappen via e-mail. Het belangrijkste argument was dat de provider, anders dan bij telefoon en post, geen vervoersplicht heeft. Omdat Xs4all zijn gebruikers in de algemene voorwaarden verbiedt zijn netwerk te gebruiken voor ‘spam’, vond de rechter het redelijk dat Xs4all dit verbod ook aan derden oplegt. Geen principieel verbod dus. Jammer genoeg ging de rechter ook niet in op de economische argumenten die Xs4all had ingebracht. De werkelijke kosten van het doorsluizen van spam zoals Adfab dat doet lijken, me namelijk te gering om in rede een verbod te eisen. Dat was destijds bij het verbod op reclame via de fax wel anders. Ontvangers werden daarbij ontegenzeggelijk op forse kosten gejaagd via telefoontikken en (duur thermisch) papierverbruik. Met drukwerk en e-mail is die economische schade voor de ontvanger veel minder. De kosten van de provider vallen mijns inziens wel mee voorzover direct-marketeers zich aan bepaalde codes houden: geen grote bestanden, beperkte adressenbestanden, verzenden in behapbare porties en op stille tijden. Adfab deed dat voorzover mij bekend.
Maar als gebruiker wil ik geen millimeter wijken voor de ‘spammers’. Ik zie e-mail als een persoonlijk en bedrijfsmatig communicatiemiddel en wens verschoond te blijven van ongevraagde bulkmail. Ik wil niet gelijmd worden met een zogenaamde ‘opt-out regeling’ waarbij ik per fabrikant of per direct-marketeer moet opgeven, dat ik niet gesteld ben op hun aanbiedingen. Eén NEE/NEE sticker zou voldoende moeten zijn.
Ik ben benieuwd of andere providers de principiële opstelling van Xs4all gaan volgen of het liever op een akkoordje gooien met de direct-marketeers. Want dat is ook nog een mogelijk vervolg: dat de rekkelijken onder de providers zich laten betalen voor het doorgeven van bulkmail. Ik zou daar geen bezwaar tegen hebben als je als klant maar kan kiezen tussen verschillende typen abonnementen: met en zonder reclamemail. Het wachten is ondertussen op Europese wetgeving op dit punt.
Nog nieuws van de CeBit?
… Ja, een Linux-horloge. Met sommige gadgets kun je best twee keer aankomen, moet IBM gedacht hebben. Vorig jaar trok de Watchpad in Hannover veel bekijks, en daarom wordt versie 1.5 van dit intelligente horloge wederom als grote noviteit gebracht. Het ding is trouwens nog altijd niet meer dan een prototype. Welk besturingssysteem er achter de wijzerplaat zit, zou mij het minst interesseren. Maar de marketeers van IBM weten wel beter. Dat er een pinguïn oplicht op het display, maakt het voor de vele computerbeursgangers een omweg meer dan waard. Vreemd volk, die Cebit-gangers.