Het grootste deel van de Nederlandse managers weet niet wat nieuwe software hen aan financieel voordeel oplevert. Bovendien is maar een klein deel van hen ervan overtuigd dat ze de uitgaven volledig in de hand hebben. De onvrede over de noodzaak steeds nieuwe opwaarderingen te kopen neemt dan ook toe. Dit blijk uit een online enquête van het managementblad Itiq.
Nederlandse ondernemingen blijven investeren in software. Uit een enquête van Itiq blijkt dat 60 procent van alle ondervraagde managers verwacht dat de uitgaven aan software in 2002 zullen stijgen. Slechts 13 procent verwacht een daling. De onderbouwing van deze uitgaven laat echter te wensen over, omdat 52 procent zegt geen financiële onderbouwing te hebben voor de return on investment op software-uitgaven.
Deze onduidelijkheid rond de software-investeringen is tekenend voor die markt; slechts een klein aantal managers, 12 procent, zegt de uitgaven volledig in de hand te hebben. Slechts 10 procent zegt, als onderdeel van bezuinigingen op het ict-budget, in software-uitgaven te snijden. Bij die bezuinigingen liggen vooral de consultants onder vuur.
Verzet
Bij gebruikers lijkt het verzet tegen de onduidelijke situatie op de softwaremarkt toe te nemen. Doordat deze markt langzaam verzadigd raakt, is het niet meer vanzelfsprekend dat gebruikers, ondanks de gestaag stijgende uitgaven, direct nieuwe versies aanschaffen. De groei van de vraag naar licenties bleek in de zomer te zijn teruggevallen naar 6 procent, tegen 18 procent vorig jaar. Leveranciers experimenteren daarom driftig met nieuwe modellen, die niet allemaal in goede aarde vallen.
Abonnementsconstructies zijn bijvoorbeeld gunstig voor de fabrikant, maar gebruikers zijn huiverig voor het uit handen geven van hun toch al beperkte keuzevrijheid. Het jongste voorbeeld is de verplichte opwaardering waar Microsoft zijn klanten op trakteert met het Software Assurance-programma. De ontwikkelaar en zijn gebruikers zijn frontaal in botsing gekomen over dit nieuwe model. Volgens de Netwerk Gebruikers Groep Nederland (NGN) is de klant duurder af. De NGN heeft daarom een klacht ingediend bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMA), en zijn leden geadviseerd te wachten met het aanschaffen van nieuwe versies van Office of Windows tot deze uitspraak heeft gedaan.
Bij de bezuinigingen op het ICT-budget liggen de consultants het meest onder vuur. Slechts tien procent van de bedrijven bezuinigt op software. Bij de besparingen op hardware gaat het slechts in twee procent van de gevallen om netwerkapparatuur. Bijna 40 procent van de respondenten zegt overigens niet te bezuinigen op ICT. |
Dienst
Gebruikers zijn volgens de enquête dan ook uitgesproken negatief over de nieuwe licentiemodellen. Leveranciers zien steeds vaker het aanbieden van diensten als nieuwe melkkoe, maar bij gebruikers valt dit model in een uitermate slechte voedingsbodem. Van de respondenten ziet 57 procent vooral nadelen in een maandelijkse facturering van software, terwijl 62 procent verwacht dat het Microsoft .Net-initiatief, dat volledig geënt is op software als dienst, zal zorgen voor een stijging van de kosten.
De manier waarop een aantal softwarebedrijven omgaat met hun licentiebeleid stuit eveneens op grote weerstand. Hoewel de meeste managers het erover eens zijn dat software niet illegaal gebruikt mag worden, zetten ze grote vraagtekens bij de handelwijze van de Business Software Alliance, waar Microsoft een grote stem in heeft. Ze vinden de acties van de BSA onnodig intimiderend, omdat deze lijkt uit te gaan van schuld tot de onschuld bewezen is. Bovendien werken sommige bedrijven door de grote verscheidenheid aan en onduidelijkheid over licenties ongewild met ontoereikende licenties.
Open source
Alle onvrede over het weinig gebruikersvriendelijke beleid van gevestigde leveranciers, en met name van Microsoft, heeft ertoe geleid dat steeds meer managers serieus kijken naar open source als redelijk alternatief. Niet voor niets speelt een bedrijf als IBM daar op in door grote investeringen te doen in open source, zoals onlangs het openstellen van een grote hoeveelheid broncode. Bij Shells bedrijfseenheid Exploratie en Productie in Rijswijk heeft IBM een supercomputer neergezet bestaande uit 1024 servers die allemaal op Red Hat Linux draaien. Ook andere grote ondernemingen werken steeds vaker met Linux.
Linux groeit vooral op de servermarkt snel, volgens IDC zelfs sneller dan Microsoft. Voor de desktop is Linux een minder aantrekkelijk initiatief, omdat het niet gebruiksvriendelijk genoeg is. Voorlopig lijkt het monopolie van Microsoft op de desktopmarkt nog veilig gesteld.