Fred van der Molen beschouwt en becommentarieert het ict nieuws van de afgelopen week. Met deze keer: Mag ik een moment stilte voor de HP3000? Zit er brood in ‘grid computing’? Wat is een tablet-pc? Wat staat er straks op de televisie?
Mag ik een moment stilte voor de HP3000?
… ik hoor niets? Dat is goed. De jongeren onder ons achten het stopzetten van de HP3000-reeks wellicht nauwelijks een klein berichtje in het it-weekblad waard, maar degenen die wat langer meelopen weten dat HP’s beslissing het einde markeert van het minicomputer-tijdperk. Met de introductie van de HP300 in 1972 startte HP’s opmars in de computerindustrie. Minicomputers van leveranciers als HP, Digital, Nixdorf, Burroughs, Honeywell, Data General, ICL, Siemens en andere veranderden het computerlandschap totaal. Het waren mainframe-killers die een einde maakten aan de almacht van monopolist IBM. Dat je met dergelijke systemen net zo vast zat aan de leverancier, werd toen nog niet als een probleem gezien. Computer, besturingssysteem en applicatie waren een heilige drie-eenheid, je wist niet beter.
De bedrijfseigen architectuur verloor in de jaren tachtig de steun van onafhankelijke software-ontwikkelaars, die liever ontwikkelden voor open platforms met grote gebruikersgroepen zoals Unix en later Windows en Linux. Eind jaren tachtig raakte de minicomputer definitief op zijn retour. Veel leveranciers legden het loodje, andere bekeerden zich tot Unix en probeerden hun klanten te ‘migreren’. Maar dat laatste viel niet mee. Minicomputergebruikers zijn namelijk veelal tevreden klanten die niet houden van gedoe. Waarom zou je gaan knoeien aan een oplossing die jaar na jaar zonder mankeren doordraait?
Dat HP nu de stekker trekt uit de HP3000 reeks zal het toch al veelgeplaagde bedrijf niet in dank worden afgenomen. HP kon overigens niet veel anders. De omzet kalfde af en het overzetten van het 3000-besturingssysteem MPE naar het Intel 64-bit platform zou gekkenwerk zijn. En omdat HP op termijn met zijn eigen PA/risc-processoren stopt, was er geen alternatief. Bizar genoeg is er nu nog één computerleverancier die actief ‘minicomputers’ promoot: IBM met zijn AS/400. Terwijl de minicomputer juist bedoeld was om de macht van IBM te breken.
Zit er brood in ‘grid computing’?
..huh, hoe bedoel u? Het Engelse ‘grid’ staat voor rooster, raster of netwerk. In academische kring wordt over ‘grid computing’ gesproken wanneer computers via een netwerk gezamenlijk aan een supergrote rekenklus worden gezet. Op die manier kunnen virtuele supercomputers worden gebouwd. In augustus nam het Amerikaanse National Science Foundation een Teragrid in gebruik waarin de vier betrokken researchinstituten op termijn 3300 processoren zullen onderbrengen.
Maar stel je voor dat via internet grote aantallen standaard pc’s aan elkaar worden geknoopt tot één supercomputer. Er zijn al sterrenkundige projecten geweest waarbij met slimme software rekentaken worden opgesplitst tot hapklare brokken die op pc’s van particulieren worden uitgevoerd.
De eerste ‘grids’ doken eind jaren negentig op in Europa en de VS. Tot dusver beperkten die zich tot academische projecten, maar momenteel onderzoeken IBM en Sun of er brood zit in ‘grid computing’ voor de zakelijke markt. Vorige week kondigden beide bedrijven initiatieven op dat terrein aan.
Het bedrijfsleven begrijpt trouwens zelf ook dat ‘grid computing’ superrekenkracht goedkoper kan maken. Unilever is bijvoorbeeld hoofdsponsor van het Global Grid Forum en ook BMW en Boeing investeren in de technologie.
Waar dit toe gaat leiden? Dat is moeilijk te zeggen. Omdat de ene ‘grid’ weer aan de andere kan worden gekoppeld, kunnen netwerken met theoretisch onbeperkte rekenkracht worden ontwikkeld. De slogan van Sun The netwerk is the computer lijkt na al die jaren actueler dan ooit.
Wat is een tablet-pc?
… daar is geen peil op te trekken. Bill Gates loopt nu al een kleine twee jaar met dummy’s van een tablet-pc rond, maar het wil nog steeds niet tot me doordringen waarom de wereld hier op zit te wachten. Daar maak ik toch wel zorgen over, want Gates heeft het commercieel gezien zelden bij het verkeerde eind.
Eerst de feiten: een tablet-pc is een pengestuurde computer met een draadloze netwerkverbinding en bij voorkeur spraakherkenning. Uiteraard draait er een Microsoft-besturingssysteem op, een aangepaste versie van Windows XP. Maar sommige prototypes lijken op een digitaal schetsboek, terwijl andere – zoals die van Acer – verdacht veel lijken op een gewone ultradunne notebook, compleet met omklapbaar toetsenbord. En weer andere doen denken aan een patserige handpalmcomputer.
Maar zit er nu echt een gat in de markt tussen de lichtgewicht notebook en de handpalmcomputer? Pen- en spraakgestuurde invoer kun je toch moeilijk een aankoopargument noemen. Het toetsenbord zal tot in lengte van jaren het prettigste en meest efficiënte invoersysteem blijven. De meeste functies die nu in de prototypes van de tablet-pc zitten, kun je trouwens ook in een handpalmcomputer kwijt. Dus wat wil Gates nu eigenlijk met die tablet-pc? Of wordt Windows XP Tablet Edition gewoon de opvolger van Windows CE?
Voor echte tablet-pc’s waarop gebruikers lopend aantekeningen maken en af en toe wat inspreken, zie ik een heel beperkte doelgroep. Maar ik zal er wel naast zitten.Gates heeft meestal gelijk.
Wat staat er straks op de televisie?
… in ieder geval niet de settop box.. Weet u nog, de settop box oftewel het opzetkastje? Volgens oude voorspellingen zou rond deze tijd de hele VS en een groot deel van West-Europa er al vol mee staan. Maar heeft u wel eens een settop box gezien? Ze zijn in Haarlem en Amsterdam gesignaleerd, maar de waarheid is dat ‘video-on-demand’, betaaltelevisie en interactieve tv tot dusver nauwelijks van de grond komt. En nu in Europa veel kabelmaatschappijen financieel aan de grond zitten, is de vraag waar het geld nu vandaan moet komen. Want de kabel- en satellietbedrijven zullen hun kastjes toch praktisch gratis moeten uitdelen om hun diensten te slijten.
Ondertussen dingen er tal van andere interessante nieuwe kastjes naar een plaatsje op of onder de televisie. Mijn zoon probeert me al geruime tijd te overtuigen van het nut van een Play Station 2, omdat ik dan dvd-films kan bekijken. Maar met twee-in-één apparaten houdt het niet op. Op de Comdex stonden tal van glimmende kastjes met een wisselende cocktail functies die via de tv kunnen worden bediend of afgespeeld. De meest uitgebreide biedt niet alleen dvd, cd, photo-cd, maar kun ook overweg met mp3-bestanden en mail. Via de ingebouwde internetconnectie kan je mail, videomail en zelfs webcam-beelden verzenden. Er zullen zeker de komende jaren veel kastjes op de televisie worden geplaatst, maar ik vrees dat de ondersteuning van interactieve tv niet tot de unique selling points zal behoren.
