Microsoft ligt onder vuur van de regering van de VS, van Sun Microsystems, van AOL, en nog een aantal grote bedrijven en instellingen. Maar het is een schok dat een klein, praktisch onbekend bedrijf de machtige meedogenloze softwarereus aanpakt. Ximiam uit Boston is een softwarebedrijf van de nieuwe generatie die de markt betreedt met oss-producten (Open Source Software). Ximian is tot nu vooral bekend vanwege een gui-interface voor het Linux-besturingssysteem, op basis van de Gnome-standaard.
Gnome is de grafische gebruikersinterface met vensters, die nodig is voordat kantoorapplicaties kunnen rijpen waarmee Linux een concurrent wordt op de kantoor- of consumenten-pc. Academici en ontwikkelaars hebben veel belangstelling voor deze software, maar er zijn erg weinig commerciële voorbeelden van Linux op de werkplek. Ondanks de groeiende dominantie van Linux op pc-servers. Het is interessant om te zien hoe de voorzieningen die Gnome biedt, zich zullen verhouden tot de gui van de nieuwe Windows XP. Dat is van belang, omdat de grote toekomstige markten, zoals China en Japan, zich al aan Linux gecommitteerd hebben en niet aan Windows (het heeft iets te maken met de kosten!). Ze zullen in de toekomst mogelijk een belangrijke bron van applicaties vormen.
Hoe interessant dit ook is, Microsoft zal in dit stadium niet wakker liggen van Ximian. Maar de oss-beweging is verbolgen over de recente activiteiten van Microsoft om de impact van oss onder controle te krijgen.
Ze hebben de ‘shared source’-strategie aangekondigd als onderdeel van hun .Net-strategie en beweren dat een selecte groep klanten toegang krijgt tot de broncode van hun producten. Dit begrijp ik absoluut niet. Waarom zou een bedrijf door miljoenen regels code van de besturingssystemen of applicaties van Microsoft heen willen ploegen? Microsoft staat bekend om het leveren van onbetrouwbare software en de gedachte aan onderhoud aan een gewijzigde versie is afschuwwekkend!
Als er iets speciaals nodig is – en ik ben daar niet zeker van – dan is ‘open source’ de enige weg voorwaarts. In ieder geval behoudt Microsoft nog de intellectuele eigendomsrechten, en een toekomst op basis van Microsofts ‘shared source concept’ is een nachtmerrie. Het merendeel van de bedrijven en individuen die betrokken zijn bij oss hebben zo hun gedachten over Microsoft, en ik moet het met hen eens zijn.
Ik moet lachen om Microsofts beschrijving van oss als een virus; dat is nogal wat voor een bedrijf dat continu wordt geplaagd door beveiligingslekken en betrouwbaarheidproblemen met de eigen producten. Windows is de droom van iedere hacker, niet oss. Hun bewering dat oss de innovatie een halt toeroept is meelijwekkend. Microsofts monopolie heeft elke innovatie de nek omgedraaid, totdat oss ten tonele kwam. Maar Ximian stelt zich anders op. Ze ondersteunen het Microsoft-model van de toekomst, .Net, met het ontwikkelen van een oss-product, Mono, dat compatible met Microsoft zal zijn.
Dit mes snijdt aan twee kanten. Enerzijds betekent het dat applicaties die compatibel zijn met .Net te poorten zijn naar andere besturingssystemen dan Windows. Anderzijds keurt het hiermee Microsofts beheersing van internet goed. Het belangrijkste voordeel van dit project is dat het mogelijk maakt Microsofts ontwikkeltools te gebruiken om Linux- en andere applicaties te ontwikkelen. De ontwikkeltools van Microsoft zijn goed, behalve dan dat bastaardkind van Pascal, Visual Basic. Met name de nieuwe taal C# ziet er goed uit, ook al zouden we er allemaal van geprofiteerd hebben als we alleen maar de nieuwe taal Java hadden. De meeste .Net-applicaties zullen worden ontwikkeld in C#. Het is prettig om een voorbeeld te zien van de manier waarop oss het voorstellingsvermogen en de creativiteit terugbrengt in de it-wereld.
Desalniettemin is het een heel karwei om een product te maken dat helemaal compatible is met de Microsoft-standaard, met name vanwege alle problemen rond het gebruik van bibliotheken. Alle nieuwe ontwikkeltools gebruiken bibliotheken met routines. Sommige zijn eenvoudig, sommige ingebed, sommige dynamisch gelinkt, enzovoort. De bibliotheken zijn soms onderdeel van de ontwikkelkit, soms onderdeel van de run-time, enzovoort. Een heel complexe situatie die moeilijk te beheersen valt. Een voorbeeld: veel crashes die zo gebruikelijk zijn bij Windows komen door geheugenlekken in de standaardbibliotheken. Dat moet twijfels doen rijzen over het vermogen om betrouwbare gekloonde producten te produceren. Ik wens hen desondanks succes.