Fred van der Molen beschouwt en becommentarieert het ict nieuws van de afgelopen week. Met deze keer: Wie gelooft er nog in pookjes? Gaan we Windows XP gebruiken? Wordt UMTS een nieuw pornokanaal? Nog bang te worden ge-amazoned?
Wie gelooft er nog in pookjes?
…International Business Machines. Nu ook Toshiba begint te twijfelen aan het gebruiksgemak van dat malle pookje dat op notebooks als muisaanwijzer tussen de toetsen wordt geplaatst, dreigt IBM een ‘Einzelganger’ te worden. Jaren hebben notebook-ontwerpers met de muis geworsteld. Alle alternatieven zijn minder comfortabel dan de normale muis, zeker sinds daar een wieltje op zit. Vele oplossingen zagen het licht, twee bleven er over: het pientere pookje (ook wel ‘clitoris’ gedoopt) dat Toshiba en IBM propageren, en het aanraakschermpje (de ’touchpad’) van de rest van de wereld. Alleen HP biedt de elegante oplossing om gewoon beide mee te leveren. Dat goede voorbeeld heeft helaas nooit navolging gekregen. Beide oplossingen worden gesteund door ‘gebruikersonderzoek’ en hebben hun fans, maar het ‘pientere-pookje pact’ van IBM en Toshiba vertoont scheuren. Toshiba introduceert deze weken zijn eerste notebooks (Satellites) met ’touchpad’. Het pookje lijkt definitief op zijn retour. Toshiba kan weer op mijn shortlist. Nu IBM nog.
Gaan we Windows XP gebruiken?
…onvermijdelijk, maar voorlopig nog niet. Het zal niemand ontgaan zijn dat Windows XP inmiddels te koop is. Maar willen we het ook hebben? Volgens de Gartner Group heeft het bedrijfsleven wel andere dingen aan zijn hoofd dan desktops van nieuwe besturingssystemen voorzien. It-managers vinden een verversingsronde van één keer in de drie à vier jaar meer dan zat. Daarbij zijn de meeste nieuwe functies vooral voor thuisgebruikers interessant.
Microsoft gaat zowaar nog aan het ‘Netware-effect’ lijden. Novell kreeg zijn gebruikers eind jaren negentig maar niet over naar nieuwe versies van Netware. Waarom immers geld en tijd investeren in een nieuw besturingssysteem, als de oude goed werkt?
Tevreden gebruikers, dat is dood in de pot voor een softwarebedrijf. Microsoft heeft daar lang geen last van gehad. Altijd dreef de hoop op minder instabiele en trage versies de Windows-gebruikers massaal naar de dealer. Die verwachting kwam altijd maar een beetje uit. De nieuwe versie was duidelijk een verbetering, maar tot Windows 2000 bleef het op de keper beschouwd modderen met onduidelijke vastlopers, ondoorgrondelijke foutmeldingen en computers die sluipenderwijs instabieler werden. Pas met Windows 2000, het eerste echte 32 bits desktop-besturingssysteem van Microsoft, kwam daar een einde aan.
Daarmee gloorde voor Microsoft een probleem. Het was duidelijk dat de snelle en financieel aantrekkelijke verversingscycli niet tot in lengte van dagen konden worden volgehouden. Hoe moest de omzetgroei dan worden veilig gesteld?
Laat dat maar aan Microsoft over. Ten eerste introduceerde het bedrijf een nieuw licentiesysteem voor bedrijven dat meer continuïteit in de inkomstenstroom garandeert; ten tweede wordt illegaal gebruik in XP met een productactiveringsprocedure radicaal aangepakt en ten derde en vooral stort Microsoft zich op een nieuwe markt: het aanbieden van webdiensten. Microsoft is via het .Net-initiatief bezig met een grootscheepse transformatie van softwareproducent tot leverancier van online diensten. Dat is iets om met enige zorg naar te kijken. Wederom gebruikt het bedrijf zijn desktop-monolopie om nieuwe markten te annexeren. Windows is een ideale toegangspoort naar honderden miljoenen potentiële klanten. Met Windows XP wordt duidelijk dat Microsoft na de besturingssystemen en de desktop-applicaties ook het internet wil annexeren. Ga maar na. Wie Messenger wil gebruiken moet zich aanmelden bij het Paspoort-identificatiesysteem (dat geldt binnenkort ongetwijfeld ook voor de online helpdesk); wie de browser start, komt standaard bij de MSN uit en wie een verkeerd webadres intikt komt op de MSN-zoekpagina. Microsoft plaatst met Windows XP een reclamezuil in miljoenen huiskamers en daar moeten we nog voor betalen ook. Kan de Opta daar niet eens tegen optreden?
Wordt UMTS een nieuw pornokanaal?
…de chinezen van Hutchison denken van wel. Hutchison 3G, de Britse aanbieder van mobiele telefonie waarin KPN een aandeel van 15 procent bezit, heeft iemand in dienst genomen om pornodiensten te ontwikkelen. Dat is minder vreemd dan het lijkt. In de kantoren van alle telco’s in West-Europa wordt intensief gebrainstormd hoe die miljardeninvesteringen in Umts-licenties kunnen worden terugverdiend. Dat gaat niet lukken met zakelijke mobiele toepassingen en diensten op basis van plaatsbepaling (de locatie van een bezitter van een Umts-toestel kan namelijk op een tiental meters worden bepaald) die gewoonlijk worden genoemd. Nee, er moet een aantal killer-app’s worden bedacht die grote groepen consumenten veelvuldig en langdurig aan het mobiele toestel kluisteren. Porno dus, heeft Hutchison geconcludeerd. Want met porno zijn immers al eerder veldslagen in de hightech-sector gewonnen. Philips en Sony verloren de slag om de videomarkt omdat de porno-industrie koos voor het concurrerende VHS-formaat; porno is de enige content gebleken waarvoor men op internet wil betalen. En de betaalnummers van KPN floreren dankzij de sekslijnen. Het is daarom niet zo’n gekke gedachte van Hutchison om een hoofd ‘adult services’ te benoemen. Deze persoon krijgt volgens de Financial Times de taak in samenwerking met derde partijen pornodiensten over het UMTS-net van de grond te tillen. Sekslijnen bijvoorbeeld, maar dan met bewegend beeld. Direct apart met Anita! Zal porno het veelgeplaagde KPN er nog eens bovenop brengen?
Nog bang te worden ge-amazoned?
…ehh, wat was dat ook weer? Gewurgd worden door lianen? Je grond en gebouwen langzaam maar onstuitbaar overwoekerd zien worden door de Zuid-Amerikaanse jungle? Vernederd door Tarzan, die er in een reuzenzwaai met je vriendin vandoor gaat?
Nee, ‘geamazoned worden’ dat was enkele jaren terug wat de boekhandel, de muziekhandel, de hypotheekverstrekker, de bank, de aandelenhandelaar, het reisbureau en eigenlijk elke ondernemer op termijn kon overkomen: weggespeeld worden door een virtuele concurrent, een valsspeler die – geholpen door een berg investeringskapitaal en niet gehinderd door beroepscodes – via internet hetzelfde gaat verkopen, maar dan goedkoper.
We weten inmiddels beter. De dotcom-ballon is leeggelopen en veel online winkels hebben het loodje gelegd. Maar Amazon, de eerste, de grootste en de icoon van de e-handel, bestaat nog altijd. Dat is verrassend want het bedrijf maakt kwartaal na kwartaal fenomenale verliezen. In het derde kwartaal van dit jaar was dat 169,9 miljoen dollar op een omzet van 639,3 miljoen. Het meest positieve wat je ervan kunt zeggen is dat de verliezen minder worden. Vorig jaar bedroeg het verlies in dezelfde periode nog 240,5 miljoen dollar. Verontrustend is dan weer dat de omzet vergeleken bij dat kwartaal maar met 1,4 miljoen steeg. Intussen zijn er miljarden dollars doorgedraaid. Volgens mij voelen vooral de aandeelhouders zich enorm ge-amazoned.
