Rechter Colleen Kollar-Kotelly bevestigt haar reputatie van een magistraat die de voorkeur geeft aan schikkingen buiten de rechtbank. Deze districtsrechter behandelt de derde ronde in de langlopende antitrustzaak van het Amerikaanse ministerie van Justitie tegen Microsoft. Zij heeft de twee partijen verordonneerd tot twee november continu intensieve onderhandelingsgesprekken te voeren.
Indien Justitie en Microsoft er vóór die deadline niet samen uitkomen, pakt Kollar-Kotelly de zaak op. Ze heeft al laten weten dat Microsoft dan het zwaard van Damocles boven het hoofd hangt. Het aangeklaagde softwarebedrijf staat de strengste en breedste strafmaatregelen te wachten. Het districtshof zal deze opleggen na een snelle afhandeling van de hoorzittingen, aldus de rechter.
"Ik ben van mening dat een billijke schikking te bereiken valt als iedereen zich redelijk opstelt", verklaarde de rechter vorige week vrijdag. Ze hield toen een bijeenkomst met Justitie en Microsoft om het schema van de komende hoorzittingen te bepalen.
Bemiddelaar
Kollar-Kotelly gaf beide partijen de opdracht om de komende twee weken 24 uur per dag, zeven dagen per week onderhandelingsgesprekken te voeren. Indien er gedurende die periode geen vooruitgang is geboekt, zal Kollar-Kotelly een bemiddelaar toewijzen die om de tien dagen rapport uitbrengt aan de rechter.
In de eerste ronde van de antitrustzaak had rechter Thomas Penfield Jackson al een bemiddelaar, collega-rechter Richard Posner, aangesteld. Die gooide er na herhaalde gespreksrondes en schikkingspogingen het bijltje bij neer. Beide partijen waren te halsstarrig in hun standpunten om tot elkaar te komen, aldus Posner.
Inmiddels heeft Microsoft al laten weten dat het de aanstelling van een bemiddelaar onnodig acht. Hiermee is echter niet gezegd dat de softwareleverancier een schikking nabij of wenselijk acht.
Kollar-Kotelly heeft de rechtszaak toegewezen gekregen middels een loting. Dit gebeurde nadat het hoger beroepshof de opdeling van Microsoft had afgewezen en de verdere afhandeling overliet aan het lagere niveau van de districtsrechtbank.
De nieuwe rechter heeft ook vast het schema bepaald voor het geval de afgedwongen onderhandelingen falen. Dan moet Justitie zijn voorstel voor sancties indienen vóór zeven december. Vervolgens moet Microsoft een reactie indienen vóór twaalf december.
De agenda van rechter Kollar-Kotelly is drukbezet: de echte hervatting van de antitrustzaak start pas op 11 maart 2002. Dit is later dan Justitie wilde, maar aanmerkelijk eerder dan Microsoft wenste. De aangeklaagde softwareleverancier wilde enkele maanden tijd om zich voor te bereiden op deze fase van de rechtszaak. Justitie wenste de zaak te hervatten in februari.
Geweigerd
Microsoft had Kollar-Kotelly ook verzocht de breedte van haar blikveld en de daaruit voortvloeiende strafmaat te beperken tot alleen de reeds door rechter Jackson geconstateerde overtredingen. Kollar-Kotelly heeft dit ronduit geweigerd. Het zou een grove fout zijn om de mogelijke strafmaatregelen te beperken voordat al het bewijs is gehoord, aldus de districtsrechter.
Ze heeft de juristen van beide partijen erop gewezen dat ze gemachtigd is te oordelen over zowel reeds gepleegde schendingen van de antitrustwetgeving als potentiële toekomstige schendingen. Het nieuwe Windows XP – dat op 25 oktober wordt gelanceerd maar al vanaf 24 september verkrijgbaar is op nieuwe pc’s -blijft dus niet buiten schot. Dit besturingssysteem bevat diverse nieuwe geïntegreerde applicaties en functies.
Juristen zien de tactiek van de rechter als een duidelijke verhoging van de druk op de strijdende partijen om tot een schikking te komen. "Beide kanten moeten inzien dat dit waarschijnlijk hun laatste kans is om een oplossing uit te werken die niet wordt opgelegd door een gerechtshof", aldus antitrustexpert Andy Strenio van het Amerikaanse advocatenkantoor Powell, Goldstein, Frazier & Murphy.
Maatregelen
De dreigende straf is gebaseerd op de interim-maatregelen die Jackson had geformuleerd voor de periode tussen het moment dat Microsoft een splitsing werd opgelegd en de voltooiing daarvan. De softwareproducent ging echter in hoger beroep waardoor die interim-maatregelen werden opgeschort in afwachting van deze tweede ronde in de rechtszaak.
De aanklagers van Justitie zijn uit op een straf die onder meer inhoudt dat Microsoft andere software-ontwikkelaars meer toegang moet geven tot de broncode van zijn besturingssysteem Windows. Het bedrijf is hier tegen omdat dit de concurrentiepositie zou schaden. Een hoger beroep voor het Hooggerechtshof, de hoogste gerechtelijke instantie, is na deze derde ronde nog altijd mogelijk.