In Amerika moeten veel werknemers het met tien vakantiedagen per jaar doen. Een Europese zomerstilte is hier dan ook onbekend, maar dit jaar hebben verschillende hightech-bedrijven in de vallei hun medewerkers collectief een week met onbetaald verlof gestuurd.
Dit in het kader van kostenbesparing, net als het beperken van leuke conferentiereisjes en het afschaffen van de gratis donuts, sushi-lunches en massages. Hoewel een aantal medewerkers definitief niet meer hoefde terug te komen, is de lokale werkeloosheid met 4,2 procent nog steeds aan de lage kant. Dat komt deels doordat ‘Out-of-Staters‘, mensen die vanuit de andere staten naar Silicon Valley waren gekomen, hun spulletjes weer in de ‘U-haul‘ verhuisauto’s pakken om de nog steeds hoge kosten van levensonderhoud te ontvluchten. Er is ook weer kantoorruimte te huur. "Vorig jaar vroegen de verhuurders als aanbetaling meer dan wij bij de eerste financieringsronde hadden opgehaald", aldus de directeur van een startup bij een recente netwerkbijeenkomst. Ze vertelde opgewekt dat sollicitanten geen onredelijke salariseisen meer stellen en dat ze vrijwel nieuwe servers kan kopen voor ’10 cents on the dollar’. Onderzoekers bij bedrijven zoals Intel zijn als vanouds hard aan het werk: innovatie is de beste aanval op de huidige terugslag. Kortom, er is in de vallei nog steeds veel te doen, maar de knettergekke, overspannen situatie van de afgelopen goudkoorts is voorbij.
Er is weer tijd voor andere zaken des levens. Gelukkig maar, want de valleibewoners moeten weer zelf boodschappen doen. De kleine bestelwagens (vans) die boodschappen thuis kwamen bezorgen, zijn van de weg gehaald: de ‘online supermarkt’ Webvan is failliet. Op zichzelf was het idee voor deze startup niet kansloos, maar de grote schaal waarop dit pijlsnel werd aangepakt, zonder samenwerking met een bestaande supermarktketen en zonder kennis van deze business met z’n lage marges, reduceerde de kans op succes tot nul. Durfkapitalisten zagen het aanvankelijk wel zitten en investeerden 400 miljoen dollar, zelfs voor de vallei een gigantisch bedrag. Webvan begon in juni 1999 met bezorging in San Francisco en omgeving, trok in september George Shaheen aan (directeur van Andersen Consulting, nu Accenture) en haalde twee maanden later bij de beursgang 375 miljoen dollar op. Het liet voor 1 miljard (!) dollar aan geavanceerde distributiecentra bouwen, nam een in problemen verkerende concurrent over, bedacht een nieuw logo, enzovoort. Geen wonder dus dat de kwartaalcijfers telkens dramatische verliezen lieten zien.
Hoewel de dienstverlening van Webvan voor nichemarkten bestemd leek, sprak de directeur ongestraft in termen van de totale (!) Amerikaanse supermarkt- plus kant-en-klaar-business ("Bij 5 à 6 procent van de markt van 550 miljard hebben wij een omzet van 30 miljard"). De aandelenkoers gleed onderuit en eerder dit jaar stapte de 56-jarige directeur op met een jaarlijkse uitkering van 375.000 dollar voor de rest van zijn leven en kwijtschelding van een lening van 6 miljoen. In de lokale pers laaide verontwaardiging op, maar dat was aan de late kant. Deze overeenkomst stond voor iedereen zichtbaar in de prospectus en op http://www.freeedgar.com. De man was aangetrokken ‘als naam’ om de startup snel naar de beurs te loodsen en die klus was geklaard.
De chauffeurs van Webvan, die de boodschappen moesten bezorgen op het door de klant aangegeven tijdstip — een lastige klus gegeven het verstopte wegennet — zijn er bekaaider afgekomen. Misschien dat één van hen het obligate boek gaat schrijven of de ervaringen om weet te zetten in een theatershow, zoals een ex-werknemer van Amazon gedaan heeft. Sinds het aflopen van zijn geheimhoudingsverklaring staat deze voormalige medewerker klantenondersteuning op de planken met de ‘one man show ’21 dog years: doing time @ Amazon‘ (zie http://www.mikedaisey.com). Na drie maanden in Amazons Seattle, zit hij nu in New York. De show, die volgens verschillende recensies tamelijk komisch is, komt nog naar San Francisco.
Maar zolang hoeft de vallei niet te wachten op lachers. De meeste Amerikanen zijn nu eenmaal goedlachs en positief ingesteld, zeker in het zonnige Californië. Paneldiscussies bij de talloze it-conferenties leveren hier dan ook vaak smakelijke lachsalvo’s op. Zo ook op het feestje in het Tech Museum te San José eerder deze maand ter ere van de twintigste verjaardag van de introductie van de IBM-PC. Eén van de IBM’ers van het team had veel succes met de one-liner van de avond: "Ik heb weliswaar ctrl-alt-del uitgevonden, maar Bill heeft het beroemd gemaakt". Slechts één panelgenoot leek de grap niet zo te kunnen waarderen (zie http://news.cnet.com – zoekterm ‘IBM engineer pokes fun at Gates’ – en klik op de videolink).
Caroline Beijer, Correspondente van Computable
