Docent noch cursist hoeven de deur uit. Zelfs de toetsen kunnen op afstand worden afgenomen. Anton de Boer en Hans de Graaf uit Weesp ontwikkelden een elektronische leermethode voor medewerkers van drogisterij-ketens.
Het begon allemaal met het automatiseren van centrale examens in de drogisterij-branche. Vervolgens maakte het duo lespakketten op cd-rom. Tegenwoordig fungeert hun bedrijf zelfs als examencentrum voor deze (opfris)cursussen.
Het kantoortje in de verbouwde boerderij aan de Vecht biedt niet alleen plaats aan de twee automatiseerders van A&B Edutainment. In de gang vangt een computer de meeste telefoontjes op. Hier bellen de cursisten in, die na een juiste beantwoording van zes meerkeuzevragen een codenummer krijgen dat hen toegang geeft tot het volgende hoofdstuk op de cd-rom. En als de drogisterijketen dat wil, krijgt die gepresenteerd hoe snel de vakopleiding of de bijscholingscursus doorlopen is.
Visual-basic
Examens in de drogisterijsector zijn net zo georganiseerd als de it-examens waar ict-examenorganisatie Exin over waakt: verschillende instituten kunnen de cursussen geven, het examen vindt centraal plaats, onder toeziend oog van, in dit geval, branche-organisatie Pharmacon.
De Boer en De Graaf begonnen met het automatiseren van de examens, afgenomen door Pharmacon. De Boer: "Tot voor kort kon je slechts twee keer per jaar examen doen, in september of april. Ons elektronische lespakket heeft er toe bijgedragen dat er nu tweehonderd dagen per jaar examen afgelegd kan worden. Ben je klaar met de vakopleiding, dan kun je vier weken later examen afleggen."
Al doen tien kandidaten tegelijk examen, allen krijgen een andere test. De examenorganisatie heeft een tamelijk beperkte hoeveelheid vragen. Om te voorkomen dat deelnemers zich niet de leerstof eigen maken, maar alle vragen en antwoorden uit hun hoofd leren, bewaakt Pharmacon de vragen angstvallig.
Om die reden deelt de computer vlak voor het examen de vragen en antwoorden willekeurig in. De Graaf: "Daar zorgt een algoritme voor, dat de gegevens door elkaar husselt op basis van de geboortedatum, de naam van de kandidaat en het tijdstip waarop die met de test begint."
Na afloop buiten op de stoep antwoorden vergelijken is daardoor onmogelijk. "Kandidaten hebben misschien wel dezelfde vraag gehad, maar bij de een was het juiste antwoord B, en bij de ander D."
Bibliotheek
De Pharmacon-examens worden, tot spijt van het duo, nog steeds centraal afgenomen. "We hebben voorgesteld om bijvoorbeeld openbare bibliotheken in te zetten als plaatsen waar examen kan worden gedaan. Je meldt je aan bij de balie, betaalt het examengeld, en een bibliotheekmedewerker ziet erop toe dat je niet spiekt," vertelt De Graaf. "Voor de bibliotheken kan dit nog de nodige bijverdiensten opleveren."
Geen enkele opleider paste de lesmethoden aan het automatische examen aan, vertelt De Boer. Het bleven avondklasjes in september of april, met docenten van wisselend niveau, vervelende reistijden en onmogelijke locaties. "De drogisterij kwam geen stap verder."
Daarom schreef het duo een lespakket dat op iedere willekeurige plaats te volgen is. Een cd-rom met de lesstof en een diskette waarop de voortgang wordt bijgehouden, dat is alles. Er hoeft geen software geïnstalleerd te worden, met als voordeel dat je thuis kunt beginnen en op iedere ander computer kunt doorgaan. Is een hoofdstuk af, dan kun je inbellen op de computer in Weesp om een test te doen. Slaag je daarvoor, dan krijg je het codenummer voor het volgende hoofdstuk. "Cursisten bepalen zelf waar en wanneer ze willen studeren. Voor mijn part bellen ze midden in de nacht."
Wanneer een cursist langere tijd niet inbelt voor zo’n teletoets dan proberen De Boer en De Graaf per brief de deelnemer opnieuw te stimuleren. "En als dat niet helpt, dan gaan we bellen."
Hans de Graaf programmeerde de telefooncentrale en schreef het programma voor de opbouw van de cursussen. Enthousiast: "Alles is geschreven in Visual-Basic." Een heuse docent levert materiaal, vragen en antwoorden aan, De Graaf zet ze om in pdf-bestanden, vragenlijstjes, meerkeuze-examentoetsen en maakt het geheel klaar om op cd-roms te worden gebrand. Ook knoopt hij deze cd-roms aan de telefooncentrale. Die doet nu tevens dienst als examenruimte.
Heeft een kandidaat alle hoofdstukken van de opfriscursus op de cd-rom met goed gevolg afgerond, dan is hij geslaagd. Flexibiler kan niet, meent De Graaf. Hij wijst naar de logbestanden van de centrale: "Een vrouw wilde haar opfriscursus snel kunnen afronden. Ze had niet veel tijd en studeerde ’s avonds na negenen, als de kinderen naar bed zijn. Je ziet het aan de tijden waarop ze inbelde om tests te doen. Om twee uur ’s nachts belde ze voor de afsluitende test."