De ict-denktank van de overheid Infodrome komt met het voorstel om een instituut op te richten dat de zwakke punten van de Nederlandse ict-infrastructuur in kaart brengt, bij een crisis ingrijpt en regels opstelt voor de eigenaars van netwerken. De huidige aanpak van de overheid is te versnipperd om deze zaak van landsbelang adequaat het hoofd te bieden.
Buitenlandse cyberaanvallen, kabelbreuken en het grootschalig uitvallen van de stroomvoorziening zijn voorbeelden van mogelijk onheil dat de Nederlandse informatiesamenleving verregaand zou kunnen ontregelen. Hoe groot de impact van dergelijke gevaren precies is en hoe de gevolgen zoveel mogelijk te beperken zijn, moet het door Infodrome voorgestelde Kwict-instituut (Kwetsbaarheid ict) bepalen.
Infodrome nodigde afgelopen maand tien experts uit om te brainstormen over de kwetsbaarheid van de Nederlandse netwerken en met een oplossing te komen. De uitkomsten zijn verwerkt in het door Infodrome opgestelde advies ‘Het Kwict-instituut, regulerend en stimulerend naar een betrouwbare ict-infrastructuur’. De denktank vindt dat de overheid regulerend moet optreden om de betrouwbaarheid van de publieke infrastructuur te garanderen. Zo zouden aanbieders van producten en diensten door een wetswijziging aansprakelijk moeten zijn voor mogelijk falen van hun netwerkdiensten of hardwarevoorzieningen. Momenteel opereren zij op basis van ‘best effort’. Daarnaast moet een bestaand of nog op te richten instituut de publiek/private discussie over het onderwerp leiden en optreden bij het bestrijden van een ramp. Het instituut zou rechtstreeks aan de minister-president moeten rapporteren.
Discussie
"Ik kon mij niet verenigen in de vertaling van Infodrome van wat is besproken tijdens de brainstorm-sessie", geeft Hans Leemans, directeur van brancheverening Nlip van de Nederlandse internetaanbieders, als verklaring voor zijn weigering om het Infodrome-document te ondertekenen. "In de eerste versie die ik een week na onze sessie onder ogen kreeg kwamen woorden als ‘makelaar in kennis’ en het ‘Kwict-instituut’ voor. Dat zijn termen die wij nooit gebruikt hebben. Daarom heb ik mijn handtekening niet onder het document geplaatst." Ook Arie van der Zwan maakte deel uit van de expertgroep, maar ging niet akkoord met de tekst van Infodrome. Hij was niet bereikbaar voor commentaar voor het sluiten van deze Computable.
Vorige week donderdag organiseerde Infodrome een openbare discussieavond om het Kwict-advies tegen het licht te houden. CDA-parlementariër Joop Wijn gaf aan te vrezen dat door de kakofonie aan instanties die zich over ict-risico’s buigen uiteindelijk niets gebeurt. De politicus acht een coördinerend instituut zeer gewenst. Fenit-voorzitter Henk Broeders maande tot kalmte, omdat in zijn ogen netwerken steeds robuuster worden en grootschalige ict-rampen gezien de ervaringen bij de millenniumwisseling niet waarschijnlijk en te overzien zouden zijn.
Politieke verdeeldheid
In maart diende Joop Wijn, Tweede Kamerlid voor het CDA, een motie in om een sectoroverschrijdend plan van aanpak inzake de bescherming van vitale infrastructuur op te stellen. Het falen van strategische infrastructuur kan leiden tot grote schade in menselijk, economisch en nationaal veiligheidsopzicht en moet daarom nodig onderzocht worden. Naast Wijn ondertekenden de kamerleden Bert Bakker (D66), Kees Vendrik (Groen Links), Leen van Dijke (Christen Unie) en Koos van den Berg (SGP) de motie.
Wijn constateert dat de urgentie van kwetsbare netwerken uit het politieke geheugen gewist is na de probleemloze millenniumwisseling. "Bij de aanpak van het millenniumprobleem was iedereen in politiek Den Haag zich bewust van de kwetsbaarheden van onze ict-infrastructuur", aldus de parlementariër. "Toen in de millenniumnacht nauwelijks iets is gebeurd, is de bezorgdheid ingestort. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft dit onderwerp helemaal laten verslonzen. Het oprichten van een instituut zorgt voor de continuïteit die bij het onderwerp van storingen in de ict-infrastructuur een absolute vereiste is."
De VVD betwijfelt of een instituut de beste remedie is om de kwetsbaarheid van de Nederlandse netwerken aan te pakken. "Het institutioneel gerichte voorstel van Infodrome ziet een aparte organisatie als de beste oplossing. Dat moet burgers tot rust brengen en politici het idee geven dat ze iets aan het probleem gedaan hebben", zegt Elly Plooij, Europarlementariër voor de VVD. "Het is de vraag of deze weg een betrouwbaarder infrastructuur oplevert. Het negeert in ieder geval bestaande oplossingen." Kijk eens naar Europese initiatieven, luidt haar advies.
