Jammer dat Sito Dekker zo’n negatief beeld heeft van ‘open source’. Zijn visie lijkt me voornamelijk gebaseerd op halve waarheden en verwarring van feiten, schrijft Jeroen van Disseldorp. Ik ga in op Dekkers vijf argumenten, op grond waarvan hij meent te kunnen constateren dat ‘open source’ de professionalisering van de informatietechnologie ondermijnt.
Als eerste noemt de heer Dekker in zijn ingezonden brief ‘Open source: een ernstige aanslag op professionalisering IT’ (Computable, 15 juni) dat ‘open source’ indruist tegen het principe van ‘inkapseling van kennis’. Na het beschrijven van het componentenidee van hardware stelt hij dat de ‘open source’-ideologie het tegenovergestelde nastreeft, omdat men zich in andermans componenten moet verdiepen. Ofwel, de ethernetkaart-leverancier moet zich met onderdelen op het moederbord bezig houden om zijn product aan de praat te krijgen.
Met enige regelmaat hebben Microsoft en ‘open source’-ontwikkelaars het met elkaar aan de stok over de zakelijke grondslag van softwareontwikkeling en -distributie. In die zin bevat het verhaal ‘Eerlijk zullen we alles delen‘ van Craig Mundie, senior vice president van Microsoft, in Computable weinig nieuws. ‘Shared source’, Mundie’s alternatief voor ‘open source’, deelt de broncode met klanten en partners, maar verder gaat Microsoft niet. Niets nieuws onder de zon, maar de getergde reacties uit de ‘open source’ wereld zijn er niet minder om. Een kleine bloemlezing: Eric S. Raymond: "Het is bedrog, oplichterij, zwendel … Microsoft probeert gewoon mensen gratis voor zich te laten werken!"; Alan Cox: "In de visie van Microsoft draait ‘shared source’ nog steeds om het controleren en bezitten van code."; en Linus Torvalds: "Het gaat niet om zoiets kleinzieligs als intellectuele eigendomsrechten.". Lees ook het antwoord van Craig Mundie, GPL devalueert waarde van ideeën, op deze reacties. Al deze artikelen zijn vertaald door Peter Wesselink. Natuurlijk bleven de reacties van lezers niet uit: ‘Free software’ prima te combineren met andere business-modellen; ‘Open source’ en het communistisch gedachtegoed; ‘Kruis OSS met MS’, Kapitalistische jacht op Linux is open, Linux is ‘free’ software, Het nobele doel van ‘open source’, ‘De strijd gaat om geld versus vrijheid’, ‘Opkomst Open Source symptoom van volwassenheid’, ‘De beweging’ en de beroepseer, Bron van verwarring, Een miskend softwarebakker en Kritiek deert ‘open source’-criticaster niet. |
Buiten het feit dat de ‘ideologie’ hier helemaal niets over zegt, bestrijd ik dat dit een eigenschap is die alleen in de ‘open source’-wereld plaatsvindt. In de ‘echte’ wereld is dit ook zo. Standaarden worden middels forums, RFC’s (request for comments), enzovoorts vastgesteld. De ethernetkaart-producent heeft mensen in dienst die nagaan of nieuwe standaarden straks toe te passen zijn in combinatie met hun producten. Om hierbij tot een goed eindresultaat te komen is kennis nodig van de ‘andere kant’ van interfaces. Ook in de softwareontwikkeling is zulke kennis nodig. Als ik als ontwikkelaar een programma schrijf voor een bepaald besturingssysteem, dan moet ik tot op zekere hoogte ook de specifieke eigenschappen van dat besturingssysteem kennen om mijn programma daar goed mee te laten werken. En ja, als ik een ‘open source’-programma schrijf, moet ik datzelfde nog steeds doen. Uiteindelijk hoeft de consument hier niet meer over na te denken. Ontwerpers zullen zich echter altijd in de context moeten verdiepen. Het mooie van ‘open source’ is dat je ook kan controleren of de ander zich aan de standaarden houdt.
Weinig innoverend
Het tweede punt dat de schrijver noemt is de geringe innovatie die ‘open source’ teweeg zou hebben gebracht. Het is spijtig dat hij de weken voor de publicatie van zijn brief de Computable niet heeft gelezen, want dan had hij het betoog van Alan Cox gezien. Die beschrijft hoe het hele internet op de ideologie van ‘open source’ is gebouwd. In de praktijk is het leeuwendeel van de computers op het internet uitgerust met ‘open source’ software. (Zie bijvoorbeeld de Netcraft studies.) Is het internet dan niet dé innovatie van de afgelopen decennia? Zou het leven van alledag hetzelfde zijn zonder de ontwikkeling van het internet?
Ook zouden ‘open source’-projecten vaak slechte klonen zijn van commerciële producten. Dit is voor veel ‘open source’-projecten ongetwijfeld waar. Aan de andere kant is er minstens zoveel slechte commerciële software, al dan niet gekloond van goede ‘open source’. Het goed of slecht, innovatief of niet zijn van software heeft niets te maken met het licentiemodel van de software, maar met het idee en doel van de software. Nadat je het idee en doel gedefinieerd hebt, kies je pas een licentiemodel waarmee je het meeste succes denkt te behalen. Dat er veel ‘open source’-projecten worden opgestart is een gevolg van het gemak waarmee dat kan. Met een paar klikken op de muis heb je een nieuw project gestart. Dat veel van die projecten falen of niets bruikbaars produceren komt mijns inziens door een wankel idee of doel, geringe mobilisering van mensen of domweg slechte uitvoer.
Volgt het derde punt; de vergelijking van ‘open source’ met communisme. Hiervoor zou ik de schrijver graag willen doorverwijzen naar een artikel dat ‘open source’ aan de kapitalistische grondeigenschappen toetst: http://linuxtoday.com/news_story.php3?ltsn=2001-05-18-007-20-OP
Ten vierde stelt de heer Dekker dat de ‘open source’-beweging een nobeler doel zou moeten kiezen dan het vernederen van Bill Gates. Hieruit blijkt dat hij niet echt snapt waar ‘open source’ voor staat. De ‘open source’-beweging heeft een nobel doel. Het doel is om goede, betrouwbare software te maken die voor iedereen beschikbaar is en iedereen de vrijheid geeft om te doen met die software wat hij wil. Dit staat dus totaal los van wat een ‘open source’-programma inhoudelijk doet of zou moeten doen.
Omgangsvormen
Tot op zekere hoogte ben ik het met het vijfde punt van de heer Dekker eens, over de omgangsvormen binnen de ‘open source’-wereld. Hij heeft gelijk dat er nogal eens wordt afgegeven op Microsoft en kompanen. Mijns inziens is dit puur een gevolg van een conflict in uitgangspunten. Waar ‘open source’ zich hard maakt voor vrijheid van software, wil Microsoft zijn software kost wat kost in eigendom houden. Gegeven de marktpositie van Microsoft en de reputatie van haar producten is het dus niet verwonderlijk dat mensen zich hiertegen afzetten door het bedrijf openlijk te hekelen. Het is echter een fenomeen dat niet verward dient te worden met grondbeginselen van ‘open source’ als beweging. Linus Torvalds heeft herhaaldelijk beweerd geen hekel te hebben aan Bill Gates. ‘Billbashing’ is een hobby geworden van velen, waaronder mensen die ‘open source’ een warm hart toedragen. Onprofessioneel? Zeker. Tijdverspilling? Ja. Schandelijk? Ach, vice versa wordt er ook genoeg FUD (fear, uncertainty and doubt) geproduceerd.
Samenvattend concludeer ik dat de stelling van de heer Dekker is gebaseerd op een vertroebeld beeld van wat ‘open source’ is en waar het voor staat. Hij laat zich ogenschijnlijk leiden door eenzijdige informatie, zonder naar de andere kant van het verhaal te kijken. Dit terwijl er legio voorbeelden zijn van praktijksituaties waar ‘open source’-software met succes wordt toegepast. Daarnaast verwart hij ‘open source’ als ideologie of beweging met individuen die ‘open source’ aanhangen. Ik weet zeker dat ik mensen zou kunnen vinden die bij de heer Dekker een misselijkmakende indruk achterlaten, maar toch op dezelfde politieke partij als hij stemmen. Dat is volgens mij geen reden om die politieke partij af te vallen, of wel?
Jeroen Van Disseldorp Raamsdonkv