De berichtgeving over ‘open source’ heeft een vloed van reacties tot gevolg gehad. Zo maakt een van de scribenten, volgens Dennis Leeuw, een aantal cruciale denkfouten. Hij wil bijvoorbeeld graag weten wat er zo inefficiënt is aan ‘open source’?
Naar mijn idee maakt Sito Dekker in zijn bijdrage ‘Open source: ernstige aanslag op professionalisering IT’ (Computable, 15 juni) enkele cruciale denkfouten. Laat ik zijn stappen eens een voor een doorlopen. Hij begint mijns inziens met zijn fundamenteelste denkfout, namelijk het principe van ‘encapsulation’ of inkapseling van kennis. Het voorbeeld dat hij geeft is overtuigend, maar met het daadwerkelijke punt over de software slaat hij de plank mis.
Met enige regelmaat hebben Microsoft en ‘open source’-ontwikkelaars het met elkaar aan de stok over de zakelijke grondslag van softwareontwikkeling en -distributie. In die zin bevat het verhaal ‘Eerlijk zullen we alles delen‘ van Craig Mundie, senior vice president van Microsoft, in Computable weinig nieuws. ‘Shared source’, Mundie’s alternatief voor ‘open source’, deelt de broncode met klanten en partners, maar verder gaat Microsoft niet. Niets nieuws onder de zon, maar de getergde reacties uit de ‘open source’ wereld zijn er niet minder om. Een kleine bloemlezing: Eric S. Raymond: "Het is bedrog, oplichterij, zwendel … Microsoft probeert gewoon mensen gratis voor zich te laten werken!"; Alan Cox: "In de visie van Microsoft draait ‘shared source’ nog steeds om het controleren en bezitten van code."; en Linus Torvalds: "Het gaat niet om zoiets kleinzieligs als intellectuele eigendomsrechten.". Lees ook het antwoord van Craig Mundie, GPL devalueert waarde van ideeën, op deze reacties. Al deze artikelen zijn vertaald door Peter Wesselink. Natuurlijk bleven de reacties van lezers niet uit: ‘Free software’ prima te combineren met andere business-modellen; ‘Open source’ en het communistisch gedachtegoed; ‘Kruis OSS met MS’, Kapitalistische jacht op Linux is open, Linux is ‘free’ software, Het nobele doel van ‘open source’, ‘De strijd gaat om geld versus vrijheid’, ‘Opkomst Open Source symptoom van volwassenheid’, ‘De beweging’ en de beroepseer, Bron van verwarring, Een miskend softwarebakker en Kritiek deert ‘open source’-criticaster niet. |
Zijn overtuiging is dat de ‘open source’-wereld voort zou moeten bouwen op andermans componenten en dat niet doet. Dit is een dubieus punt. Bedoelt de heer Dekker dat we de software van anderen moeten gebruiken en daarop bouwen of bedoelt hij dat we de code van anderen moeten gebruiken en daarop voort moeten bouwen?
Innovatief denken
De code levert het bekende probleem op van ‘closed source’ versus ‘open source‘, dus ik neem aan dat hij bedoelt dat we moeten integreren met bestaande software. Niet het wiel opnieuw uitvinden, maar progressie. In mijn optiek is dat nu juist wat ‘open source’ is. Ik ben ooit begonnen met GNU/Linux omdat ik niet-homogene netwerken aan elkaar wilde koppelen. Met Samba (zeg maar de Windows-netwerkemulatie), Netatalk (de Appletalk-netwerkemulatie) en met Mars (de netwerkemulatie van Netware) was ik in staat om alles met alles te laten praten. Volgens mij bouwt de ‘open source’-wereld juist verder op reeds bestaande kennis. Het is dé inkapseling van kennis.
Komen we even soepel als de heer Dekker op zijn tweede punt, namelijk de innovatie kracht van ‘open source’. Nu kan ik heel flauw vragen wat de innovatie kracht is van Microsoft, maar dan snijd ik zijn vijfde punt aan. Dat is nog even te vroeg. Een andere mogelijkheid is om een lijst te geven van innovaties ontstaan vanuit ‘open source’, zoals Fetchmail, Wget (hulpmiddel voor het zoeken naar files), Imap (internet message acces protocol), het bijna gehele internetprotocol, want ook documenten kunnen ‘open source’ zijn; neem dus gerust de tijd om eens wat RFC’s (request for comments) te lezen. Maar daar gaat het mij eigenlijk niet om. Voor mij is ‘open source’ het bouwen van een beter systeem, betere software. Onafhankelijkheid van een leverancier. Als bedrijf X niet de kennis of knowhow heeft om het op te lossen, ga ik naar bedrijf Y. Innovatie is er als je het wilt zien. Ik vind een stabiel besturingssysteem met de meest gebruikte C-compiler ter wereld (beschikbaar voor bijna elk systeem) al een revolutie. Maar misschien ben ik met minder tevreden dan Dekker.
Dan komen we op het stokpaartje van menig anti-‘open source’-adept. ‘Open source’ is communistisch. Deze is eigenlijk te belachelijk voor woorden om er op in te gaan. Maar ik kan het toch niet laten, sorry. Even de tweede paragraaf van de GPL knippen en plakken: When we speak of free software, we are referring to freedom, not price. Our General Public Licenses are designed to make sure that you have the freedom to distribute copies of free software (and charge for this service if you wish), that you receive source code or can get it if you want it, that you can change the software or use pieces of it in new free programs; and that you know you can do these things. Volgens mij was communisme iets met markteconomie tegenover een geleide economie. Volgens mij had het iets te doen met prijs, niet met vrijheid. Maar zoals ik al zei, zonde van de tijd om hier iets over te zeggen.
Inefficiëntie
Dan blijven punt vier en vijf over. Ik schaar ze voor het gemak maar even onder één noemer, omdat het vernederen van Bill Gates onprofessioneel, ongenuanceerd en sociaal onbeholpen – wat de ‘open source’rs volgens Dekker zijn, voor mij binnen dezelfde categorie vallen. Ik kan hem helaas op dit punt geen ongelijk geven. De manier waarop een aantal van de mensen binnen de ‘open source’-wereld praat over collega-ontwikkelaars binnen ‘closed source’-bedrijven, is niet altijd even netjes. Ook ik maak me daar schuldig aan, net als de mensen binnen de ‘closed source’-wereld elkaar soms met woorden en rechtszaken proberen af te maken. Dit is niet om het goed te praten, alleen een constatering en de twee punten hebben naar mijn idee niets met ‘open source’ of de professionalisering van informatietechnologie te maken.
Wat nog blijft hangen uit zijn samenvatting is zijn opmerking met betrekking tot inefficiëntie; ik snap hem niet. Wat is er inefficiënt aan ‘open source’? Iemand schrijft een stuk software en ik knip en plak het in mijn programma, wat is daar inefficiënt aan?
Toch geef ik de hoop niet op voor Dekker. Volgens mij wilde hij alleen een discussie uitlokken en snapt hij het best. De titel van de eerste pagina van http://www.codeproject.com is niet voor niets: Free Source code and tutorials. De Sito Dekker had me mooi te pakken, en ik trapte erin.
Dennis Leeuw Utrecht