De ‘Expertgroep Breedband’, een initiatief van de Internet Society Nederland (Isoc.nl), adviseert de overheid om de aansluiting van overheidsgebouwen, kleinbedrijven en woningen op snelle glasvezelnetwerken niet aan de markt over te laten. De uitbaters van de huidige aansluitnetten houden innovatie alleen maar tegen. Om niet achter te raken, moet de overheid de regie in eigen handen nemen en deze niet overlaten aan de markt.
De schop moet opnieuw de grond in. Dit keer om huizen en gebouwen van glasvezel te voorzien. Het rapport ‘Slim graafwerk’ dat deze week verscheen stelt dat de bestaande koperdraden van de KPN en het coax van de kabeltv-aanbieders niet geschikt zijn om toekomstige toepassingen van internet zoals beeld, video en intensieve datatoepassingen te verzorgen. Hiervoor zijn glasvezelaansluitingen nodig die een symmetrische verbinding van 10 Mbit per seconde met internet kunnen garanderen, zodat gebruikers met deze transmissiesnelheid informatie kunnen binnenhalen en versturen.
Door een beperkt aantal gemeenten subsidie te geven om de aanleg van glasvezel gebundeld te laten aanbesteden moet de aanleg van de laatste kilometer glasvezel in Nederland in een stroomversnelling raken, zo is de verwachting van de werkgroep. Volgens Jan Prins, één van de opstellers van ‘Slim graafwerk’, is het afzonderlijk aanleggen van glasvezelkabel vijf tot tien keer duurder. "Door de aanleg op lokaal niveau te bundelen is economisch voordeel te behalen.", aldus Prins. "We moeten gemeenten overtuigen dat in navolging van het kabelnet ook het glasvezelnet collectief moet worden aangelegd. Voor een bedrag van 14 miljard is 90 procent van alle woningen en bedrijven in Nederland op glasvezel aan te sluiten."
Projectontwikkelaars
Prins ziet niet telecombedrijven maar projectontwikkelaars de laatste kilometer glasvezel aanleggen. "De hoofdmoot van de kosten van glasvezel is het graafwerk. Een projectontwikkelaar als Heymans, om maar een naam te noemen, zal hierop inspringen", zegt Prins. "Telecompartijen hebben hun handen vol aan de nieuwe generatie mobiele netwerken. Ook bij de aanleg van die systemen zie je dat concurrenten naar een bundeling streven om de kosten voor de aanleg van het netwerk te delen."
Telecombedrijven en kabeloperators zullen optreden als dienstenaanbieder op het nieuwe netwerk. Hun rol als monopolist – die als eigenaar van het netwerk en de bijbehorende aansluitingen ook de inhoud ervan domineert – behoort tot het verleden. Iedere buurt krijgt een colocatiecentrum, waar meerdere dienstenaanbieders naar de gunsten van consumenten en bedrijven mogen dingen. De toegang tot de laatste kilometer blijft publiek domein, zodat in principe iedere aanbieder zijn breedbanddiensten in het kantoor of de huiskamer kan brengen. In Stockholm zijn sinds de aanleg van een fijnmazig glasvezelnetwerk door de lokale overheid in korte tijd achthonderd mediabedrijven ontstaan.
Stockholm en Chicago
Om hun stelling dat overheidsingrijpen gewenst is te staven, haalt de werkgroep ‘Expertgroep Breedband’, een initiatief van de Internet Society Nederland (Isoc.nl), twee buitenlandse steden aan waar de overheid een voortrekkersrol speelt bij het aansluiten van overheidsgebouwen en woningen op glasvezelnetwerken.
In Stockholm is de organisatie Stokab opgericht door de gemeente en de provinciale overheid om een glasvezelnet voor deze overheidsinstanties aan te leggen. Alle grote ziekenhuizen en 26 gemeentelijke centra zijn gekoppeld aan dit netwerk. Daarnaast maken telecombedrijven als Telia, kabelexploitanten als UPC en ruim vijftig nieuwe netwerkaanbieders er gebruik van om hun diensten aan te bieden. Voor het aansluiten van bedrijven en huishoudens op het glasvezelnetwerk is een aparte organisatie opgericht, B2 Bredband. Stockholm loopt voorop met het aantal consumenten dat met gigabit ethernet-verbindingen ontsloten is.
In Chicago zoekt de gemeente partijen om het geplande Civicnet volgend jaar aan te leggen. Door al zijn telecomcontracten ter waarde van 25 miljoen dollar op één hoop te vegen is de gemeente in staat om alle gebouwen op een nieuwe glasvezelinfrastructuur aan te sluiten. Het is de bedoeling dat in de toekomst niet alleen de gemeente maar ook overheidsinstellingen zoals ziekenhuizen, scholen en bibliotheken aangesloten worden op dit netwerk. Daarna krijgen burgers en bedrijven toegang tot dit netwerk.