"Het begrip ‘angst, onzekerheid en twijfel’ (‘fear, uncertainty and doubt’, fud), was een vondst van IBM. De gedachte was klanten ervan te weerhouden superieure producten te kopen door twijfel te zaaien over de toekomst van concurrerende ondernemingen. Een bankroete leverancier, in het bijzonder van bedrijfskritische systemen, is een nachtmerrie van elke it-manager.
Zelden is dat echter desastreus, omdat de failliete onderneming gewoonlijk door een andere wordt overgenomen – meestal is dat Computer Associates. Maar er bestaat geen twijfel over dat de ondersteuning en het lopende onderzoek achteruit gaan en dat de prijs stijgt.
Terwijl andere technologieleveranciers er niet vies van waren om bij gelegenheid ‘angst, onzekerheid en twijfel’ te zaaien, spande IBM de kroon vanwege zijn dominante positie op het gebied van bedrijfskritische systemen. Microsoft daarentegen was nooit geïnteresseerd in fud. Het gebruikte juist zijn monopolie om concurrenten onder controle te houden. Het bedrijf suggereerde zelfs dat het in de beginperiode geen concurrentie had van Corel, Lotus, enzovoort, omdat die allemaal het Microsoft-besturingssysteem gebruikten. Hoe naïef waren die leveranciers van pc-software!
Microsoft paste nog een andere truc toe om de desktop te beheersen, namelijk het bundelen van een set applicaties tot een ‘suite’. Bedrijven waardeerden dit omdat ze nu met slechts één leverancier te maken hadden in plaats van verschillende, ook al werd het oorspronkelijke idee van ‘best of breed’-applicaties hiermee verlaten. Als excuus voor de it-afdelingen kan gesteld worden dat de pc-applicaties in die beginjaren niet zo dominant waren, zodat weinigen de gestage groei van het monopolie opmerkten – met alle nadelen waar we nu mee te kampen hebben.
Waarom haakte Microsoft niet aan bij het fud-concept? Het antwoord is simpel. In die tijd gebruikten alleen wilde gokkers Microsofts instabiele software voor bedrijfskritische applicaties, en dat deel van de industrie zou in elk geval geen acht slaan op ‘angst, onzekerheid, noch twijfel’.
Maar nu is de situatie wat complexer. De software van Microsoft wordt momenteel ingebed in belangrijke bedrijfsapplicaties. Uitstekende marketing gedurende de afgelopen vijf jaar heeft Microsoft in staat gesteld met NT door te dringen in de server-markt. In de praktijk speelt het zich nog allemaal af op afdelingsniveau, maar Microsoft heeft duidelijk de intentie om IBM, Sun – en alle anderen – aan te vallen met een bedrijfsbrede versie van Windows 2000. Unisys heeft Windows 2000 in ieder geval al geïmplementeerd op een grootschalige server.
Er moet echter enige bezorgdheid zijn over het feit dat Compaq er niet in is geslaagd om een oem-overeenkomst te continueren voor de verkoop van het systeem.
Als leverancier van een systeem op ondernemingsniveau moet Microsoft nu dan ook geïnteresseerd raken in fud; het is een teken van toenemende volwassenheid! Het is dan ook geen verrassing dat het bedrijf ermee begonnen is, en evenmin dat het eerste doelwit ‘open source software’ heet.
Er bestaat hier een parallel met DEC. In de jaren tachtig voorspelde Digital (DEC) dat het in 2000 groter zou zijn dan IBM. Het ging echter mis, niet vanwege het falen van DEC’s anti-IBM strategie, maar wegens andere ontwikkelingen, in het bijzonder Unix en TCP/IP, en niet te vergeten Intel-processoren en internet.
Zo kan het ook Microsoft vergaan. Al zijn plannen voor de heerschappij over de it-industrie liggen overhoop door de ontwikkelingen met ‘open source software’. Het was vertederend om te lezen dat Linus Torvalds, de ontwikkelaar van Linux, geen kwade bedoelingen had met Microsoft. Hij zegt zelfs, hetgeen ongebruikelijk is, dat hij Bill Gates mag. Ik wed dat het omgekeerde niet geldt voor de mensen van Microsoft!
Ik was niet aanwezig toen senior vp Craig Mundie van Microsoft commentaar gaf op oss; misschien is hij onjuist geciteerd, maar wat een gewauwel was dat! Volgens Mundie is de oss-beweging ondeugdelijk: zij brengt eigendomsrechten in gevaar, vergroot het risico van onveiligheid, en creëert het gevaar van instabiele software. En dit komt uit de mond van het bedrijf dat software levert die erom berucht staat regelmatig vast te lopen. Het bedrijf dat continu wordt geplaagd door problemen met de beveiliging en dat wanhopig probeert een nieuwe versie van NT te introduceren, gebaseerd op een gezond model – niet op het samenraapsel van vandaag de dag! De enige stabiliteit in software die Microsoft zou kunnen claimen, betreft het feit dat het een monopolie heeft veroverd en mensen dwong zijn producten te gebruiken omdat er geen alternatief is. En wat betreft de eigendomsrechten: oss wil de markt open breken en deze toch commercieel levensvatbaar maken met behulp van de General Public License. Alleen Microsoft past hier niet in.
Ik heb tranen met tuiten gehuild om Microsofts ellende!
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal it-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.
