Innovatie van de Edifact-netwerken die Zorgplan beheert zal niet zo snel gaan als het bedrijf zou willen. Achterlopende informatiesystemen kunnen toekomstige innovatieslagen op basis van internettechnologie niet bijbenen meent directeur Guus Vaassen van Zorgplan.
De onderneming, die vorig jaar het medisch Edifact-netwerk in Gelderland Gelrenet onder zijn beheer kreeg, neemt ook het in de Leidse regio gebruikte Sleutelnet onder zijn hoede. Het netwerk waar Zorgplan over gaat waken verzorgt het berichtenverkeer tussen de Leidse zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid, vier ziekenhuizen en twee laboratoria. Jaarlijks worden er via dit netwerk driehonderdduizend berichten over patiënten uitgewisseld tussen ziekenhuizen, huisartsen en laboratoria. De berichten variëren van labuitslagen tot mutatieberichten en specialistenbrieven.
Met het elektronisch versturen van dergelijke berichten is veel geld te besparen. "Dat is ook de reden waarom zorgverzekeraars geld steken in dergelijke netwerken", zegt Vaassen. Met elektronische communicatie op basis van Edifact (electronic data interchange for administration, commerce and transport) kunnen ziekenhuizen één vijfde van hun kosten besparen op de informatievoorziening naar externe zorgverleners. "Het berichtenverkeer gebaseerd op papier kost een ziekenhuis vijf ton per jaar", rekent Vaassen voor. "Voor een Edifact-netwerk moet een instelling vijftig- tot honderdduizend gulden per jaar op tafel leggen. Voorwaarde is wel dat het systeem zo betrouwbaar is dat je het papier echt kan verlaten. Om dat te garanderen hebben wij met Zorg en Zekerheid in een sla (service level agreement) vastgelegd dat het Edifact-netwerk 99,5 procent van de tijd beschikbaar is."
Reikwijdte
Alle ziekenhuizen uit de beide regio’s zijn aangesloten op de Edifact-netwerken. Wat betreft de huisartsen is de dekking minder rooskleurig. In Leiden doet zo’n 60 á 70 procent van de huisartsen mee aan de Edifact-communicatie, terwijl dit percentage in de Gelderse regio een stuk lager uitkomt: 40 á 50 procent. "De geringe deelname in Gelderland heeft te maken met de problemen rond de financiering van het netwerk", verklaart Vaassen. "Toen zorgverzekeraar Amicon vorig jaar vanwege geldproblemen van Gelrenet afwilde, vroeg toenmalige beheerder Joanknecht & Vieveen vijfhonderd gulden aan huisartsen voor hun deelname aan de Edifact-communicatie. Gezien de slechte praktijkvergoeding van huisartsen was het animo om dit bedrag op tafel te leggen niet groot."
Ook de timing om een vergoeding te vragen voor de Edifact-communicatie was onhandig, aldus Vaassen. "Joanknecht & Vieveen vroeg geld voor een netwerkdienst op een moment dat iedereen vond dat internet gratis moest zijn. Na een jaar heeft Joanknecht & Vieveen de keuze gemaakt om het beheer van de medische Edifact-netwerken van de hand te doen en zich te concentreren op de logistieke sector. Gelrenet en Sleutelnet lagen op dat moment in de etalage."
Beperkingen
Vaassen ziet de His’en (huisartsen informatiesystemen) als een struikelblok om toekomstige innovatieslagen van het netwerk maximaal uit te neuten "His-‘en lopen dramatisch achter", zegt Vaassen. "Deze systemen kunnen alleen Edifact-communicatie aan en hebben nog niets aan XML-technologie. Wat dat betreft kunnen wij wel hard lopen, maar in zekere zin is dat zonde voor de energie. Huisartsen worden knettergek van de formulieren en lijsten, die bij Edifact in zijn geheel overgestuurd worden. Dit terwijl doktoren, die over het algemeen a-technisch zijn, maar enkele onderdelen uit dergelijke lijsten nodig hebben."
"Bij XML-communicatie zijn berichten in te perken tot informatie die relevant is voor de huisarts in kwestie", vervolgt Vaassen. "Wij zetten momenteel een zorgportaal op voor het ziekenhuis Rijnstate in Arnhem. Zorgplan heeft subsidie gekregen van de Orde van Medisch Specialisten om beveiligde communicatie tussen zorgverleners binnen en buiten het ziekenhuis op te zetten. Daarnaast worden via het portaal databases met patiëntgegevens ontsloten, zodat bijvoorbeeld verzekeringsgegevens ook in het ziekenhuis via een browser op te vragen zijn. De Edifact-communicatie moet uiteindelijk ook in dit zorgportaal ingepast worden, net zoals andere applicaties."
Beveiligde communicatie
Zorgplan werkt momenteel aan een zorgportaal voor het ziekenhuis Rijnstate in Arnhem. Via dit portaal moeten zorgverleners binnen en buiten het ziekenhuis via internet beveiligd met elkaar communiceren. "In de huidige Edifact-communicatie is het alleen mogelijk om als instelling in zijn geheel met de buitenwereld te communiceren", zegt Guus Vaassen, directeur Zorgplan. "De infrastructuur die wij voor het Arnhemse ziekenhuis aanleggen maakt het mogelijk dat specialisten individueel met behulp van een certificaat te herkennen zijn. Ook zorgt dit certificaat voor encryptie. De huisartsen op hun beurt krijgen een chipkaart, waarmee zij zich kunnen identificeren en de informatie kunnen versleutelen." De certificaten worden afgenomen van Verisign.
Informatie over de certificaten en de chipkaarten draait bij de hosting-aanbieder. Zorgplan en Rijnstate maken gebruik van de diensten van Siennax. De informatie wordt verstuurd via internet op basis van het Http secure-protocol. De zorgverleners in het ziekenhuis gebruiken bij het versturen van e-mails een SSL-verbinding (secure socket layer), zodat de informatie niet te kraken is.