Software-ontwikkelaar Niku heeft forse klappen opgelopen. Het bedrijf probeert tussen erp en crm de markt te bewerken met srm-software (services relationship management). Maar hoewel juist veel softwarebedrijven ontkomen aan de malaise op de ICT-markt, loopt de verkoop bij Niku achter. Het bedrijf moet reorganiseren, en ontslaat een kwart van het personeel.
Ron van den Broek, directeur Niku Benelux, geeft toe dat zijn bedrijf zichzelf heeft overschat. "Onze verwachtingen hebben we gezet ten tijde van een ander marktsentiment. Toen hebben we gezegd dat we in het fiscale jaar 2002 een omzet van 170 miljoen dollar zouden realiseren. De economie is echter met name in de Verenigde Staten teruggelopen, waardoor we in het eerste kwartaal niet meer dan zestien tot zeventien miljoen omzet hebben gehaald."
Door dit tegenvallende resultaat heeft Niku bekendgemaakt ook in het eerste kwartaal verlies te draaien. Dit noodzaakt de onderneming fors in de kosten te snijden, waardoor 260 medewerkers, een kwart van het totaal, op straat is gezet. Hiervoor is een voorzienig getroffen van 2,5 tot 3,5 miljoen dollar. Niku kan niet aangeven wanneer het winstgevend zal worden, omdat dit volgens het bedrijf afhangt van de acceptatie op de markt van Niku 6 , de toekomstige release, en de voortgang in kostenbesparing.
Ommezwaai
Naast de reorganisatie heeft Niku ook een strategische ommezwaai gemaakt. Vorige maand presenteerde het bedrijf zich nog als leverancier van internetsoftware en e-marktplaatsproducten. Dat is nu veranderd in de meer traditionele zakelijke applicatiesoftware met de naam srm. Het bedrijf gaat een deel van zijn technologielicenties niet gebruiken, wat in het eerste kwartaal leidt tot een afschrijving van zes tot zeven miljoen dollar. De activiteiten die te maken hebben met e-markten zijn volgens Van den Broek afgestoten. "Niku heeft wat van zijn visie bijgesteld."
De noodgedwongen reorganisatie is ook opvallend omdat Niku nog niet zo lang geleden juist gold als een van de meest veelbelovende IT-bedrijven. In februari stond de ontwikkelaar bijvoorbeeld in de top 20 van Forbes’ snelstgroeiende technologiebedrijven. Maar de waarde van het bedrijf is flink afgenomen. Midden vorig jaar stond de beurskoers op de Nasdaq op een hoogtepunt van 38,25 dollar, de waarde schommelt op dit moment rond de 1,50 dollar. Verschillende Amerikaanse analisten hebben de aandelen Niku ondertussen afgewaardeerd.
Srm, psa, crm, erp
Ondanks een inzakkende markt lijken ondernemingen over het algemeen door te gaan met investeren in software. Van den Broek kan niet zeggen waarom zijn bedrijf hierop een uitzondering vormt. Hij is ervan overtuigd dat er slechts sprake is van uitstel van investeringen. Niku heeft volgens Van den Broek geen last van failliete dotcom-bedrijven, omdat het zijn klanten zoekt in de top 2000.
Het bedrijf wil zich een plaats veroveren tussen erp en crm met software die het acroniem srm heeft meegekregen. Hiermee wordt de dienstverlening van bedrijven intern en naar buiten geautomatiseerd. Volgens Hans Willems, directeur marketing, gaat dit verder dan het eveneens relatief nieuwe acroniem psa (professional services automation), en bevat het ook een werkstroom-management component en is het breder dan psa.
Niku blijft ambitieus, omdat de concurrentie volgens Willems gevormd wordt door Oracle, SAP, Peoplesoft en Siebel. Dit laatste bedrijf functioneert tevens als grote voorbeeld voor Willems: "Vergelijk srm met de crm-markt. Siebel is ook zo begonnen, en uitgegroeid tot een van de grootste spelers. De omzet in onze eerste kwartalen zijn bijvoorbeeld beter dan de eerste kwartalen die Siebel draaide. Zij waren pas na drie jaar zover."
Overigens behoort overname van Niku door een van deze partijen, zeker bij de huidige beurskoers, tot de mogelijkheden. Van den Broek: "Dat zou interessant zijn voor die partijen, omdat ze daarmee een duidelijke aanwezigheid kopen op de srm-markt. Verder kan ik daar niets over zeggen." Hoe groot die aanwezigheid op de markt is, en hoe groot de totale srm-markt is, laat hij ook in het midden. "Ik heb het gevoel dat we juist zitten. De markt is er, en binnenkort komen er een paar grote deals aan die niet onopgemerkt zullen blijven."