Biometrische identificatie is binnen enkele jaren normaal. Dat lijkt een voor de hand liggende uitspraak voor Joh. Enschedé, een van de leveranciers van systemen voor persoonsidentificatie via iris, vingerafdruk of infraroodpatroon. Toch is het geen ijdele hoop. Het ministerie van Binnenlandse Zaken onderzoekt via drie proeven welke van de huidige biometrie-methoden het best toepasbaar is.
Je visakte haal je over een paar jaar niet meer op bij het gemeentehuis, maar krijg je uitgereikt via internet. Zo zal het gaan en daar ontkomt niemand aan." Biometrische identificatie versimpelt de bureaucratie, zegt Joseph Rath, bij Joh. Enschedé directeur Veiligheidsoplossingen. Met biometrie wordt de samenleving veiliger, zegt Eric-Jan Kentie, manager bij Unisys. Hij schetst een woonwijk waar je in mag als de computer je herkent, of een disco die zo de toegang beheert. "Wie wil dat niet? Veiligheid is niet voor niets bij verkiezingen een belangrijk onderwerp."
De twee bedrijven zijn voor de biometrische proeven uitverkoren door het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het duo begint een test met irisherkenning bij de vreemdelingenpolitie in Rotterdam. Aan de proef doen 250 buitenlanders mee. De identificatie moet fraude bij de maandelijkse melding tegengaan en de procedure bij de vreemdelingenpolitie versnellen.
Vingerafdruk
Binnenlandse Zaken test in totaal drie biometrische technieken. In Hilversum begint het ministerie een proef waarbij een infraroodcamera de gezichten identificeert van deelnemers aan een inburgeringcursus Welke bedrijven hieraan meedoen is nog niet bekend, de beslissing wordt binnen enkele weken verwacht.
In Delft loopt een proef waarbij 500 uitkeringsgerechtigden van het Centrum voor Werk en Inkomen zich identificeren met hun vingerafdruk en op die manier thuis de maandelijkse werkbriefjes afhandelen en de vacaturedatabank kunnen inzien. Hier werkt het ministerie samen met dat van Sociale Zaken en het Gak, die met de test onderzoeken of de dienstverlening te verbeteren is.
De tests vinden met opzet plaats bij vrijwilligers onder de vreemdelingen en uitkeringsgerechtigden. Deze groepen melden zich regelmatig bij de autoriteiten en dat versnelt het testen van de systemen, stelt woordvoerder voor het ministerie Frank van Beers. Minister van Boxtel wil in 2003 biometrische identificatie voor alle Nederlanders realiseren.
Negatieve associaties bij de biometrische identificatietechnieken zijn overdreven, stellen zowel Rath, Kentie als Van Beers. Het systeem dat de twee bedrijven leveren voor irisherkenning is ongeschikt voor andere dan de bedoelde identificatie. Van de iris worden 266 kenmerken in een algoritme opgeslagen op een chipkaart. Is identificatie nodig, dan moet de cijferreeks op de kaart overeen komen met de reeks die de iris-camera en de computer ter plekke vaststellen.
De irisgegevens worden volgens Unisys en Joh. Enschedé alleen opgeslagen op de kaart en niet in een database. Ander gebruik van de gegevens zou daarom niet mogelijk zijn. Rath: "De kaarteigenaar bezit de biometrische data." Het systeem biedt wel de mogelijkheid de data te beheren in een database: "Het lijkt niet gewenst dat gegevens worden opgeslagen. Maar als bedrijven dat willen, kan het." Ministerie-woordvoerder Van Beers. "De biometriegegevens worden nooit opgeslagen in een database. Ze zijn alleen beschikbaar bij de kaarthouder. Die kan zelf beslissen wanneer er wel en niet gebruik van te maken."
Pictogrammentaal
Verschillende programmeurs van Unisys zijn betrokken bij de iris-herkenningsproef van de Vreemdelingenpolitie in Rotterdam. Sybase-programmeurs zorgen dat de database uit de voeten kan met de apparatuur en administratie van de politie. Het ‘kaartbeheersysteem’ moet onder meer overweg kunnen met de printer van de kassabonnetjes. Anderen schreven programma’s die communiceren met de iris-camera in de zuil, het apparaat dat de smartcards fabriceert en de scanner die de kaart uitleest.
Software die de beelden van de iriscamera bewerkt is geschreven in C++. De applicatie draait op Windows NT. Op het beeldscherm wordt uitgelegd hoe de irisherkenning werkt en waar het voor dient. Om ook deelnemers die niet of nauwelijks kunnen lezen het apparaat te laten bedienen, ontwikkelt het ministerie van Binnenlandse Zaken een pictogrammentaal.
Kentie is benieuwd of gebruikers uit allerlei verschillende culturen goed met het apparaat overweg kunnen: "De opname van het oog van de vreemdeling moet zo makkelijk mogelijk verlopen."