Vier jaar geleden deed Sun Microsystems Microsoft een proces aan vanwege het vermeende misbruik van de Java-licentie. Microsoft implementeerde de Java Virtual Machine (JVM) als integraal onderdeel van Internet Explorer, met OLE, en maakte het dus tot een bedrijfseigen versie. Dit druist tegen het concept van Java in.
Uiteindelijk is een schikking getroffen waarbij Sun 20 miljoen dollar kreeg uitbetaald. (Ik vraag me overigens af hoe hoog de proceskosten waren.) De verdere ontwikkeling van alle Microsoft-varianten van Java, inclusief de ontwikkeltools (bijvoorbeeld Visual J++), is nu bevroren. Microsoft zal daarom geen NET-versie (de nieuwe naam van de laatste release van Microsofts oude architectuur) van Java uitbrengen. NET-ondersteuning van Java zal wel geleverd worden, maar dan door derden.
Wat betekent dit voor de it-industrie? Informatie-technologie is niet alleen Microsoft en Sun, hoewel dit duo wel veel invloed heeft. Voor de buitenwereld heeft Sun weliswaar gewonnen, maar de industrie heeft verloren. Het is al erg genoeg dat Microsoft zijn monopolie aanwendt om ontwikkelaars te binden aan zijn bedrijfseigen architectuur. De ondersteuning van Java was tenminste een kleine concessie op het gebied van industriestandaarden. Nu is zelfs dit kruimeltje weggepikt. Het is teleurstellend dat het de it-industrie niet lukt om tot standaardisatie te komen. Het stagneren van de ondersteuning van Java is precies wat Microsoft nodig had. Nu zijn ze de beledigde partij, en schuiven ze hun Java-evenbeeld, C# naar voren. C# is geen slechte taal, en heeft een aantal voordelen boven de recente versie van Java (opvolgende versies van gelijksoortige producten overtreffen elkaar op het gebied van faciliteiten). Maar het is een bedrijfseigen product en gelieerd aan Windows.
Omdat Linux langzamerhand NT verdringt, is het van belang om ontwikkelsystemen te ondersteunen die werken met Linux, NT, Unix, enzovoort. Dat betekent het gebruik van Java, niet C#. In ieder geval concentreren studenten op universiteiten zich nu op Java en andere ‘open source software’-systemen, en niet op Windows. Met een groeiend tekort aan mensen met vaardigheden, is het van belang dat alle neuzen dezelfde kant op wijzen: dat is richting Java. Vergeet Visual Basic en C#. Uiteindelijk heeft Sun de it-industrie een slechte dienst bewezen door Microsoft in de hoek te drijven.
Er heerst verwarring over Java. Vanwege de voorkeur van de academici en de onvermijdelijke groei van open source software, zullen Java en Linux het komende decennium de norm worden. We hebben het dan uiteraard niet over dezelfde, bestaande versie van Java, maar het zal Java zijn. Belangrijker echter is de omgeving die Java omringt en ondersteunt. Zelfs vandaag de dag zijn het de langzaam volwassen wordende J2EE-systemen die de oplossing leveren, niet de taal Java. In een dergelijke situatie is het erg gevaarlijk en verkeerd dat Sun nog steeds dé autoriteit is op het gebied van de taal Java en de diensten. Standaarden zijn belangrijk en zouden gecontroleerd moeten worden door onafhankelijke autoriteiten. Kijk alleen maar hoe succesvol internet is dankzij de invloed van het W3C; een soortgelijke organisatie zou zich over Java moeten ontfermen. Als het zo doorgaat bestaat het reële gevaar dat Sun een bedrijfseigen systeem creëert, en net zo verstikkend werkt als Microsoft. Oracle en anderen hebben zich echter gecommitteerd aan Java, en zullen zeker niet toestaan dat Java een bedrijfseigen Sun-systeem wordt. Misschien willen ze zelf de controle hebben, maar dat is momenteel onwaarschijnlijk.
Een ander punt is de weg die Java heeft afgelegd. Het begon als een grafische taal voor een enkele gebruiker, en was bedoeld voor het versterken van browsers: het Java-applet-concept. Dit is slechts voor een deel een succes geweest, vanwege het feit dat de meeste netwerken over het algemeen nogal traag zijn. Sommigen staren zich hierop blind en menen dat Java een mislukking is.
Dit concept zal de komende twee jaren meer in de smaak vallen wanneer de communicatie verbetert. Daarom was het een slechte zet om Microsoft te laten afzien van de ontwikkeling van JVM-ondersteuning in Windows-browsers. Hiertegenover staat dat Java sneller is gerijpt als taal voor server-applicaties.
Het is de ontwikkeling van op Java gebaseerde ‘multitasking’ servers zoals Enterprise Java Beans, enzovoort, die zo succesvol is gebleken. Java is absoluut niet mislukt, en is nu de norm voor het ontwikkelen van applicatielogica die de clients versterkt en zorgt voor een interface met legacy-systemen. Het zal echter nog enige tijd duren voor Java de norm is voor het ontwikkelen van complete applicaties.
Dus wie heeft er nu gewonnen: Microsoft of Sun? Geen van beiden; in ieder geval heeft de it-gemeenschap verloren!
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal it-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.