Van vluchteling tot systeembeheerder

Afgelopen vrijdag kregen dertien politiek vluchtelingen hun certificaat Bedrijfsinformatiekunde uitgereikt. De dertien doorliepen met succes de opleiding aan de Technology, Science & Management school in Enschede. De opleiding is speciaal opgezet om vluchtelingen met een hogere opleiding aan werk te helpen.

Alle afgestudeerden van de eerste lichting vonden een baan in de ict, niet in de laatste plaats door de bemoeienis van een Zuid-Afrikaans/Nederlandse ict-dienstverlener, Topshape. Het bedrijf biedt cursisten een baangarantie.
Werk vinden is voor de meeste vluchtelingen in Nederland lastig. Naast de druk van het vluchten uit eigen land krijgen ze hier, na het doorlopen van een lange procedure, te maken met cultuurverschillen en vooroordelen van werkgevers. De kennis van het Nederlands is vaak beperkt. Ook kennen vluchtelingen niet de weg op de Nederlandse arbeidsmarkt, somt Wim Heersink, woordvoerder van de business school, op.

Computerwinkel

Asad Malekzadeh studeerde in 1999 af aan de TSM. Hij werkt sinds die tijd als systeembeheerder bij de business school zelf. Is het de bedoeling dat de school de eigen cursisten aanneemt? "Nee, we wilden gewoon de beste", antwoord de woordvoerder.
Malekzadeh? Dat is Perzisch voor zoon van de koning, ofwel Prins, vertelt Asad, ofwel Leeuw. Hij vluchtte vijf jaar geleden om politieke redenen uit Iran. Zijn computerwinkel in Teheran moest hij opgeven. Na dertien jaar was het een goedlopende zaak, die Malekzadeh samen met zijn vader opzette na afronden van zijn studie statistiek aan de universiteit van Teheran. "Tot onze klanten behoorden grote en kleine bedrijven. Zelfs de ambassades van Frankrijk en Italië deden zaken met ons."

Technische termen

De achtergrond van Malekzadeh maakte hem een ideale kandidaat voor de opleiding van de school in Enschede. De Iranees moest in het begin wennen aan de technische termen die bij de Nederlandstalige les gebruikt werden; al herkende hij de meeste uit het Engels. Alle lessen zijn in het Nederlands – goede kennis daarvan is een eis om voor deelname in aanmerking te komen.
Toch is Nederlands niet de meest gebruikte taal op de opleiding; onder Malekzadehs collega’s bevonden zich een econoom uit Bosnië, een scheikundige uit Irak en een geneeskundestudent uit Afrika. Andere curisten kwam uit Sri Lanka, Syrië, Koerdistan en China. Onderling spreken de cursisten dan ook vaak Engels.
Lastiger nog dan de taal is de snelheid van het onderwijs. "In Iran bespreekt een docent misschien vijftien pagina’s in een maand. Hier behandelden we in een uur veertig pagina’s. De rest van de tijd moet je zelf studeren." De opleiding in Enschede biedt deelnemers volgens Malekzadeh drie richtingen; Applicatiebeheer eb programmeren Systeembeheer en, meer financieel, Informatiemanagement. Veel van de trainingen gaan over toepassingen van Microsoft en Oracle. Daarnaast krijgen de deelnemers onderricht in programmeertaal Pascal en SQL. "Eén van de opdrachten was bijvoorbeeld het schrijven van een programma voor het bijhouden van facturen. Dat de btw goed werd uitgerekend enzo." Ook in bedrijfskundige disciplines als organisatiekunde, communicatie en managementtheorieën worden de vluchtelingen bijgespijkerd.
Malekzadeh is blij met zijn werk Zijn collega’s zijn zeer aardig, maar bood Microsoft hem werk stapte hij waarschijnlijk over: "Het is goed je talenten te kunnen aanwenden. Wat moet je thuis met een uitkering als je gezond bent? Er zijn genoeg vluchtelingen die hebben gestudeerd en die met een korte cursus aan het werk kunnen."
 
 
A-status
De deelnemers aan de opleiding Bedrijfsinformatiekunde moeten als vluchteling erkend zijn (beschikken over de A-status) of op humanitaire gronden tot Nederland worden toegelaten (C-status). Ook een voorwaardelijke vergunning tot verblijf (vvtv, als de vluchteling niet naar het land van herkomst kan worden uitgezet) is goed. Kennis van Engels en Nederlands is ook een voorwaarde, vertelt woordvoerder Wim Heersink. Bij de voorselectie zijn andere criteria de gevolgde opleiding en affiniteit met het vakgebied.
De school geeft het liefste les aan vluchtelingen ouder dan 27 en jonger dan 45 jaar: jongere asielzoekers krijgen hun scholing makkelijker vergoed, de oudere vluchtelingen vallen buiten de subsidieregels van het Europees Sociaal Fonds. Het project van de Technology, Science & Management School in Enschede wordt voor een belangrijk deel betaald met hulp van de Europese subsidie.
 
Herkomst
Herkomst van de vluchtelingen in opleiding bij TSM: