Het eerste decennium van het nieuwe millennium maakt het begin mee van het eind van de pc-industrie. We moeten onderzoeken hoe, waarmee en wanneer we de legacy-kantoorsystemen gaan vervangen, en nieuwe producten en concepten bekijken. Die zullen het niet van de ene op de andere dag overnemen. Echter, drie specifieke concepten zijn in 2000 gerijpt, en zullen de toekomst vormgeven.
Allereerst XML: niet meer dan een opmaaktaal waarmee details aan tekstdocumenten zijn toe te voegen, maar ze heeft het in zich om een standaard te worden. Dit is een belangrijk vertrekpunt voor de it-industrie; hopelijk zal er dit decennium meer nadruk gelegd worden op het gebruik van standaarden en open systemen. Daarvoor is een echte betrokkenheid nodig, niet de ‘lippendienst’ van de jaren negentig. Het zal nog eens vijf jaar duren voordat op XML gebaseerde documentservers en -editors de plaats innemen van tekstverwerkers en bestandsservers. Pas dan zal de impact van XML voelbaar zijn. Maar b2b e-handel eist dat data zijn uit te wisselen in standaardformaten. De vaste formaten van de bestaande edi-systemen zijn te weinig flexibel, en dus voegt de nieuwe generatie systemen metadata (data over data) toe aan databevattende berichten. Men heeft ingezien dat een ‘invoice’- of een opdrachtformulier tekstdocumenten zijn (hoewel korte), en XML geadopteerd als de taal voor het bepalen van de metadata met hulp van applicatiespecifieke schema’s. Omdat er geen eerdere ‘de facto’ producten bestonden, heeft de hele it-industrie XML omarmd voor het opmaken van databevattende berichten.
Het tweede belangrijke concept dat aan het rijpen is, is het gebruik van Java als technologie aan de serverkant. Een overdraagbare standaard is een allereerste vereiste voor de toekomst; voor bedrijfseigen oplossingen is in dit decennium geen plaats. Hoewel nog onder controle van Sun, is Java de industriestandaard geworden voor nieuwe systemen, behalve voor Microsoft.
De technologie aan de serverkant begint zich te richten op Enterprise Java Beans (EJB). Het EJB-concept is toepasbaar op ‘zuivere’ Java-applicaties met directe toegang tot relationele data via Jdbc of Sqlj. Java en EJBs zijn echter nog niet rijp genoeg, en in ieder geval e-handel vraagt om integratie met dataverwerkende legacy-systemen. Maar EJBs, met hun ondersteuning van interfaces voor TP-monitoren, van transactieberichtenverkeer, enzovoort, is vandaag de dag de ideale technologie voor een ‘integrerende’ applicatielaag. Uiteindelijk zal volledige applicatieontwikkeling mogelijk zijn, en het is de enige weg voor het ‘web-enabled’ maken van legacy-systemen.
Het derde concept dat aan het rijpen is, zal de grootste impact hebben op de it-industrie: open source software (oss). Koploper is het oss-besturingssysteem Linux. Dat domineert reeds de systemen met Intel-hardware, behalve de bedrijfssystemen. Als webserver wint het al terrein op NT binnen ondernemingen.
Het basisconcept van ‘open source software’ is volledig vreemd voor it-professionals. Jarenlang heeft de it-industrie producten betrokken van leveranciers die een maximale ondersteuning en een gegarandeerde toekomst beloven. Dat was de theorie. Tegenwoordig weet (en verrassenderwijs accepteert) iedereen dat pc-software regelmatig crasht. Blijkbaar kan niemand een oplossing voor deze problemen krijgen van de leverancier. Dus waarom zou de acceptatie van oss een probleem zijn? Microsoft heeft de regels voor het ondersteunen van producten herschreven, en vraagt veel geld voor zijn producten. Open source software zal beter ondersteund worden, en tegen een lagere prijs. Dat maakt oss onvermijdelijk tot een succes!
Het zal nog even duren voor oss-producten volwassen zijn. Aangezien ze niet alle op hetzelfde moment dat stadium bereiken, is enige langetermijnplanning vereist. Nu al is Linux een beter besturingssysteem dan NT en Apache een betere webserver. Maar de desktop-toepassingen zijn vooralsnog nog verre van rijp. In ieder geval moet de volgende generatie kantoorsoftware gebaseerd zijn op een browser en niet op de pc. De server-software zal daarentegen erg snel volwassen zijn, met name wanneer er Java- en XML-tools komen.
De huidige leveranciers van pc-software zullen de impact van oss direct voelen, maar ook de hele it-gemeenschap zal de invloed ondervinden. Dit betekent weer ‘kansen en uitdagingen’. In het komende decennium zal het erom gaan zo goed mogelijk oss-producten te exploiteren en te migreren vanuit de huidige legacy-systemen.
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal it-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.
