Ondanks de talrijke doemscenario’s aangaande de millenniumwisseling, was het Microsofts standaard software die de meerderheid van de computercrashes veroorzaakte! Was de hele exercitie rond de millenniumbug niet meer dan een truc van consultants om nog meer omzet te genereren? Ik denk het niet.
Eindelijk bleek de it-industrie tegen haar taak opgewassen, en kwam zij met het juiste antwoord op de uitdaging. Dat de millenniumwisseling zonder veel problemen verliep, was voornamelijk te danken aan de enorme inspanningen om problemen voor eind 1999 te detecteren en te corrigeren. Er is een hoop onzin beweerd; de it-industrie zou het probleem te groot hebben voorgesteld. Ten onrechte. Zonder de gezamenlijke correctieve acties zouden de gevolgen rampzalig zijn geweest.
Maar nauwelijks had de industrie een zucht van verlichting geslaakt, of ze werd alweer geconfronteerd met grote problemen in de aandelenmarkt. Technologie-aandelenkoersen op de Nasdaq begonnen om een aantal redenen te dalen. En daar is nog geen eind aan gekomen; 2001 belooft een problematisch jaar te worden! Dalende aandeelkoersen hebben een belangrijke invloed op de winsten, en dus op investeringen in ontwikkeling en ondersteuning. Dat maakt de zaken er niet prettiger op.
Het is mogelijk dat de technologie-aandelen beïnvloed worden door een algemene wereldwijde recessie, maar binnen de it-industrie zijn twee belangrijke invloeden aan te wijzen. Allereerst was het it-aandeel sterk overgewaardeerd, en voorts heeft het fiasco van de dotcoms de echte ontwikkelaars van durfkapitaal beroofd.
De ‘boom’ in it-aandelen gedurende de laatste vijf jaar is grotendeels gevoed door de enorme groei van Microsoft, Intel, Oracle, Sun en niet te vergeten IBM en HP. Allemaal verdienden ze het dat hun waarde steeg, maar de stijging was veel te groot! De industrie kon simpelweg niet evenredig groeien met de opgeblazen aandelen. Er was maar één uitkomst mogelijk: de ballon moest wel barsten. Wanneer, dat was minder duidelijk, maar het gebeurde aan het eind van 2000. Het blijft mij onthutsen dat de zogenaamde autoriteiten curven alleen naar boven kunnen extrapoleren, zonder te denken aan de onvermijdelijke pieken en de daaropvolgende neergang. De pc was het product van de jaren negentig; de minicomputer domineerde de jaren tachtig.
Zoals de minicomputer verdween, zo zal de pc verdwijnen. En zoals de minicomputer uit beeld verdween, zo verdwenen de producenten ervan – een lot dat veel van de huidige leveranciers van pc-producten zullen delen. De geschiedenis leert dat een nieuwe markt gewoonlijk wordt gedomineerd door nieuwe leveranciers. Weinig gevestigde bedrijven zijn in staat om de vertaalslag te maken, voornamelijk omdat het bedrijfsmodel gewoonlijk ook verandert. Het is niet zo dat Microsoft niet in staat is om Office tweehonderd keer te poorten naar Linux, eerder hebben ze problemen met het verwachte prijskaartje van 50 dollar.
Net zoals de ineenstorting van de Nasdaq-aandelen vroeger of later onvermijdelijk was, was het mislukken van de dotcom-revolutie te voorspellen. In het algemeen zijn er drie voorwaarden te stellen aan zakendoen via het Web: een gebruikersvriendelijke browserinterface, aanwezigheid in de markt en een logistiek bedrijfssysteem. Enkele uitzonderingen daargelaten mikten de dotcom-startups op de eerste twee voorwaarden, maar ze voldeden niet aan de derde.
Amazon.com vormde een uitzondering. Omdat ze de eerste waren, kregen ze gratis reclame. Toch waren de prestaties slecht. Wat voor kansen hebben dan de anderen, die minstens de helft van het geld van hun investeerders aan reclame besteden? Het enige winstgevende in de hele dotcom-sector is het verkopen van advertentieruimte!
Om succes te hebben moet aan alle drie voorwaarden worden voldaan, en dus voegen gevestigde bedrijven nu de web-optie toe aan hun conventionele retail-kanalen. Omdat de naamsbekendheid gewoonlijk al bestaat, hoeft daar relatief weinig geld aan besteed te worden. Het grootste voordeel ligt echter in de bestaande it-systemen van dergelijke bedrijven. Je kunt het geen mazzel noemen waardoor bijvoorbeeld Dell zo succesvol was. Via hun ‘web-enabled’ systeem konden klanten orders plaatsen, die werden ingevoerd in een bestaand productiecontrolesysteem.
De sleutel van succes met e-handel zal liggen in de integratie van ‘web-front-ends’ met legacy-bedrijfsystemen. En dat heeft directe invloed op de it-industrie!
Tot slot een pleidooi voor een betere kwaliteit gebruikersinterfaces. De meeste websites zijn, diplomatiek uitgedrukt, niet makkelijk in het gebruik. De kunst van de eenvoud wordt genegeerd, omdat de meeste websystemen ontworpen worden door ’tech-wizards’, die gebruiksgemak opofferen aan elegante trucjes. Dezelfde ziekte die pc-producten zo gebruiksvijandig maakte.
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal it-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.
