HAARLEM – Nu de goudkoorts bij de internetbedrijven is uitgewoed, blijkt dat vooral traditionele bedrijven zoals Microsoft, Intel en IBM goede zaken doen.
Extreem succesvol is chipmachinebouwer Asml, die zijn omzet bijna verdubbelde en de winst verviervoudigde.
Het succesverhaal van Asml doet denken aan een fenomeen dat zich voordeed bij de Goldrush in het Wilde Westen. Toen daar goud werd gevonden, repten zich talloze gelukszoekers naar de goudgebieden. Slechts weinigen vonden ook goud; het gros had geen geluk en bleef arm. Wie wel rijk werden, waren de industriëlen die gereedschappen voor de goudzoekers leverden, zoals schoppen, houwelen en zeven.
Het Veldhovense Asml is allesbehalve een gelukszoeker. Het bedrijf bouwt wafersteppers, machines voor het bouwen van chips, die per stuk voor enkele miljoenen guldens per stuk over de toonbank gaan.
Asml heeft over het afgelopen jaar 347 miljoen euro nettowinst geboekt, ruim vier keer zo veel als het jaar daarvoor, toen de winst 81 miljoen euro bedroeg. De omzet steeg van 1,197 miljard euro in 1999 tot 2,184 miljard in 2000. In totaal leverde Asml 368 systemen af.
De opvallend goede resultaten van de chipmachinebouwer zijn voor een flink deel te danken aan tactische zetten van Doug Dunn, die sinds 1 januari 2000 bestuursvoorzitter is. De voormalig bestuurder van Philips verbeterde de organisatie en maakte haar aanzienlijk winstgevender.
Hoewel de vooruitzichten op de lange termijn uitgesproken gunstig zijn voor Asml, verwacht ceo Doug Dunn een rationalisatie voor de komende twee tot drie kwartalen van dit jaar door de cyclische gevoeligheid van het chipfonds. "Maar de vraag naar onze systemen ligt nog steeds boven de capaciteit", aldus Dunn. De behoefte aan meer capaciteit was ook de reden om de Amerikaanse Silicon Valley Group (SVG) over te nemen.
SVG is voor 50 procent van zijn omzet afhankelijk van chipbakker Intel als klant. In Japan werd de eerste order geboekt. Ongeveer een derde van de omzet kwam uit de VS, 29 procent uit Taiwan, 18 procent uit Europa, 11 procent uit Zuid-Korea en 10 procent uit de rest van de wereld. Ruim de helft van de wereldwijde chipbakkers is klant van Asml. Eind 2000 had de chipmachinebouwer met 386 bestelde systemen een goed gevulde orderportefeuille.
Analisten verwachten dat de groei van de chipmarkt door de afkoelende wereldeconomie en de verzadigde markt in de VS zal afvlakken. Vorig jaar daalde de marktgroei van 23 naar 14,5 procent, zorgen nieuwe technologieën ervoor dat chipfabrikanten blijven investeren in nieuwe machines. Asml en Applied Materials introduceerden vorig jaar productiemachines voor het vervaardigen van wafers met een diameter van 300 mm. Tot nu toe worden de kleinere wafers met een diameter van 200 mm gebruikt.
In de tweede helft van dit decennium komen er machines op de markt die gebaseerd zijn op extreem ultraviolet licht. Veel chipfabrikanten zullen na 2005 overstappen op wafersteppers die met deze techniek werken. De machines van de nieuwe generatie maken het mogelijk nog kleinere processors te maken, die tien miljard instructies per seconde kunnen verwerken. De huidige processors kunnen maximaal iets meer dan één miljard instructies per seconde verwerken.
Redactie Computable
