Met geld smijten is uit. Internetondernemers worden weer de ouderwetse krentenwegers zoals we dat van hun collega’s uit de ‘oude economie’ gewend waren. De Nederlandse dotcommers zijn overigens altijd al opmerkelijk zuiniger geweest dan hun groter denkende evenknieën aan de andere kant van de oceaan. Neem Ytsen Kooistra.
Deze jonge Delftse internetondernemer was enkele maanden geleden niet te beroerd zelf redacties te wijzen op zijn dienst http://www.ritstele.com. Aan advertenties of marketing geeft Kooistra geen cent uit, toch heeft hij al vijftien medewerkers en enkele tienduizenden klanten voor zijn ‘gratis bellen via het internet’ service.
Ook Frank Hoen van Netpresenter stuurde enkele weken geleden eigenhandig een e-mail naar diverse redacties waarin hij voorstelde hem te interviewen. "Wil je een leuk verhaal, bel me dan." Hoen (33) heeft inderdaad een mooi verhaal te vertellen. Hij maakt, samen met zijn kleine internationale team, een soort ‘push’-software voor intranetten. Waar de grote Amerikaanse push-kampioen Pointcast roemloos ten onder ging, weet Netpresenter de ene multinational na de andere aan het klantenbestand toe te voegen. Volgens Hoen hebben nu zo’n 30.000 werknemers bij Nokia Netpresenter op hun pc staan. Net als 10.000 Unilever-werknemers. Dat is knap, zeker als men beseft dat wat Netpresenter doet, ook kan met groupware als Lotus Notes of MS Exchange. Producten die de klanten vaak al in huis hebben. Aan een beursgang of zich uitverkopen aan een grote ‘venture capitalist’ heeft Hoen geen boodschap. Hij heeft ze wel over de vloer gehad. Maar al die ‘wash out’-constructies, waarbij je elke keer een stuk van je bedrijf moet inleveren als je een ‘milestone’ niet haalt, bevielen de ondernemer minder. Overigens zegt Hoen vorig jaar winst gedraaid te hebben.
Kooistra van Ritstele.com kan dat nog niet zeggen. Maar zijn aanbod zal zuinige Nederlandse consumenten aanspreken. Tien minuten gratis bellen van een pc via het web naar elke vaste telefoon in Nederland (en een behoorlijk aantal andere landen). We hebben het geprobeerd en het werkt. Tenminste als we direct met het internet verbonden zijn. Via een netwerk lukt het niet. Kooistra denkt zijn geld te gaan verdienen met advertenties. Reclame die direct wordt gericht op het interesseprofiel van de gebruiker. Het idee deed hij op in de Verenigde Staten waar Dialpad een dergelijke dienst onderhoudt. De potentie van het gratis ‘web-naar-telefoon’ bellen is behoorlijk. Dialpad heeft inmiddels elf miljoen gebruikers. Nu is het wel vaker geprobeerd om gratis bellen in Nederland te introduceren. Maar dat mislukte jammerlijk. Vooral omdat het gesprek na bepaalde tijd werd onderbroken voor een reclameboodschap.
Het slimste internetbedrijf heeft helemaal geen medewerkers meer nodig voor de ‘content’. Daar wordt alles door de computer gedaan. Zelfs het schrijven van artikelen. Journalisten (en columnisten) zullen zich hierin minder kunnen vinden, maar http://www.investtech.com/nls biedt een dagelijks beursoverzicht dat zich nauwelijks onderscheidt van wat elders in de financiële media te lezen is. Het wordt des te bewonderenswaardiger als men bedenkt dat de site is ontwikkeld door jonge Noren die geen letter Nederlands spreken en nog minder van de AEX weten. Ze baseren hun koop- en verkoop-adviezen van aandelen volledig op zogenoemde technische analyse. Dat doen ze op een nog niet eerder vertoonde manier: met patroonherkenning. Of je er rijk mee kunt worden, weten we niet, maar knap is het wel.
Waar Nederlanders en Noren het vooral zoeken in kleine, pretentieloze, slimme bedrijven, zijn sommige Amerikaanse initiatieven zo ‘weirdo’ dat ze nu met bosjes omvallen. Aansprekend voorbeeld is de meisjessite http://www.kibu.com waar de hippe werkneemsters tot niets in staat waren dan mooi zijn en elkaar huilend in de armen vallen. Een businessplan ontbrak en uitzicht op inkomsten was er niet. En dat voor een bedrijf waarin een ondernemer als Jim Clark (Netscape) geld stak. Kibu is inmiddels ter ziele. E-businessconsultant Luminant bestaat nog wel, maar of men daar nu klant moet worden is de vraag. De interne chaos was er zo groot dat het niet opviel dat een jonge redacteur van de Amerikaanse tv-presentor David Letterman – altijd goed voor een practical joke – er in slaagde om zomaar binnen te lopen en twee weken lang een bureau bezet te houden. Op een gegeven moment nodigde de overmoedig geworden insluiper zijn vrienden uit in een vergaderzaal, om drukgebarend een verhitte ‘vergadering’ te leiden.
De Amerikaans/Nederlandse internet-ondernemer Adam Curry is een geslaagd voorbeeld van de Amerikaanse aanpak in een Nederlands jasje. Hij richtte al in 1994 een internetbedrijf (On Ramp) op. Ruim op tijd ‘cashte’ hij. Weer terug in Amsterdam fröbelt de voormalige video-jockey met helikopters en zijn nieuwe onderneming ‘united resources of Jamby’, een bedrijf dat iets wil doen in breedband-internet. Curry heeft het blijkbaar niet erg druk, want hij heeft de tijd om een uitgebreide dagelijkse web-brief te maken. Een interessante ‘weblog’ overigens. Zo maakt hij melding van een onaangekondigd bezoek van de ‘Dienst Software Registratie’ bij een van zijn bedrijven. Enigszins geïntimideerd laat de enige aanwezige medewerksters de twee ‘controleurs’ binnen en staat toe dat er foto’s van de pc’s worden gemaakt en dat er overal stickers worden geplakt. Curry vermoedt een ‘scam’ en belt de Business Software Alliance, de club die de belangen van de softwarebranche behartigt op het gebied van licenties. Het blijkt inderdaad om oplichters te gaan, naar verluidt journalisten van ‘Panaroma’ op zoek naar een sappig verhaal. Curry is verontwaardigd en schrijft: ‘I’m considering taking legal action.‘ Daar horen we dus misschien nog meer van en u bent alvast gewaarschuwd als het duo op de stoep staat.
Ad Mulder, (financieel)journalist en medewerker van Computable