Na de e-hype is er nu een e-dip. Schreven journalisten eerst hun pennen leeg over het wonder van de nieuwe economie met Internettoppers die niet stuk konden. Nu is het klimaat omgeslagen en wordt er met smaak geschreven over het zoveelste Internetbedrijf dat failliet gaat, personeel moet ontslaan, of op de nominatie staat om ingelijfd te worden door de oude economie.
De site http://www.Newpieper.com is een van de vele satirische sites waar de doem vanaf druipt. Beleggers keren massaal de ICT- en Internetfondsen de rug toe. In Nederland heeft het aandeel Newconomy zeker zo’n dramatisch koersverloop doorgemaakt als World Online eerder; Newconomy noteert minder dan 4 euro en is ruim 60 procent onder de introductiekoers beland. Aangezien Newconomy te weinig geld in kas heeft om de verliezen en expansieplannen van 100-procent-belangen Wish en Macropolis te blijven dragen, zal dit tafelzilver binnenkort te gelde gemaakt moeten worden. Daarna zal er een wonder moeten gebeuren om de waardering voor Newconomy weer op te krikken. Zeker omdat de lage koers het financieren van overnames met nieuw uit te geven aandelen onaantrekkelijk maakt voor overnamekandidaten. Maar gaat het inderdaad opeens zo slecht met Internet?
Nee, eigenlijk niet. De onderliggende Internetcijfers zijn nog steeds exotisch goed. De online verkopen groeiden in de VS niet meer met drie cijfers, maar toch nog steeds met 60 procent ten opzichte van een jaar eerder. Amazon is na Barnes & Noble de derde boekverkoper in de VS geworden. De omvang en kwaliteit van Amazon zijn voldoende om te overleven, maar het kostenpatroon is helaas nog veel te hoog. Toch hebben de beleggers Amazon nog niet opgegeven. Hoewel Nederlanders e-handel minder uitbundig omarmen dan Amerikanen, zit ook in Nederland de groei in transacties er nog steeds flink in. En het aantal actieve Internetgebruikers stijgt maar door.
Wat betekent dit alles? Het betekent dat van de honderdduizenden waterschildpadjes, die uit het ei gekropen zijn, er slechts enkele duizenden het zeewater zullen bereiken, waarvan er uiteindelijk slechts enkele honderden volwassen worden. Een zeer bloedige shake-out dus. En dat is een gezond fenomeen. Klanten en beleggers worden kritischer over met wie ze in zee gaan. De zoveelste visionair met een opgeblazen idee wordt volop de tijd gegund om even af te koelen. Hierdoor blijven de betrouwbare, gezonde Internetbedrijven over. Dat creëert meer rust en duidelijkheid in de markt.
Het betekent verder dat Internet een bestaande markt is geworden en dat de drempels voor nieuwe toetreders om nu nog een positie te verwerven hoger aan het worden zijn. Het is bijvoorbeeld zeer lastig om nu nog Yahoo!, of in Nederland Startpagina, van de troon te stoten. Als een nieuwe site niet origineel is, of niet zwaar kan leunen op reeds gevestigde merken, dan zijn de kansen erg klein om nog geaccepteerd te worden door de massa gebruikers. Het aantal Internetavonturiers dat nu nog de e-handelmarkt wil betreden is daardoor flink afgenomen: het blijkt lastiger dan gedacht om snel rijk te worden en cashen op de beurs is er gelukkig al helemaal niet meer bij. Toch zal Internet voorlopig geen bezadigde markt worden, want ook al worden toetredingsdrempels hoger in sommige segmenten, Internet heeft de drempels voor nieuwe technologieën, ideeën en sites flink verlaagd. Er kan altijd weer iets volstrekt nieuws gebeuren. Het is een beetje alsof je naar de hitparade kijkt, die van week op week wijzigt. En daarbij moet bedacht worden dat de ontwikkeling van Internet nog volstrekt in de kinderschoenen staat: de bandbreedte neemt nog flink toe, steeds meer gebruikers zullen Internet mobiel gebruiken, en de penetratie van Internet in de wereld is nog lang op haar grenzen gestuit. De grootste uitdagingen liggen dus vóór ons, niet achter ons. Het zou me dan ook niet sterk verbazen wanneer er na een reshuffle onder de Internetfondsen, een nieuwe boom in de betere aandelen gaat ontstaan. Hier zal zeker ook een flink aantal oude-economie-aandelen tussen zitten, die gebruik hebben gemaakt van de dip om interessante Internetbedrijven goedkoop op te kopen, om zo hun positie in de Internetmarkt te kunnen uitbouwen.
Martijn Hoogeveen is hoogleraar Multimedia aan de Open Universiteit en directeur van TakeitNow.com. Reageer via: martijn@takeitnow.nl.
