In 2002 moeten alle gemeenten over een website beschikken. Meer dan de helft heeft echter nog geen plek op Internet. Dit biedt perspectieven voor nieuwkomers op de gemeentelijke IT-markt. Partijen als Gemeenteweb en Seneca knagen aan de dominante positie van Centric en Roccade Civility.
Op dit moment bestaan er circa 250 gemeentelijke websites. In 2002 moeten dit er in totaal 538 zijn. Minister van Boxtel hanteert daarbij de doelstelling dat een kwart van de overheidsdiensten tegen die tijd digitaal verleend kunnen worden. Deze politieke druk zorgt voor een grote vraag bij gemeentes naar intranet- en Internetoplossingen. De hofleveranciers op de gemeentelijke IT-markt, Centric en Roccade Civility, hebben hier laat op gereageerd. Nieuwe partijen als Seneca uit Delft zijn in het gat gesprongen met simpele producten voor het bouwen en onderhouden van websites. Stichting Gemeenteweb, die lokale overheden ondersteunt bij het opzetten van Internet-activiteiten, deelt zelfs gratis websites uit aan gemeentes die zich bij de organisatie aanmelden. Gemeenteweb wil zo hét Internetbedrijf van de overheid worden en gaat, om deze ambitie waar te maken, bedrijfsmatig opereren: op 1 januari 2002 wordt het een BV.
Krachttoer
Bouwe Rijpma, voorzitter van de Vereniging van coördinatoren Informatievoorziening en Automatisering in Nederlandse Gemeenten (Viag), juicht de komst van nieuwe ICT-partners op de gemeentemarkt toe. "Centric en Civility oriënteren zich van oudsher op de automatisering van de backoffice-processen. Voor de automatisering van de frontoffice – de balies, de websites – bestaan nog weinig oplossingen."
Het ontsluiten van informatie vormt nog het grootste probleem, stelt Rijpma. Hij vertelt dat de meeste gemeenten nog kolomsgewijs ingericht zijn naar onderwerpen als burgerzaken, sociale zaken, belastingen en dergelijke. Daar is de automatisering ook op ingericht. Wanneer een gemeente alle informatie over burgers of bedrijven aan één loket integraal wil aanbieden en via een website digitale diensten wil leveren, vereist dit een andere organisatorische indeling. "Dat wordt nog een hele krachttoer", constateert de Viag-voorzitter. "Een gemeentegids digitaliseren, dat kan iedereen. Maar het koppelen aan de backoffice-processen, dat vormt het zwakke punt. Centric en Civility zijn daar nog niet ver mee."
Robert van Vliet, voorzitter Gemeenteweb, beveelt gemeenten aan eerst met een eenvoudige website en een e-mailadres te beginnen. Later kunnen ze zich dan buigen over de koppelingen met de systemen voor bouw- en woningvergunningen, parkeerkaarten, uitkeringen, documentaire informatie, kadastrale gegevens, etcetera.
Kruidenier
Zowel Civility als Centric hebben inmiddels hun koers verlegd en beweren met respectievelijk Web@once en Web4all website-oplossingen aan te bieden, waarmee koppelingen tussen de frontoffice en backoffice-systemen te maken zijn. Woordvoerder Michiel Savelsbergh wijst er wel op dat voor een daadwerkelijke Internetdienstverlening eerst nog allerlei wettelijke drempels moeten worden weggenomen, bijvoorbeeld rond de erkenning van de elektronische handtekening en de identificatie van online-verhuisberichten. De Europese Commissie werkt aan Europese richtlijnen die volgens planning in april 2001 klaar moeten zijn.
Alain Mahieu van Centric vindt dat gemeenten wel moeten weten met wie ze in zee gaan. "Zaken doen met de ‘kruidenier op de hoek’ is een korte-termijn oplossing. Leveranciers als Seneca houden zich niet bezig met initiatieven als Overheidsloket 2000 en Kenniswijk. Civility en Centric nemen wel aan dit soort projecten deel en verwerken elementen hieruit in hun oplossingen. Gemeenten die hun diensten moeten aanbieden via het web zullen zoiets nodig hebben."