De torenhoge bedragen die telecombedrijven moeten uitgeven aan de derde generatie mobiele telefonie (3G, Umts, of mobiel Internet) plaatsen de leveranciers van ICT-infrastructuur in de rol van financier. De omvang van deze projecten is zo groot, dat zelfs internationale telecombedrijven dit niet uit hun kasstroom kunnen betalen. De licentiehouders vragen daarom om creatieve financieringsvormen.
Europese telecombedrijven hebben voor tientallen miljarden euro’s licenties gekocht. Die licenties zijn in eerste instantie betaald uit bankleningen, omdat dergelijke bedragen niet uit de kasstroom kunnen worden gefinancierd. Naar schatting staat er bij Europese banken meer dan 400 miljard gulden uit aan leningen aan telecombedrijven. Vooral de torenhoge rentelasten van die leningen drukken zwaar op de resultatenrekening van de debiteuren. Om die dure leningen af te lossen proberen de telecomaanbieders goedkoper vreemd kapitaal aan te trekken, door aandelen en obligaties uit te geven.
Bijspringen
Analisten schatten dat met het aanleggen van een Europese Umts-infrastructuur 200 miljard gulden is gemoeid. De aanbieders van die infrastructuur spelen hierin een bijzondere rol. Door de enorme vraag naar kapitaal fungeren zij niet uitsluitend als leverancier, maar verwachten de telecomaanbieders ook dat zij financieel bijspringen. Arie van Leusden, directeur van Lucent Nederland: "Ieder verzoek om een offerte gaat vergezeld van de vraag of we bereid zijn financiering te bieden".
Lucent, dat nog niet actief is op de Europese mobiele markt, kan daarom concurreren met gevestigde spelers als Nokia en Ericsson. Volgens van Leusden is de vraag naar financieringsfaciliteiten zo groot dat iedere aanbieder slecht een beperkt aantal van de circa 60 Europese licentiehouders kan bedienen. Hij ziet de aanbieders van infrastructuur dan ook als de echte winnaar van de Umts-veilingen.
Volgens Herman Kelder, business unit manager mobiele netwerken bij Siemens, is het logisch dat in offerte-aanvragen om financiering wordt gevraagd. Dat gaat volgens hem verder dan gewoon leverancierskrediet: "Bij zulke bedragen gaat het om creatieve financieringsvormen. Dat staat beter op de balans."
Nokia sloot onlangs een wereldwijd contract met France Telecom: "De financiering is een zaak tussen Nokia en de operator", aldus woordvoerder Tuuna Putkamin. Wel bevestigt zij dat er sprake is van speciale regelingen, "maar dat deden we ook al bij 2G (Gsm)." De licentiehouders zijn ook op zoek naar andere partners die, bijvoorbeeld in een joint venture, financieel kunnen bijspringen. Zo is dienstverlener CMG door verschillende telecomaanbieders benaderd over een mogelijke samenwerking.
Negatieve impact
Alan van der Kamp, telecomanalist bij Effectenbank Stroeve, verwacht dat de telecomaanbiers hun financiering wel rondkrijgen: "Het probleem is alleen dat de financieringskosten hoger worden, omdat de kredietwaardigheid lager is geworden."
Meefinancieren door de aanbieders van infrastuctuur als Nokia en Ericsson heeft volgens hem een negatieve impact op die bedrijven. "Maar zo halen ze wel de opdrachten binnen." Hij is van mening dat de exploitatie van een Umts-licentie niet per definitie rendabel hoeft te zijn. "Je moet daarin onderscheid maken tussen de verschillende operators. Het is moeilijk een licentie rendabel te exploiteren in een land waar je voorheen niet actief was, en waar je niet beschikt over een klantenbestand."
Ondanks de zware schuldenlast die telecombedrijven meetorsen lopen hun crediteuren volgens Van der Kamp een beperkt risico: "Het zal nooit zo zijn dat die bedrijven compleet kunnen fluiten naar hun geld. Faillissement van de grote spelers is niet aan de orde."