SOESTDUINEN – Het succes van online-shops hangt af van hun fysieke aanwezigheid en het geven van kortingen bij aankopen.
Dat zei hoogleraar Information Systems prof. dr. Marcel Creemers van de Vrije Universiteit Amsterdam tijdens het Knowland Trendwatchers-evenement. Hij is volgens eigen zeggen transactiekosteneconoom en deed een studie naar het verkoopproces van boek- en cd-winkels via Internet. Creemers: "Een dotcom-winkel kan alleen succesvol zijn als die ook in de fysieke wereld aanwezig is, want het gaat om een combinatie van bricks & clicks. Internetbedrijven als Amazon investeren vooral in de VS in fysieke aanwezigheid, zoals omvangrijke distributiecentra, compleet met voorraden en overschotten", aldus Creemers.
Na bestelling van een boek of cd moet de aankoop worden afgeleverd bij de klant: de roemruchte last mile. Maar ook het ruilen van boeken hoort bij het vak. En dat begreep rivaal Barnes & Noble goed. Creemers: "In het begin had Amazon het lastig zonder fysieke aanwezigheid, want ze waren niet ingericht op het terugnemen van verkochte boeken." De meeste Amerikanen lossen dit zelf op en brengen hun boeken dan terug bij een fysieke winkel van Barnws & Noble. "Die neemt de boeken dan aan onder druk van de concurrentie en in de hoop dat ze in de winkel andere boeken kunnen verkopen", aldus Creemers.
"B&N heeft een belangrijk voordeel vergeleken met Amazon.com: ze zitten met 1000 winkels in de VS altijd bij de klant om de hoek." Dit voordeel hebben ze weer benut door fietsende pizzakoeriers in te zetten voor het afleveren van bestellingen. Creemers: "Dit laat zien dat de wereld voor een deel elektronisch zal worden, maar niet geheel. Bedrijven zijn nu bezig die werelden aan elkaar te knopen.".
Concurrent Borders heeft zijn boekenaanbod in de winkels teruggebracht tot de 5000 meest verkochte. De rest kan in het Internetcafé worden opgehaald en geprint tot een paperback. Kan dit ook al in Nederland? Creemers: "Nee, want de Nederlandse boekenmarkt in Nederland is verziekt en wordt overeind gehouden door subsidies. De vaste boekenprijs maakt dat er geen beweging inzit. Want het succes van de online-boekwinkel staat en valt met geven van aanbiedingen en kortingen aan de klant om de koopmomenten te versnellen", besluit Creemers.
Frits Njio