Transmeta is deze week de Amerikaanse beurs op gegaan, nadat het vorige week IBM verloor als klant voor zijn x86-compatibele processors. De computerreus besloot toch geen laptopcomputers te produceren met die energiezuinige Crusoe-chips. Dit werpt een schaduw over de succesvolle beursgang van de chipontwerper.
De uitgifte van ongeveer 13 miljoen aandelen heeft Transmeta een bedrag van 273 miljoen dollar opgeleverd. Aanvankelijk hoopte het bedrijf 200 miljoen dollar te incasseren. Vorige week vrijdag is de openingskoers nog verhoogd van twaalf naar zeventien dollar.
De reden hiervoor is de interesse die het bedrijf – en beursbegeleiders Morgan Stanley Dean Witter en Deutsche Bank Alex Brown – bespeurt onder investeerders. De handelskoers voor het nieuwe aandeel bereikte zelfs 21 dollar.
Het verlies van IBM als afnemer houdt namelijk geen klantenleegloop in. De Japanse notebookfabrikanten Sony, Fujtisu en NEC verkopen reeds Crusoe-machines. Daarnaast produceert de Taiwanese toeleverancier Quanta Computer voor derden en wil ook elektronicareus Hitachi meegaan met de hype. Geruchten doen de ronde dat Microsofts draagbare web-computer, genaamd ‘Tablet-PC’, is gebaseerd op een Crusoe-chip.
Transmeta ontbeert echter een grote Amerikaanse computerfabrikant als naam op zijn klantenlijstje. Gateway heeft plannen voor een web-computer en naar verluidt wil Compaq volgende maand een Crusoe-apparaat aankondigen. Deze goede verwachtingen zijn echter minder indrukwekkend dan de medewerking van IBM, die reeds prototypes van een Thinkpad 240-laptopcomputer met Crusoe-chips heeft gedemonstreerd.
Bekoeld
Het terugdeinzen van IBM tempert het enthousiasme voor Transmeta. Terwijl diens processors inderdaad een lager energieverbruik hebben dan vergelijkbare chips van Intel en AMD, zijn het juist de overige componenten van een computer die de totale energiebehoefte opjagen. De energiebesparing dankzij Transmeta’s processors pakt dan ook kleiner uit door ‘energievreters’ als beeldschermen, harde schijven en cd-rom-spelers.
Daarnaast speelt ook mee dat Crusoe-chips een geavanceerde vorm van software-emulatie gebruiken voor het verwerken van instructies voor andere processorarchitecturen – waaronder de x86 van Intel. Transmeta zegt dat het prestatieniveau van een 700 MHz Crusoe hierdoor vergelijkbaar is met dat van een 600 MHz Pentium-processor.
De eerste tests van Transmeta-systemen wijzen uit dat dit gat groter is. Die discrepantie met de beloftes van de chipontwerper komt mede voort uit het feit dat huidige testprogrammatuur geen gebruik maakt van specifieke mogelijkheden van de Crusoe-chips.
Reden
IBM grijpt deze problemen echter niet aan als reden voor zijn beslissing de boot af te houden. Het officiële commentaar luidt dat de Crusoe-chips niet in de huidige marketingplannen passen. Processor-analisten Linley Gwennap van de Linley Group en Nathan Brookwood van chip-onderzoeksbureau Insight 64 menen dat IBM’s terugtocht wel degelijk samenhangt met het tegenvallende prestatieniveau.
Aan de andere kant speelt ook het feit mee dat IBM zijn draagbare computers vooral levert aan het bedrijfsleven. Daar wegen factoren als merknaam, gegarandeerde compatibiliteit en een langlopende levenscyclus voor computers zwaarder dan een relatief lichte energiebesparing.
De markt voor Transmeta’s producten ligt dan ook voorlopig in de consumentenwereld. Maar ook daar moet het bedrijf opboksen tegen de gevestigde spelers Intel en AMD die het energieverbruik van hun chips verlagen.
Nog niet voor bedrijfsgebruik
De energiezuinige processors van Transmeta zijn voorlopig niet aantrekkelijk voor de bedrijfsmarkt, stelt onderzoeksbureau Metagroup. Deze uitspraak is voornamelijk gebaseerd op het feit dat die chips een vorm van emulatie gebruiken voor het verwerken van x86-instructies van bijvoorbeeld Windows en de daarop draaiende applicaties. Metagroup-analist Peter Burris stelt dat hierdoor niet zeker is of verschillende applicaties op eenzelfde, acceptabele snelheid functioneren. Hij raadt dan ook een afwachtende houding aan. "Wij menen dat Intel binnen anderhalf jaar met een energiezuinige chip komt die gelijkwaardig is aan die van Transmeta."
