De weg naar het hart van een hardwerkende computeraar is via het beeldscherm. Met dat in het achterhoofd raden bedrijf-adviseurs als oplossing voor ziekteverzuim aan het installeren van anti-RSI-software.
Om stress, overbelasting en RSI (repetitive strain injury) tegen te gaan, zijn inmiddels verschillende computerhulpmiddelen ontwikkeld. Gewoon is al het programma dat de nijvere werker adviseert een pauze te nemen, wanneer te lang achtereen op het toetsenbord wordt getikt. Voor zestienduizend gulden brengt het adviesbureau Firmament op de computermonitor in beeld wanneer en hoe de automatiseerder stress oploopt. Voor dat bedrag vertelt de Firmament-arts Frans Bakker ook hoe stress is te voorkomen.
Bloeddruk
Van het computer-beeldscherm kan de gebruiker zelf zaken als hartslag, spierspanning, lichaamstemperatuur en de bloeddruk aflezen. Volgens Bakker kunnen zo stressveroorzakende factoren worden aangewezen ver voordat die tot klachten leiden. Om de metingen in beeld te brengen, sluit Bakker één electrode aan op de monnikskapspier, een spier in de schouder waar RSI vaak begint. Loopt de spanning hier te hoog op, dan dreigt RSI. Een tweede sensor zit op de huid: deze reageert immers direct op een lastige taak of een stressvolle klus. Een infraroodsensor meet tenslotte nog de bloeddruk.
De proeven beginnen met het vaststellen van de baseline, de toestand zonder stress. Vervolgens wordt met een serie steeds ingewikkelder vragen gekeken hoe de stress bij de deelnemer oploopt. Bij de meeste deelnemers keert de stress-meter niet meer terug naar de beginwaarde. Bij een demonstratie bij Cap Gemini, vertelt Bakker, reageerden de deelnemers verrast toen ze zagen hoe het stressniveau met sprongetjes steeg, in plaats van terug te zakken naar de beginwaarde. De arts: "Die getrapte stijging moet je dus zien te voorkomen."
Fysieke blokkades
Het bedrijf uit Ouderkerk aan de Amstel wil met deze toepassing het stijgend ziekteverzuim – waarmee veel organisaties de laatste tijd te kampen hebben, zo meldt het – terugdringen. Het bedrijf doet meer dan het installeren van een computerprogramma. Fysieke beperkingen van een medewerker zijn doorgaans gekoppeld aan persoonlijke blokkades. Het bedrijf wil medewerkers daarom inzicht geven in de eigen veroorzakers van stress.
Het kan volgens de arts voor minder geld. Hij werkt ook met kleinere apparaatjes van een paar honderd gulden. Dat voldoet volgens hem om RSI te voorkomen. "Maar krijg je dan toch RSI-klachten, dan moet je professionele hulp zoeken."
TNO: computergebruik leidt tot stress
Onderzoekers van TNO stelden vast : hoe meer computergebruik, des te meer stress. De lichamelijke belasting is hoger dan die van mensen die minder achter de computer zitten. Dat ligt volgens hen niet aan de computer. De stress is het gevolg van steeds het ingewikkelder wordende werk, zo concluderen ze. Hun conclusie kwam na een steekproef onder ruim twaalfduizend werknemers.
Tegelijkertijd zagen de TNO’ers genieten computergebruikers van betere werk- en gezondheidsomstandigheden. Computergebruik is meer baanzekerheid, minder rugpijn, minder spierpijn en minder algemene vermoeidheid.
Stress is: teveel e-mail, fax en SMS
De overdosis e-mail-, fax-, sms- en voicemail-berichten veroorzaken grote problemen voor werknemers, wanneer die niet getraind zijn hiermee om te gaan. De Canadese telecomleverancier Mitel concludeert dit na onderzoek onder ruim 600 personen.
Zo’n 65 procent van de deelnemers gaf aan geen training te hebben gehad voor het onder controle houden van de berichtenstroom. Een derde ervan meent dat negen op de tien berichten niet relevant zijn voor het werk.
Van de deelnemers gaf een kwart aan een uur per dag bezig te zijn met het verwerken van alle berichten. Training kan hierbij helpen, zo stelt 40 procent. Bedoeld als instrument voor zo’n training publiceerde Mitel onlangs een Engelstalig boekje, "Get the message: Mitel’s guide to Messaging Etiquette". Met de tips hierin moet de lezer beter leren en kunnen omgaan met elektronische berichten.